Ish-diplomati rrëfen historinë e jetës familjare dhe asaj skenike të aktorit të madh të
skenës dhe kinemasë shqiptare
nga Leonard Veizi
Ai
ishte Abdi Mamani tek “Gjeneral gramafoni” dhe shoku Sokrat tek “Horizonte të
hapura”. Por me siguri, roli i tij më i plotë e i jashtëzakonshëm ka qenë ai i
gjeneralit rus tek “Ballë për ballë”, Zheleznovit. “Do ta kërkojmë Vlorë
admiral...”. Sulejman Pitarka, ky gjigant i skenës dhe kinemasë shqiptare, do
të festonte 90-të vjetorin e lindjes këtë 2 shkurt, nëse do të ishte gjallë
sigurisht. Në të kundërt, ai vjen i gjallë për lexuesit e “Shekullit” nëpërmjet
kujtimeve të vëllait të tij të vogël, Bashkim Pitarkës.
Si ka qenë fëmijëria
dhe rinia e Sulejman Pitarkës?
Sulejmani,
vëllai im i paharruar, lindi në qytetin e Dibrës së Madhe më 2 Shkurt 1924, në
një familje të madhe e të pasur. Në vitin 1929, kur Sulejmani ishte 5 vjeç, nëna
jonë e mori atë bashkë me vëllanë tonë më të madh, Rahmiun,7 vjeçar dhe me një
barrë kali me plaçka, kryesisht për dy djemtë, u hodhën përtej kufirit dhe mbërritën
në Durrës ku i priste babai ynë. Ai kish ardhur vite më parë në Shqipëri dhe
nuk guxonte të kthehej pranë familjes në Dibër, për shkak të përndjekjeve që i
bëhej familjes së tij nga serbo-maqedonët. Familja e tij ishte shpërndarë si ‘zogjtë
e pulës’. Tri vëllezër të tij u hodhën në Turqi kurse ai dhe dy djemtë e
xhaxhait të tij u arratisën për në Shqipëri, ku mbetën tërë jetën pa u kthyer
dot më kurrë në Dibrën e Madhe. Nënës iu desh të linte haraç një torbë me xhevahire
e florinj që autoritetet kufitare maqedone ta linin të kalonte kufirin me gjithë
dy djemtë. Kështu, në Durrësin plak lindi e u krijua familja jonë e madhe
Pitarka e përbërë nga 10 anëtarë, babai, nëna, 5 vëllezër e 3 motra. Nga një
jetë e një familje e pasur në Dibër, filloi kalvari i një jete të mundimshme e
me halle, me varfëri të madhe. Babai ishte i vetmi person që punonte. Kjo varfëri
i detyroi prindërit tanë që krahas shkollës t’i fusnin në punë çfarëdo tri djemtë
më të mëdhenj, për t’i pasur krahë. Edhe Sulejmani ndiqte liceun latin të Durrësit
por edhe punonte për firma Italiane derisa mbaroi liceun dhe për aftësitë e tij
në matematikë, shkrim dhe njohjen mjaft mirë të gjuhës italiane, e morën në punë,
në Bankën e Shtetit në Durrës, e cila kish kryesisht punonjës italianë dhe
drejtohej prej tyre. Shumë shpejt Sula ia mori dorën punëve të financës dhe
nisi të ngrihej në përgjegjësi. Pushtimi fashist e gjeti familjen tonë në një barakë
të vogël, të ndërtuar me dërrasa e teneqe mbi disa shtylla betoni, në buzë të ujërave
të Adriatikut, brenda rrethimit të portit të Durrësit, që në atë kohë quhej “Lagja
e peshkatarëve”.
Fillimi i luftës
në çfarë kushtesh do ta gjente familjen Pitarka?
