Friday, February 10, 2023

Pak ndihmë për të gjunjëzuarit nga tmerri i një tërmeti


Nga 
Leonard Veizi
 
Tronditja vjen atëherë kur se pret. Në mes të natës. Në një gjumë të thellë. Krejtësisht e pabesë dhe po aq e pamëshirshme. Të merr ty... ose shumë më keq: të merr më të mirën tënde dhe ty të le në rrugë të madhe që të vuash ekstremist.
Një nënë shtrëngon në gjoks djalin që arrin të shpëtojë i gjallë.
Një burrë shtrëngon po aq në gjoks, dhe nuk e lëshon kurrsesi, djalin e tij të vdekur.
Nuk është e pabesueshme. Është një tmerr që na fanitet si në një ëndërr. Por që është krejt e vërtetë. Jo sepse na e transmetojnë rrjetet televizive. Por sepse e kemi përjetuar ne vetë. Fare pak vite më parë: nëntorin e vitit 2019.
Lajmet që vijnë nga zona më e “nxehtë” e globit janë ngjethëse. Imazhet shumë më tepër. Shembje pallatesh të larta si me dinamit të telekomanduar. Britma njerëzish në panik. Klithma fëmijësh. Nëpër rrugë shihen njerëz që marrin arratinë por nuk dinë ku të shkojnë, sepse mbi të gjitha pas kanë lënë më të afërmit e tyre. Ndaj ata kthehen sërish pas dhe nëse pasgoditja e rradhës do t’i njehësojë me të vdekurit e tjerë.
Ishte tërmeti.
Është një territor i ndarë mes Turqisë dhe Sirisë. Kufiri duket si një term abstrakt, por ai ekziston jo vetëm kur njerëzit luftojnë me armë kundër njëri-tjetrit, por dhe kur një fuqi e madhe edhe e përballueshme i vë përfund ata.
Njerëz që janë të gjunjëzuar nga fatkeqësia.
Ndërkombëtarët shpejtuan të dërgonin emergjencat civile drejt Turqisë. Nisën operacionet e shpëtimit, të evakuimit. Siria është në luftë. Nuk ka ndihma për ta. Vështirë të kalosh kufirin, edhe pse ai kalohet me një hap. Sepse ai është veç një term konvencional që hera-herës a në segmente të caktuara ruhet me ushtarë të armatosur. Por njerëzit janë njëlloj, andej dhe këtej klonit. Në të njëjtën tokë.
Sistemi “Harp” thotë dikush, duke gjetur fajtorin. Po the sistemi Harp do të thotë që nuk ka një dorë mistike, por një dorë njerëzore. Dhe ky është gjenocid. Po aq sa dhe Holokausti dikur. Kjo do të thotë se lufta midis qenieve njerëzore është thelluar edhe më shumë.
Por a mund t’ia bëjë njeriu-njeriut një gjë të tillë? Ta vendosë në një sfidë të tmerrshme ku ta lërë veç me këmishën e trupit dhe t’i marrë të gjithë çfarë ka,  familjarët dhe atë pak pasuri që ka vënë me punën e krahut?
Padyshim që mundet. Madje ai është më i keq se kaq. Njeriu është i pamëshirshëm në hakmarrjen e tij. Por ndodhia në mëngjesin e 6 shkurtit nuk ka të bëjë me sistemin “Harp”, që godet nëntokën me rreze e shkakton cuname e tërmete artificiale. Njeriu në hakmarrjen e tij nuk do të ndalej me varrosjen nën gërmadha të 15-20 mijë vetëve. Në vitet e Luftës së Dytë Botërore një kamp si ai i Aushvicit eliminonte në dhomat me gaz e furrat e djegies deri në 20 mijë veta në ditë. Dhe kjo bëhej përditë. Ishte qenia njerëzore që zhdukte qenien njerëzore. Sistemi “Harp” i supozuar si armë lufte mund të eliminojë disa milion njerëz me një të “rënë të lapsit”, nëse dikujt vërtet i shkrep në mendje ta përdorë.  Por kjo nuk është çështje sistemesh elektronikë e të programuar. Është veç dora e djallit.
Turqia dhe Siria u goditën keqas. Njerëzit mbetën nën gërmadha. Por gjithmonë ka shpresë. Veç duhen njerëz dhe mjete. Që shumë jetë të tjera të shpëtojnë. Sepse kohë nuk ka asnjëherë.
Kjo është një goditje natyrore. Nuk është një luftë me rregulla, ku frontet janë të ndara dhe nderi e do të mos goditen civilët e paarmatosur. Tërmeti nuk njeh rregulla. Ai thjesht godet. Nuk njeh racë e gjini, popuj e perandori. Sepse është perandor mbi perandor.
Zona e tërmetit po përjeton ditë-netë të tmerrshme. Të mbijetuarit nën gërmadha mundohen të mposhtin të ftohtin. Të ngujuarit nën traversat e betonit shpresojnë që dikush t’ua heqë barrën e rëndë që i ka zënë.
Shqipëria dërgoi në frontin e nxehtë njerëzit e saj. Disa në emër të shtetit e të tjerë në mënyrë vullnetare. Mund të mos kemi shumë mundësi për një gjë të tillë, por jemi njerëz gjithsesi dhe veç ligësisë, humanizmi në raste të caktuara na dominon.
Duhet shumë pak për të kuptuar se sa delikate është jeta njerëzore. Atë që ne herë e vlerësjme e herë jo. Sepse kur jemi mirë, mendojmë veç si llupësa për të pasur sa më shumë. Dhe vetëm kur jemi keq nisim e mendojmë për jetën minimale.
Sepse shqiptarët tanimë e dinë mirë se çfarë është tërmeti. Nuk flitet për tërmetin e Dibrës në 1967, as për atë të Shkodrës në 1979. Flitet për nëntorin e vitit 2019. E kanë ende të freskët. 52 jetë njerëzish humbën. Dhe ndihmat emergjente qenë të menjëhershme.
Në zonën e sotme të Turqi-Sirisë, numërohen mijëra viktima. Të plagosur shumë herë më tepër. Por të lënduarit nga ana psikike dhe emocionale janë pafund. Nëna e baballarë që nuk gjejnë dot fëmijët e tyre nën gërmadha. Fëmijë që nuk dinë ku i kanë prindërit. Kjo është më shumë se një tragjedi.
Këtej dhe andej kufirit nga ka vend për ndarje me klon, për ndarje popullsish, për ndarje etnike e politike. Në fund të ditës, - po aq sa në fillim të saj, - të gjithë janë njerëz.
Nuk ka kohë për vajtim. Sepse gjithmonë ka një fije shprese pas së cilës duhet të kapemi e të shtrëngohemi. Dhe ccdo jetë njerëzore që shpëtohet ka është një vlerë.
Globi është i mbushur me qenie humanoide, si asnjëherë më parë. Të paktën 8 miliardë. Por gjithmonë ata janë pak për ta mbipopulluar atë. 
Të gjithë janë në sulm, çdo minutë e ikur rrezikon një jetë.
Koha është e pamëshirshme, sepse është e pandalshme.

No comments:

Post a Comment