Sfidat e leximit, bumerangu në epokën e teknologjisë

Nga 

Leonard Veizi

 

Vazhduar sot por nisur që disa vite më parë, njerëzit po i drejtohen gjithnjë e më shumë përmbajtjeve të shkurtra dhe të shpejta, si videot dhe artikujt e shkurtër në internet. Sipas studimeve jo të pakta, dhe mendimit të psikologëve edhe më të shumtë, kjo ka ulur durimin dhe vullnetin për t'u angazhuar në lexim të gjatë dhe të thelluar. Shkurt e saktë kjo do të thotë që njerëzit po bëhen gjithmonë e më shumë dembelë.

Ha debat muhabeti.

Se ja: provoni të lexoni “Doni i qetë” i Shollohovit me dy vëllime e 1400 faqe në tota. Ose ec e ti dalësh në fund katër vëllimeve “Lufta dhe Paqja” të Tostoit po me 1400 faqe në total. Pa le të marrësh guximin e të lexosh “Revolta e Atlasit” e Ain Rand gjithashtu me 1400 faqe në total.

Sa shkruajnë dhe këta autorët rus. Duhet të shpenzosh nja dy vite nga jeta për të përtypur tre romane të cilësuar si kryevepra.

Por duket se me avancimin e teknologjisë, librat elektronikë dhe audiolibrat janë bërë më të popullarizuar. Edhe pse kjo të le përshtypjen e një ndryshimi pozitiv në një aspekt, tradicionalët argumentojnë se përvoja e leximit të një libri të printuar është e pazëvendësueshme.

Edhe kësaj radhe ha debat muhabeti.

Këto ditë plot diell qershori libri është futur përsëri në rend të ditës.

Çudi e madhe në fakt.

Shqiptarët po mundohen ta mbajnë fort frymën e leximit. Megjithëse kjo po duket si një luftë e kotë. Libri përballë një smartfoni të jep idenë e Don Kishotit që vërtitej nga krahu i madh i mullirit me erë në dyluftimin e tij të humbur me “gjigandët”.

Historia përsëritet.

Kjo duket si e pavërtetë. Sepse ne jemi edukuar me një postulat të gjithbotshëm se libri është ai që na jep mundësitë më të mëdha në edukim dhe formim. Ndaj rrënimi i epokës së tij jetëgjatë na duket i dhimbshëm. Por në fakt është e vërtetë.

Në një botë ku teknologjia ka bërë përparime të pabesueshme dhe burimet digjitale janë kudo, leximi tradicional duket të jetë në rënie. Me ardhjen e smartfonëve, tabletëve dhe kompjuterëve, njerëzit kanë më pak kohë dhe dëshirë për të marrë një libër dhe për të lexuar në mënyrën tradicionale. Kjo sfidë është bërë edhe më e dukshme në mesin e të rinjve, të cilët janë të mësuar të konsumojnë përmbajtje në formate të shkurtra dhe interaktive. Megjithatë, leximi mbetet një aftësi jetësore dhe një portë drejt dijeve të reja dhe zhvillimit personal.

Por si mund të stimulohet leximi në këtë epokë të teknologjisë?

Në Kosovë ditët e para të qershorit janë dhe ditët e librit nën sloganin “Panairi i Librit, Prishtina 2024”. Kjo konsiderohet një festë. Dhe vërtet është një festë, pasi pavarësisht problemeve të mëdha me librin, të paktën dy organizimet qendrore të panaireve, si ai i Tiranës po ashtu dhe i Prishtinës, nuk kanë njohur rënie. Përkundrazi, vetë panairi është parë si një pikë sulmi nga shkrimtarët me prurjet e tyre. Me takimet dhe promovimet e rastit. Dhe kjo vetëm kaq, por në panair gjen plot libra të çmuar me përqindje të konsiderueshme zbritje, një gjë që nuk ndodh në librari. Ndaj dhe panairi merr gjithë vëmendjen e mundur.