Rreth
fundit të viteve ‘40-të, Sulejmani u martua me një kolegen e tij gjirokastrite
dhe jetonte i ndarë nga ne, sepse im at nuk e miratoi kurrë atë martesë në atë
moshë fare të re dhe me një vajzë me të meta fizike. Por Sulejmani i ri, shumë
simpatik, aty e lëshoi dashurinë e tij të parë. Babai u çmend dhe i bërtiste: Po
nuk i ke sytë në ballë mor katran! Ti pika e djalit, me shkollë e i bukur vajte
more….”?! Dhe Sula, njeri me shpirt të madh, tepër i ndjeshëm e i sinqertë i përgjigjej:
“Merrini sytë e mia dhe shiheni!” Të gjithë u dëshpëruam për këtë ndarje. Por më
i dëmtuari dhe i pikëlluari isha unë, më i vogli i familjes dhe kanakari i
Sulejmanit. Ai kish një dashuri të paparë ndaj meje që kur isha një foshnjë i
vogël, me sy bojë qielli e flokë kaçurrela. Kur vinte nga puna hidhej më parë
tek djepi apo më vonë tek shtrati im, m’i përziente flokët kaçurrela me atë dorën
e tij të butë e të madhe dhe duke më ngritur në krahë më thoshte: “Po si je or
kaçurrelsi i vëllait?” Më puthte e më pyeste se mos ndonjë nga të shtëpisë më
kish futur ndonjë të sharë apo shuplakë. Për të tilla ngjarje ai bënte namin në
shtëpi, zemërohej e nuk vinte me ditë të tera.
Po raporti juaj
me Sulejmanin cili qe?
Unë
nga ana tjetër e doja si një perëndi, e adhuroja dhe nuk ia ndaja sytë e veshët
kur hynte e qëndronte në shtëpi. Nuk i ndahesha e i shkoja pas në aktivitetet
sportive ku ai merrte pjesë në rininë e tij dhe, sidomos, i ngjitesha pas xhaketës,
kur ai nisi të luante si aktor në teatrin amator të Durrësit. Që nga ajo kohë, rritej
aftësia e arti i aktorit Sulejman Pitarka, e po ashtu rritej e forcohej
adhurimi e dedikimi im pas atij vëllai, gjë që më ndoqi deri në ditët e fundit
të jetës së tij. Ai ishte për mua vëlla, baba dhe shok në vitet e rinisë, e më
pas dhe i adhuruari im në rolet e tij në Teatrin Popullor, ku filloi të punojë
më 1951 e më vonë i roleve të filmave shqiptarë, që ai vit e pas viti i
realizonte me aq pasion dhe aftësi. Ai shpeshherë kur vinte tek ne, në shtëpinë
tonë jo larg të tijës, ose kur unë shkoja tek ai, më lexonte e demonstronte me
zë të lartë e me gjeste pjesë nga roli i ri që po përgatiste për teatrin apo kinostudion
ose kur më lexonte skena nga dramat e komeditë që ai shkruante. Unë i ndiqja me
gojë hapur këto seanca “private” të aktrimit e më tej në sallën e Teatrit
Popullor, ku ndiqja me shumë pasion, shumicën e shfaqjeve, të dramave e
komedive të vëna në skenë nga ai teatër i madh kombëtar e nga ajo plejadë madhështore
aktorësh të talentuar. Shpesh, edhe kur nuk kisha para për biletë apo kur
Sulejmani nuk donte të më fuste në sallë, unë megjithatë përfundoja atje sipër,
tek qoshja nën çati e projektorëve të ndriçimit ku më shpinin miqtë e Sulës, elektricistët
e punëtorët e skenës ose ndonjë herë xha Hasani, ai plak simpatik dhe zemërbardhë,
përgjegjësi i sallës së teatrit. Më fuste në një nga lozhat qeveritare pasi
fikeshin dritat e fillonte shfaqja. Dhe unë, i tretja sytë nga skena e ato më
ndritnin e më fillonte njëfarë drithërimi kur në atë skenë hynte im vëlla, Sulejmani.
