Nga
Leonard Veizi
Çfarë është jeta? Po vdekja? Po
ndeshja e përhershme e tyre çfarë përfaqëson në perceptimin e afërt apo dhe në
projeksionin e largët e të pakapshëm? Mund të duhet të marrësh një leksion 90
minutësh në auditor për të ngopur kureshtinë tënde, ose të tërheqësh nga
biblioteka një material letrar me detaje krejt jetësore. Kuptohet, nëse këtë
material letrar e ke në bibliotekën tënde. Në të kundërt do të duhet t'i drejtohesh
librarisë.
Dhe mundi nuk do të të shkojë
kot.
Një titull i ri sapo është
vendosur në raftin me etiketimin: “Letërsi shqipe”. Në kopertinë dominon e
bardha, por në brendësi kemi një gri të thellë, ku hera-herës shpërthejnë dhe
plot ngjyra të ngrohta.
Është një sfidë e madhe, ndonjëherë
dhe krejt absurde, t’i kushtohesh letërsisë dhe rrëfimeve fiksionale, në të njëjtën
kohë kur informacioni i shkurtuar e gjysmak, i shpejtë dhe i vrazhdë që merret
nëpërmjet një celulari apo kompjuteri portativ, të zë pjesën më të çmuar të kohës.
Ndërsa ai vjen sërish me një vëllim tjetër me tregime, duke konfirmuar edhe një
herë se po lundron i sigurt në oqeanin e thellë të prozës.
“Në katin e tretë nuk troket
askush”, është një libër me 8 tregime, shkruar nga Kliton Nesturi e botuar në
vijimësi nga prestigjiozja “Omsca-1” . Në korpusin e tij letrar prej 8 titujsh,
Nesturi ka të shkruara një vëllim poetik, një ese monografike, një dramë, një
roman dhe katër vëllime, në përbërje të të cilave janë 36 fabula të ndryshme. Parë
në këtë këndvështrim, krijimtaria e tij është fort e larmishme. Dhe siç ndodh në
përgjithësi, që vëllimi pasardhës është më i mirë se ai paraardhës, mund të
dalim në përfundimin e shpejtë se “Në katin e tretë nuk troket askush”, ka
kapur kulmin e krijimtarisë letrare të deritanishme të autorit në fjalë.
Tregimi i parë i vëllimit: “E diel.
Ora 5 pasdite” fillon me togfjalëshin ekstrem “Riku vdiq”. I largohemi disi
vdekjes në dy tregimet pasardhëse “Pianoja” dhe “Manastiri”, për t’u rikthyer sërish
tek një tjetër vdekje e trishtueshme. “Krisula” është tregimi i katërt i
vëllimit, shkruar me një dashuri të veçantë, ku personazhi kryesor edhe pse
mbulohet nga mirësia shkon drejt një fundi fatal. “Kjo është jeta”! Kjo është
edhe sentenca me të cilën kemi rënë dakord, të pafuqishëm për të ndryshuar
diçka nga një fat i parathënë apo i paracaktuar.
Në tregimin pasardhës “Në katin e
tretë nuk troket askush”, edhe pse personazhi kryesor, Lorana, nuk arrin të
vdesë deri në fjalinë e fundit të narracionit, sërish e paralajmëron vdekjen e
saj të afërt. Ai pasohet nga “Njeriu me dy varre” një sagë sa letrare aq dhe
historike, e cila një pjesë të mesazhit e jep nëpërmjet titullit. Vëllimi
mbyllet me tregimet “Syujku” dhe “Tregim për Ana Belën”, ku edhe pse nuk zë
vend vdekja si proces fizik, trishtimi dhe aludimet rreth saj janë po aq të pranishme sa dhe në tregimet
paraardhëse.
Në tregimet e tij autori kërkon të
përçojë me ngulm tek lexuesi, fuqinë e dashurisë. A e arrin ai një gjë të tillë? Mendoj se po. Dhe dashuria, si një
proces më shumë platonik se sa fizik, është një çelës që ashtu siç hap dyer të
panumërta, ngecet pa lëvizur në shumë të tjera. Sepse, sipas autorit dhe asaj çka ai lë të shkruar, gjithçka vjen nëpërmjet një dyzimi të madh e të pazakontë, që
e mundon narratorin për të dalë nga rrethi vicioz, ku herë futet me dashjen e
vetë dhe herë e fusin vetë personazhet e ndërtuara prej tij. Dhe këtu kemi të
bëjmë me një kurth letrar, ku herë e ngre çarkun autori për të kapur
personazhet, por ndodh dhe e kundërta, që personazhet bëhen aq të fuqishëm sa
janë në gjendje të ngrenë një kurth për të kapur autorin dhe për ta drejtuar atë t'u japë një zgjidhje siç e kërkojnë ata. Por, duket se për autorin nuk ka rëndësi se
si dashuria vjen në faqet e tregimeve të tij, butësisht dhe e pafajshme apo nëpërmjet
një intrige që krijon dhe një pështjellim të vazhdueshëm ndjenjash gjatë
komunikimit që vendos lexuesi me personazhet e veprës. Në logjikën e tij të
ftohtë, por dhe në nënndërgjegje me siguri, autori kërkon të vendosë në mënyrë
të vazhdueshme jo vetëm përballjen e jetës me vdekjen, por dhe përplasjen mes dy
dashurive, asaj të ligjëruar dhe një tjetre informale që në gjuhën e përditshme
e përdorim me termin: tradhti. Dhe kush triumfon në këtë ndeshje të
përjetshme...
Për më tepër se kaq, duhet të lexoni “Në katin e tretë nuk troket askush”. Janë vetëm 8 tregime, në 200 faqe, për të parë deri në fund magjinë e letërsisë së një shkrimtari shqiptar.
Botuar në:
http://www.mapo.al/libri-i-fundit-i-kliton-nesturit-tete-tregime-ose-nje-leksion-theres-mbi-jeten-dhe-vdekjen
Për më tepër se kaq, duhet të lexoni “Në katin e tretë nuk troket askush”. Janë vetëm 8 tregime, në 200 faqe, për të parë deri në fund magjinë e letërsisë së një shkrimtari shqiptar.
Botuar në:
http://www.mapo.al/libri-i-fundit-i-kliton-nesturit-tete-tregime-ose-nje-leksion-theres-mbi-jeten-dhe-vdekjen
http://www.gazetadita.al/libri-i-fundit-i-kliton-nesturit-nje-leksion-theres-mbi-jeten-dhe-vdekjen
http://www.zeriishqiptarit.com/sq/libri-i-fundit-i-kliton-nesturit-tete-tregime-ose-nje-leksion-theres-mbi-jeten-dhe-vdekjen/
http://www.zeriishqiptarit.com/sq/libri-i-fundit-i-kliton-nesturit-tete-tregime-ose-nje-leksion-theres-mbi-jeten-dhe-vdekjen/
No comments:
Post a Comment