Por vetëm kaq. Sepse sapo mbaron Panairi dhe libri harrohet. Tregues janë po aq libraritë.

Tanimë, kur duket se lufta me teknologjinë tregoi se kjo e fundit ka përparësi, na duhet të ulemi në bisedime për të gjetur mundësitë e përbashkëta. Të përfitojmë ç'të mundim nga situata që po ecën me ritme të larta përpara, dhe me gjasa do të na lërë në bisht nëse nuk marrim masat e duhura. Gjithmonë është fjala për lexuesit tradicional, që deri dje mburreshin me zgjerimin e bibliotekave familjare.

Në kushtet aktuale, një bibliotekë që të zë gjysmën e hapësirës së shtëpisë mund ta fusësh në një USB me dhjetëra giga-ram, me disa qindra, apo me disa mijëra tw tilla, dhe të mbetet po aq në formë e të mos të të rëndojë fare në xhep. Ndaj atë bibliotekë t’i mund ta marrësh me vete kudo.

Kjo po, ka vlerë. Ha debat muhabeti, përsëri.

Shfrytëzimi i përfitimeve të teknologjisë për të promovuar leximin mund të jetë një strategji efektive. Platforma si Kindle dhe aplikacione të tjera për libra elektronikë mund të ndihmojnë në lehtësimin e qasjes në libra. Për më tepër, audiolibrat mund të jenë një mënyrë e shkëlqyer për ata që nuk kanë kohë të lexojnë fizikisht, por mund të dëgjojnë gjatë aktiviteteve të tjera.

I drejtohem literaturës elektronike për të krijuar idera të reja, mbi mundësitë e një fabrikimi të përbashkët të një epoke të vjetër me një epokë krejt të re që mund ti paraprijë deri diku edhe të ardhmes.

Krijimi i përmbajtjeve interaktive dhe tërheqëse që përfshijnë lexuesin në mënyra të reja dhe inovative mund të ndihmojë. Aplikacionet që kombinojnë leximin me elemente lojërash ose sfidave të bazuara në përmbajtje mund të bëjnë leximin më tërheqës për të rinjtë.

Fillimisht këto mide mund të duken si abstraksione, por mund të funksionojnë.

Iniciativat në shkolla dhe komunitete që inkurajojnë leximin përmes aktiviteteve si klubet e librit, konkurset e leximit dhe takimet me autorë mund të ndihmojnë në rritjen e interesit për librat.

Prindërit dhe anëtarët e tjerë të familjes mund të luajnë një rol kyç në stimulimin e dashurisë për librat. Leximi i përbashkët dhe krijimi i kohës së dedikuar për leximin familjar mund të kultivojë një kulturë pozitive leximi.

Kjo është një gjë që e dimë të gjithë por pak e bëjmë, Dhe kjo ka të bëjë më shumë me vullnetin.

Mediat sociale mund të jenë një mjet i fuqishëm për të promovuar leximin. Ndërmarrja e fushatave të vetëdijesimit për librat, ndarja e rekomandimeve të librave dhe diskutimet online rreth librave të preferuar mund të krijojnë një komunitet virtual leximi.

Mos duket sikur po jap mend më shumë se sa duhet???

Përfundimisht, në epokën e teknologjisë, leximi mbetet një aftësi e vlefshme dhe një mënyrë e rëndësishme për zhvillimin personal dhe profesional. Ndërkohë që sfidat janë të shumta, ka gjithashtu mundësi të shumta për të stimuluar leximin duke përdorur vetë teknologjinë dhe duke krijuar një mjedis që inkurajon dhe mbështet leximin. Me strategji të përshtatura dhe përpjekje të përbashkëta, mund të nxisim dashurinë për librat dhe të sigurojmë që leximi të mbetet një pjesë e rëndësishme e jetës sonë kulturore dhe edukative.

Idera ka sa të duash. vetëm duhen vënë në jetë që të mos humbasim në maksimum dëshirën dhe durimin për të lexuar.

Të shpresojmë.