Sa krenar ndihesha për të kur mbaronte shfaqja e salla buçiste nga duartrokitjet
e thirrjet “Bravo!” Ndërsa aktorët e regjisori kapnin nga dora e nxirrnin në
plan të parë njëri-tjetrin për të nderuar publikun. Nuk kish shfaqje që të mos
e prisja deri sa të dilte tek porta kryesore e teatrit për t’u nisur së bashku për
në shtëpi. Sa më mungojnë e më ngashërojnë këto momente, nga më të bukurat e më
të ëmblat e fëmijërisë dhe rinisë sime. Me një fjalë teatri ishte bërë vendi i
parë i adhurimit tim, sepse mbi të gjitha, adhuroja tim vëlla. Në ato kohëra shoqet
e shokët aktorë të Sulejmanit si edhe regjisorë apo punonjës të skenës më quanin
“Çuni i Sulës”, sepse ne ngjanim shumë me njëri-tjetrin dhe deri në rininë time
Sulejmani nuk pati fat të kishte fëmijë, derisa u dashurua dhe u martua me Meri
Budinën, shoqen e tij të jetës, nënën që i fali dy djem të mirë si pëllumba.
Mund të na
tregoni për fillimet e jetës si aktor të Sulejman Pitarkës?
E
kam shumë të vështirë t’ju flas për këtë temë, sepse shumëkush, historiografë e
kritikë të teatrit e kinematografisë si dhe ish-kolegë apo nxënës të tij, kanë
shkruar e kanë folur më së miri për Sulejmanin si aktor, në një numër aq të
madh dramash e komedish, si dramaturg dhe si artist kinematografie që ka
realizuar sa e sa role në filmat e shumtë. Këto anë mendoj se spektatorët dhe
lexuesit bashkatdhetarë i njohin mirë nga ndjekja e atyre shfaqjeve e filmave
apo nga kronika të Kinostudios “Shqipëria e Re” dhe Radio-Televizioni Shqiptar,
në raste kremtimi të ditëlindjes së tij apo ceremonive për dhënien e aq e aq
shumë dekoratash e çmimesh vlerësuese për krijimtarinë e tij. Më lejoni të flas
shkurt për fillimet e karrierës së tij, nga kujtimet e mija apo të mësuara nga
prindërit, vëllezërit dhe motrat e mija më të mëdha në moshë se unë, por mbi të
gjitha, nga tregimet e vetë Sulejmanit për këtë karrierë artistike. Shpesh, kur
e intervistonin Sulën, ai me seriozitet të plotë tregonte se regjisorja e parë
e tij për aktrimin kish qenë nëna jonë, Feride. Ai më tregonte shpesh se si që
në fëmijërinë e tij e më vonë (ashtu siç më kujtohet edhe mua në rininë time të
hershme, nga jeta e vazhdueshme pranë nënës) e ndiqte me kërshëri dhe interesim
nënën tonë tek fliste ose bënte shumë shakara në shoqëri të grave dibrane, në vizita
reciproke, në pas-darkat e famshme dibrane rreth oxhakut të zjarrit. Ajo nuk fliste
e lëvizte me gjeste të ndryshme, tregonte Sula, ajo imitonte e interpretonte si
aktore e vërtetë. Këto vlerësime bënte për atë Sulejmani, sepse kishte një
dashuri e adhurim të veçantë për nënën e tij, që në rini e deri në ditën që dha
frymën e fundit ajo plakë e shumëvuajtur por edhe e lumtur. Për Vitin e Ri do të
ishte i pari kurdoherë Sulejmani, që do të vinte tek ne për vizitë në orët e
para të mëngjesit. Do trokiste lehtë me tre të rënat e zakonshme me unazën e
tij. (Kështu bënte edhe nëna kur shkonte në shtëpi të tij, e kishin si parullë!
Ha!Ha!Ha!) E merrte në grykë duke e puthur në faqet e saj të rrudhura e të rreshkura
nga jeta, ia uronte Vitin e Ri dhe përkulej pastaj në gjunjë para saj dhe i
thoshte: “Lërmë të të puth aty nga ku më ke mbajtur për 9-të muaj rresht moj nëna
ime. Të përgjërohem e të falënderohem që më solle në jetë dhe më bëre njeri!”
