“Fitorja e Pirros” në zgjedhje pa elektorat

Nga 

Leonard Veizi

 

Fitorja është fitore edhe kur është si ajo e Pirros. Sepse në betejën e Herakleas me ushtrinë e Romës, në vitin 280 para Krishtit, kryekomandanti Pirro humbi aq shumë nga ushtria e tij saqë tha shprehjen lapidare e cila ka mbërritur deri në ditët tona: "Edhe një betejë tjetër si kjo dhe më duhet të kthehem vetëm në Epir”. Dhe prej asaj kohe, - 2300 vite më parë, - ka mbetur shprehja: "Fitore si e Pirros".

E vendosur në kontekstin e zgjedhjeve në Shqipëri, krahasimi nuk merr vlerën e duhur. Sepse krahasimet gjithmonë çalojnë. Por nënkuptimet janë të qarta, gjithsesi.

Në Shqipëri zgjedhjet vazhdojnë të fitohen. Nga njëra palë sigurisht. Por me numër gjithmonë e më pak votuesish. E megjithatë, një fitues përfaqëson shumicën. Por cilën shumicë? Të asaj që e votuan. Sepse Kodi Elektoral nuk ka vendosur një kufi, i cili do të çonte në përsëritje të procesit nëse numri i votuesve do të ishte më poshtë se steka.

Shifra 37 përqind e pjesëmarrjes në votime, e bërë me dije nga kreu i Komisionit Qëndror të Zgjedhjeve, është një shifër domethënëse.

Përse shqiptarët nuk dolën të votojnë?

Natyrisht, çdo pyetje e ka një përgjigje. Në zgjedhjet lokale të 14 majit 2023 elektorati që hodhi votën në kutinë e votimit ishte më i pakët se çdo herë tjetër në 30 vitet e fundit.

Analiza është e thjeshtë. Nuk është se do të të duhet kohë për t’u menduar e për të dalë në përfundime.

Mosbesim dhe zhgënjim.

Problemi është që këtë analizë duhet ta bëjnë partitë politike dhe të gjejnë mekanizmin që do t’i joshte shqiptarët drejt kutisë së votimit.

Qytetarët tanimë po i qëndrojnë më larg zgjedhjeve. Janë më pak entuziastë. Ata janë në dilemë dhe e kanë më të thjeshtë të mos dalin fare nga shtëpia ditën e zgjedhjeve, por procesin ta ndjekin nga televizori.

Prej ca kohësh, për këta njerëz është formuluar togfjalëshi: “Elektorati gri”. Padyshim, përbërësit e elektoratit gri nuk kanë të bëjnë me militantët, të cilët në kohë me diell a në kohë me shi, të shëndoshë si kokrra e mollës apo të sëmurë sa për t’u shtruar në spital, janë të paepur në mbajtjen e radhës për të hedhur votën  e tyre në shërbim të kauzës.

-Ja provinca. Do ta mposht me dy oficerë, dy kuaj dhe tetë ushtarë... ah po, dhe me ty o mbretëresha ime!

Por kjo është vetëm një batutë filmi.

Elektorati gri janë ata të pavendosurit, që herë votojnë për njërën forcë politike e herë për tjetrën, ashtu si t’u mbushet mendja, pasi kanë dëgjuar programin dhe e kanë shoshitur mirë se nga qëndron e mira e tyre apo e mira e shoqërisë në tërësi.

Por në këto zgjedhje, ashtu si dhe në ato më përpara që ishin për pushtetit legjislativ, nuk kishte program. Sepse në Shqipëri, prej ca kohësh është futur në modë praktika që zgjedhjet fitohen dhe pa program, vetëm duke i rënë defit e duke hedhur batuta që të gajasin së qeshuri.

-Rrugës u shkulëm së qeshuri me shakatë e kripura të Duçes, - u thosh gjeneral Piçioni vartësve të tij, duke kujtuar udhëtimin me kreun e fashos në karrocatën “Roma”.

Padyshim, zgjedhjet janë manifestime të rëndësishme. Dhe si të tilla duhen respektuar, sepse çdonjëri prej nesh si pjesë integrale e shoqërisë ka detyrimin moral për të hedhur një votë vetëm një herë në dy vjet: një herë për zgjedhjet kuvendore e një tjetër për drejtuesit lokalë.

Problemi këtë herë është edhe më i thellë, sepse do të ishte gjysma e së keqes nëse votuesit do të shkonin drejt kutisë edhe pse fletën me emrat e kandidatëve do ta bënin të pavlefshme. Ata kanë gjetur një rrugë më të thjeshtë. Atë të bojkotit masiv.

Në Shqipëri e drejta e votës është një e drejtë kushtetuese. Por jo detyruese. Që do të thotë se detyrimi mbetet moral. Por në demokraci, e drejtë kushtetuese është edhe të mos votosh. Sepse kjo ka të bëjë me lirinë e individit.

Fakti që një shumësi votuesish as nuk i hodhën sytë nga qendrat e votimit, lë vend për t’i vënë gishtin kokës: Pse shqiptarët nuk po na ndjekin më?

Paralelizmi që bëhej në media e rrjete sociale kishte të bënte me vënien përballë të dy elektorateve, atij shqiptar që nuk i kapërceu dot 50 përqind të votuesve dhe të atij turk, i cili në po të njëjtën ditë kishte zgjedhje, por që shifra e pjesëmarrjes në këtë vend kapi vlerën e 90 përqind të elektoratit.

Qytetarët janë mosbesues. Qytetarët janë të zhgënjyer. Fitorja me një pjesëmarrje prej 37 përqind e elektoratit është një triumf shqetësues. Është një fitore si ajo e Pirros në vitin 280 Para Erës Tonë.