Oriana Kurteshi, sopranoja shqiptare që këndon në Milano, Berlin e Paris

Ne artistët shqiptarë, si po i pushtojmë skenat e botës

Jeta ime, një itinerar evropian me qendër në Tiranë

nga Leonard Veizi

Brenda së njëjtës veshje, krejt demode a ndoshta disi groteske, ëndrra mbetet sërish e tillë dhe nëse tenton ta zhbësh e të dalësh tej në realitetin “divers”. Të qenit brenda saj, si protagonist i panjohur a si spektator i rëndësisë së veçantë të bën të ndihesh krejt tjetër. Emocioni, gjithashtu, mbart të njëjtën vlerë, me rrahje pulsi të pambarimtë a një ankth të tejkaluar, gjithsesi. E padyshim brenda mureve të saj gjithçka vazhdon të jetë po ajo. E njëjta famë. Çdo gjë që vërtitet mbi skenë, plate e lozha, në dritë a gjysmëterr, mbetet po aty, e jashtë saj asgjë s’lëviz. Nuk shfaqen filma “triller” tredimensional dhe as zara si mbi ruletë e kazinosë nuk vërtitet, natyrisht. Atje bota është e vjetër si në përrallë dhe magjike njëkohësisht. Çlirohen nota instrumentesh të akorduar deri në përsosmëri dhe klithmat akustike mbeten në eter...

...Duket se boshtit i stërzgjatur; Tiranë - Strasburg - Paris - Gjenevë e me stacion në fundit në Venecia, nuk ka asnjë gjasë të njihet në analet e politikës dhe as në hartat e planeve të luftën inreale të komandave shtab. Por duket se edhe pa ndonjë rëndësi strategjike, për të është shumë e çmueshme, derisa e nisur nga “Nënë Tereza - Aeroport” ka mbërritur në  “Leonardo da Vinçi”, “Charles de Gaulle” e “Marco Polo”, me kërkesën e përhershme për t’u kthyer sërish në pikën e nisjes. Oriana Kurteshi, një soprano e famshme tashmë dhe e kërkuar në skenat e mëdha të perëndimit europian, tenton vazhdimisht të kthehet në skenën e Tiranës, ku edhe pa ajër të kondecionuar, mund të këndojë me një pasion të marrë e përvëlues Aidën, Lisetten apo Xhildën e brishtë të “Rigoletos”

Cila ka qenë axhenda juaj e në këtë sezon?

Po filloj nga recitali im i fundit, i cili u zhvillua në tetor 2012, në një nga sallat me prestigjioze të Parisit, në sallën “Cortot”, ku isha e shoqëruar nga pianisti tashmë i njohur Genc Tukiçi. Një muaj më pas, në nëntor kam kënduar për 140 vjetorin e Korit të Strasburgut  “Messen St. Cecile” të kompozitorit Gounod me filarmoninë e Strasburgut. Në të njëjtën kohë kam kënduar e lajmëruar në minutën e fundit rolin e Manon te “Massent” në Gjermani, Phorzheim, rol që do vazhdoj ta këndoj edhe në vitin e ardhshëm. Para një jave isha përsëri në Strasburg, tek “Magnificat e Galuppi”, për kor dhe orkestër. 

Ndërkohë, është përcaktuar vijimësia e turit për vitin në vazhdim?

Vitin 2013 e kam filluar përsëri në Gjermani me “Manon”, pastaj operën “Flauti Magjik” rolin e Pamines, për të vazhduar në Venezia “Teatrin Malibran”. Më pas kam dy recitale për soprano dhe harpë në Normandi, Paris, dhe Aix-en-Provence, me muzikë të Debussy, Schumann, Fauré, Schousson.  Si të mbaroj këtë tur do të vazhdoj me operën "Il Turko in Italia" një kompozim i Rossinit, ku do të jap shfaqe në sallat prestigjioze të Francë dhe në Nantes, Angers dhe Lukseburg...

Sa ia dedikoni suksesin, studimeve në Akademinë e Arteve të Bukura dhe sa asaj që keni përfituar në Austri, Itali apo Francë?

Jam munduar dhe mundohem të kem një aktivitet të vazhdueshëm artistik. Dhe këtë ja dedikoj shumë shkollës përgatitjes në Akademinë e Artëve të bukura në Tiranë, punës në Liceun Artistik. Kuptohet edhe jashtë kam fituar shumë për sa i përket rritjes artistike por baza ime është Tirana. Ah po një gjë kam fituar jashtë, gjuhet e huaja; italishten, anglishten, frëngjishten dhe gjermanishten perfekt dhe njohja e një bote muzikore të pa fund.