Të kthehemi tek
fillimet e Sulës si aktor e dramaturg?
Ai
që në rini, në shkollë e në shoqëri, aktivizohej me shfaqje amatorësh. Tregoi talent
në recitime dhe në shkrimin e vjershave e poezive rinore, e më vonë ato revolucionare
e patriotike. Pas luftës, në fund të viteve ‘40-të, e dërguan të kryente shërbimin
e detyruar ushtarak trevjeçar në një repart në qytetin e Gjirokastrës. Atje ai
u dallua për përgatitjen e tij arsimore e kulturore dhe e caktuan si shkrues e përgjegjës
të bibliotekës së repartit ushtarak. Nisi të aktivizohej më pas edhe në
shfaqjet e grupit amator të repartit dhe të shkruante edhe ndonjë pjesë apo skeç
të shkurtër drame apo komedie për atë trupë amatore. Pas kthimit nga ushtria,
Sulejmanin e aktivizuan menjëherë në trupën e Teatrit Amator të Durrësit, ku
luajti shumë role dhe ra në sy si aktor me talent e me perspektivë. Roli i
Halilit në dramën “Halili dhe Hajria” ishte roli i parë i suksesshëm i Sulejmanit
dhe që aty nisi ajo karrierë e gjatë dhe e suksesshme si aktor i Teatrit
Popullor të Tiranës dhe artist në role të ndryshme në filmat shqiptarë, që nga
“Skënderbeu” dhe “Furtuna”, të xhiruara kryesisht në BS e deri tek filmi
franko-shqiptar “Loin des barbares” (Larg barbarëve) xhiruar në Paris më 1994. Për
rolet në teatër dhe në kinematografi, janë shkruar artikuj e të dhëna të cilat gjenden
edhe në internet, ku të dhënat janë më të sakta se dhe memoria ime. Sulejmani
ishte një aktor me kërkesë të lartë për veten dhe ekzigjent me partneret. Ai
punonte shumë për rolin, si në teatër, gjatë provave me regjisorët, po ashtu
edhe në shtëpi. Një ditë i shkuam për vizitë Sulës në shtëpi dhe tek iu afruam derës
së tij dëgjuam zëra. Kur hyjmë, e gjejmë Sulën të veshur me rrobat e
protagonistit që do të interpretonte. Ishte i lyer e përlyer me makijazhin përkatës.
Nëna ime e pa me habi dhe i tha: “Eh, mer Sulë, çish zanat të fëlliçun që kini
ju artistët! Liheni e përliheni për dreq si ato…”. Qeshëm të tre. Telashet e
atyre bojërave i hiqte më shumë bashkëshortja e Sulës, Meri, të cilës i duhej të
lante përditë çarçafët dhe këllëfët e jastëkëve të Sulejmanit. Shumë nga aktorët
dhe historianët apo gazetarët që kanë folur e shkruar për Sulën, vënë në dukje
jo vetëm talentin e tij të madh si aktor, por mbi të gjitha cilësitë e tij të rralla
në të folurit skenik. Ata thonë se Sulejman Pitarka ka krijuar shkollën e të folurit
skenik në teatrin dhe filmin shqiptar. Zëri dhe aftësia e tij për t’i folur të gjitha
dialektet e shqipes, puna që bënte ai para pasqyrës dhe magnetofonit, etj., e bënin
vërtetë të kish një të folur skenike të veçantë, që e dallonte shumë nga aktorët
e tjerë.
Cili ishte roli më
i mirë që ka luajtur Sulejman Pitarka?
Më
kujtohet mbrëmja e premierës së dramës “Pjata prej druri” e vënë në skenë nga
Teatri Kombëtar më 2006, ku Sula luante rolin kryesor. Shkova ta shoh bashkë me
shumë pjesëtarë të familjes. Në sallë takova edhe të madhin e më të mëdhenjve
aktorë shqiptarë, të ndjerin Kadri Roshi. Në një bisedë me të pas shfaqjes, e
takova përsëri dhe e gjeta aty në radhë të parë të sallës, tepër i prekur dhe i
emocionuar. Sytë i kish me lot (si shumë të tjerë), sepse drama ishte vërtetë e
fortë dhe të jepte emocione. Dija që ai kish lënguar gjatë në shtrat. Ishte
mjaft i dobësuar e sëmurë dhe u habita kur e pashë. (Pak muaj më vonë ndërroi
jetë). Ndër të tjera më tha: “Kisha thënë, mos vdeksha pa e parë edhe një herë
në skenë të madhin Sulejman. Ai u kthye përsëri në skenë pas një mungese dhe
lëngimi të gjatë nga sëmundja dhe ja, na tregoi edhe një herë se ai mbetet
aktori më i madh”. Unë e falënderova për ndjenjat që ai shprehte për Sulën, por
i thashë: “Jo, i nderuari Kadri, më i madhi i të mëdhenjve jeni ju. Sula është
një ‘trim’ më shokë shumë. (Duke evokuar titullin e një drame të shkruar nga
Sula për Skënderbeun “Trimi i mirë me shokë shumë”). Jo, më tha Kadriu,
Sulejmanin e kemi pasur kurdoherë zili për arritjen e tij më të madhe. Ai bëri
shkollë në teatër, sidomos me aftësitë e tij të mrekullueshme e të paarritshme
në të folurit skenik. Ja, më tha, provo të më dëgjosh mua apo shumë aktorë të
tjerë në një pjesë teatrale apo film me kurriz kthyer nga skena e ekrani. Të
gjithë më kuptojnë menjëherë se jam unë. S’kam mundur ta ndryshoj dot të
folurin dhe zërin tim. Provojeni me Sulën, as nuk e kuptoni cili aktor
interpreton, se ai bilbilon aq bukur dhe ndryshe si personazhi nga Tirana, nga Korça,
Dibra apo edhe Çamëria… Ai ka ngritur monumente në skenën dhe ekranin tonë e jo
role, more çuni i Sulës! Mban mend Bashkim, kur të gjithë ne të teatrit të thërrisnim
“çuni i Sulës” kur ishe fëmijë?! Në fotot e mija nga ajo mbrëmje i kam fiksuar
edhe lotët e të madhit Kadri pas shfaqjes. Pjesëmarrja e tij në rolin e babait
në dramën “Pjata prej druri” ishte e fundit në jetën dhe veprimtarinë e tij të
gjatë e aq të suksesshme me skenën e teatrit shqiptar. Në ekran ai nuk do të
mungojë kurrë në sajë të “youtube-it” në internet dhe të videokasetave e CD-ve
të shumta. Ai rol, si të thuash, ‘i vuri kapakun’ gjithë asaj jete të gjallë të
një aktori të madh si Sulejman Pitarka. Loja e tij në atë dramë gjeti
duartrokitjet e fuqishme të publikut shqiptar (Sulejmani kish munguar tepër
gjatë në skenën e atij teatri) dhe fitoi vlerësimet më të mëdha. Por më duket
se vlerësimin më të madh e më të bukur Sulës për atë rol e të gjithë rolet e
tij, ia bëri një mësues i thjeshtë pensionist nga Saranda. Ai e kish pritur ta
takonte Sulën pas shfaqjes, para Teatrit Kombëtar. E ndali dhe në prani të
familjes, kërkoi ta përqafonte e ta puthte në ballë Sulejmanin. Ishte mjaft i
emocionuar dhe me lot në sy i tha: “Lërmë të të puth në ballë ore i madhi Sulejman
Pitarka! Të gjitha rolet i ke luajtur me yll në ballë, por me këtë të fundit i
ke vënë vërtetë kapak floriri!”. Sula e falënderoi me përzemërsi, duke theksuar
se ky ishte ndër vlerësimet më të mëdha që i janë bërë ndonjëherë, e do ta
mbante mend derisa të vdiste, sepse vërtetë ky ishte roli i tij i fundit.
Sulejman Pitarka |
A ndihej vetë ai
se e kishte marrë vlerësimin e duhur për punën e tij?
Sulejmani
thoshte shpesh se: “Aktorët e mirë vdesin në skenë!” Dhe ai u largua nga kjo botë,
i ngopur me duartrokitje dhe vlerësime të larta nga kritika letrare e
profesionistët, por mbi të gjitha nga artdashësit e spektatorët e teatrit, nga populli
i thjeshtë, më shumë se sa nga titujt apo dekoratat e autoriteteve zyrtare. E
di që u zgjata shumë, por besoj është me vend të kujtoj këtu një ngjarje në vitet
2002-2003 në Florida të SHBA-ës. Nëpërmjet një miku shqiptaro-amerikan, m’u dha
rasti të takoj rastësisht në një klub golfi, aktorin e madh amerikan të filmit,
Shvarceneger. Pas prezantimit të rastit, miku im i tregoi atij se kush isha dhe
ndër të tjera i përmendi se isha vëllai i një aktori të madh, një ndër yjeve të
skenës dhe kinematografisë shqiptare. Atij i erdhi mirë të flitej kështu për një
artist nga një vend i vogël, ndoshta i padëgjuar e njohur për të, por shprehu dëshirën
sikur të kish mundësi të shihte ndonjë film të luajtur prej tij. I thashë se
kam dy videokaseta dhe i premtova se do t’ia dërgoja nëpërmjet mikut tonë të përbashkët.
Kështu bëra dhe i nisa dy nga filmat shqiptarë ku kish luajtur edhe Sula: “Gjeneral
Gramafoni” dhe “Ballë për ballë”. Miku im, kur m’i ktheu kasetat, më përcolli
falënderimet dhe vlerësimet mjaft pozitive për filmat shqiptarë dhe Sulejmanin për
aftësinë e tij “të mahnitshme profesionale”. Shvarcenegeri ndër të tjera i kish
thënë mikut të tij shqiptar se: “Gjatë karrierës së tij të rrallë kish parë një
film të huaj aq realist e të xhiruar e interpretuar aq bukur, një oficer rus të
interpretuar aq bukur e me aq mjeshtri aktoreske”. Atij i kish pëlqyer sidomos
mimika dhe impresioni që jepte Sula në atë rol. Madje, ndoshta për të na bërë
qejfin, kish shprehur urimin që një ditë edhe ai të luante në një film me këtë
‘yll’ të kinematografisë shqiptare.
Sulejman Pitarka
ishte edhe dramaturg. Keni ndonjë kujtim lidhur me këtë fushë të veprimtarisë së
tij?
Sigurisht
që kam, por më mirë për këtë veprimtari kanë folur e mund të flasin dramaturgët
dhe kritikët e artit. Di vetëm se Sula ka qenë shumë prodhimtar në këtë fushë të
veprimtarisë së tij, pavarësisht se ankohej se nuk kish patur kurrë kohën e duhur
për të shkruar më shumë drama, komedi e libra. Sulejmani ka botuar dhe i janë vënë
në skenë vetëm një numër i vogël nga dramat e komeditë, siç kanë qenë: “Familja
e Peshkatarit”, “Trimi i mirë me shokë shumë”, të vëna në skenën e Teatrit
Popullor, dhe drama “Heronjtë e Linasit”, vënë në skenë nga Teatri Amator i Kuçovës,
në kohën kur Sula ishte dërguar atje dhe në Berat si qarkullim për të ndihmuar
amatorët e atyre dy qyteteve. Drama e tij e parë “Familja e Peshkatarit” u vu në
skenë nga Teatri Popullor dhe teatro të tjera profesionale të vendit. Ajo u
botua në formatin e një libri, i cili u përkthye dhe u botua në disa gjuhë të
huaja në vende të ndryshme. Teatri Nacional i Pekinit e vuri në skenë në atë
kohë dhe ditët që u ndodh atje, Sulejmani në një vizitë të një delegacioni
shqiptar, ai e ndoqi shfaqjen e dramës së tij në skenën e teatrit të Pekinit.
Atë natë ajo shfaqej për të 200-ën herë. Salla shpërtheu nga duartrokitjet kur
u njoftua se në sallë ndodhej autori i saj. Por shumë të tjera drama e komedi të
shkruara nga Sulejmani, nuk e panë skenën apo dritën e botimit, sepse u shkruan
në kohët e vështira të komunizmit, kur komisionet e ngritura nga komitetet e
partisë në pushtet, me pjesëmarrjen e amatorëve të klasës punëtore, bënin kërdinë
mbi to, dhe shumë vepra të shkrimtarëve, dramaturgëve e poetëve shqiptarë të
talentuar. Në atë kohë Sula thoshte: “Unë veç një kokë kam, e s’mund të shkruaj
10 variante për 10 komisione!” Në vitet ‘70-të, Sula bëri një tentativë edhe për
botimin e një romani satirik. E kish titulluar “Ilaç për tullacët”. Kish shumë vite
që e shkruante. Me të fshikullonte barbarët dhe gjytyrymët pa shkollë, në krye
të pushtetit vendor në Shqipërinë e mbretit Zog, pra në vitet ‘20-’30-të. Unë kam
lexuar disa faqe të atij libri ose e kisha dëgjuar tek e deklamonte Sula kur e
ndihmoja ndonjëherë t’ia daktilografoja disa pjesë të atij romani, derisa ai
siguroi vetë një autorizim për të blerë një makinë shkrimi nga “Lidhja e
Shkrimtareve”, ku bënte pjesë si anëtar shumë i vjetër. Komisioni nuk e miratoi
për botim. Një ndër ‘argumentet’ dhe ‘arsyet’ kryesore ishte: “I mungon
personazhi pozitiv, njeriu i klasës punëtore e fshatare të asaj kohe!” E Sula i
varfër u thoshte: “Po ç’ka ishte pozitive në regjimin e asaj kohe?!” I thanë ta
ripunonte, por Sula nuk e kish ‘ripunuar’ asnjë vepër të tij dhe nuk ia hyri më
asaj pune. Ia nisi punës ta ripunojë për botim vetëm në vitet ‘90-të, pas
fitores së demokracisë dhe ardhjes në pushtet të qeverisë së Partisë
Demokratike, por romanin ia dogji politika, rehabilitimi dhe ngritja lart e
mbretit Zog dhe e ish-regjimit të tij, ardhja në Shqipëri e të birit të tij,
Lekës së Parë dhe familjes së tij pretenduese të fronit dhe pronave të tij. Ky
ishte edhe pengu i fundit i jetës së Sulejmanit, të botonte qoftë edhe një nga librat
që kish shkruar e mbajtur si ëndërr në sirtar.
Për
kujtimin e Sulejman Pitarkës, Bashkia e Tiranës gjeti një rrugickë 50-100 metra
të gjatë në një qoshe të kryeqytetit, kur qyteti i tij i lindjes, Dibra e Madhe,
e shpalli me një ceremoni madhështore “Qytetar Nderi”! Në atë ditë, pllakën e “Qytetarit
të Nderit” të Dibrës, autoritetet vendase ia dorëzuan mikut të Sulës, aktorit të
famshëm Kadri Roshi. Ja sa pak e vlerësojnë autoritet shqiptare plejadën e
madhe të artistëve shqiptarë, për të cilët kujtohen vetëm që të jenë të
pranishëm në funeralet e tyre për të pozuar si “artdashës të mëdhenj” para
kamerave të televizioneve tona.
Botuar
në gazetën SHEKULLI më 03. 02. 2014
No comments:
Post a Comment