Shtypi shqiptar nuk iu ka evidentuar për aq sa është fama juaj reale. Ka qenë media e pavëmendshme ndaj jush apo ju keni qëndruar larg saj?

Ju falënderoj për vlerësimin me fjalën “famë”, por besoj se ajo nuk është e madhe. Ndoshta janë që të dyja, si media në Tiranë edhe unë që gjithashtu kam qëndruar larg. Të them të vërtetën ka dhe shumë artiste të tjerë me shumë vlera që bëjnë të njëjtën gjë si unë!

Aktualisht në skenat e mëdha interpretojnë disa këngëtarë shqiptare. Mendoni që shkolla e arteve në Shqipëri ka nxjerrë artistë të mëdhenj?

Është shumë e vërtetë që shkolla jonë ka nxjerrë dhe uroj që të jetë kështu dhe në të ardhmen artistë të mëdhenj duke u dhënë skenave të botës një art shumë të bukur, dhe jo vetëm këngëtare por edhe instrumentistë, piktorë, balerinë, koreograf, dhe mua personalisht tani më bën të jem krenare duke ditur që dhe ata pak miq të mij që kam bëjnë pjesë në këtë ambient. Ata po nderojnë këtë vend të vogël por dhe shumë të madh në të njëjtën kohë. 

Cilat janë rolet që i mendon si më të arriturat nga ana vokale dhe interpretative?,

Role që kam luajtur më shumë në skenat e huaja dhe me dirigjentë të mëdhenj si Riçardo Muti, Daniele Gati, Daniel Oren, janë disa; si roli i Oscarit në operën “Ballo in Maschera” të Verdit, sepse ka shumë energji e jetë dhe them se e kam arritur mirë. Në rolin e “Lisettes” në operën "La Rondine" të Puçinit e kam ndier veten më të sigurt dhe më të rritur nga ana profesionale në mënyrën e interpretimit të rolit. Një tjetër rol tjetër që më pëlqen shumë është edhe “Sonnambula” e Bellinit. Zëri im ka ndryshuar për sa i përket sensibilitetit e pjekurisë artistike. Punoj më shumë tani me brendësinë time sesa me anën e jashtme. Kjo gjë më ndihmon shumë për të ardhmen në karrierë”.

Cila është diferenca e të kënduarit në “La Scala” nga ajo në TKOB?

Ne skenën shqiptare nuk jam shumë prezent dhe në fakt është ajo që më mungon shumë. Nuk ka asnjë ndryshim për mua të kënduarit në “La Scala” nga ajo në Teatrin e Operës në Tiranë, përkundrazi edhe më e vështirë më duket në këtë të fundit sepse publiku ynë është shumë i pasionuar e kritik. Duartrokitjet në Shqipëri nuk i ndërroj me asgjë. Ato janë shumë të shtrenjta për mua duke mos harruar që kanë qenë dhe të parat që më kanë mbështetur në këtë rrugë”.

Besoni se në perëndim ka racizëm për shqiptarët edhe kur kanë të bëjnë me emra që tashmë i përkasin një publiku më të gjerë

Mendoj se racizëm nuk ka ndaj nesh. Mund të mendoj fjalën xhelozi sepse është e vërtet, si ju përmenda dhe sipër shkolla jonë po nxjerr shumë më shumë artistë me vlera, dhe ju siguroj se niveli jashtë është shumë më i vogël. Uroj që të jetë kështu.

Cilat janë të rejat e Orianës në planin personal?

Sa i përket të rejave në fushën personale, u them se jam martuar, bashkëshorti im është një francez me profesion arkitekt. Tanimë jetën time e ndaj midis Zvicrës-Strasburgut- Parisit- Venecias... e padyshim Tiranës.

  

Karriera në vite

Ajo ka interpretuar në “La Scala”, me një kastë shumë të njohur artistësh. Vetëm 6 vjeç Oriana Kurteshi do interpretonte në skenën e Pallatit të Pionierëve në Tiranë. Më pas do të ishte pjesëmarrëse në Festivalet e Këngës për Fëmijë. Falë talentit u zgjodh të interpretonte në rolin kryesor të së parës operetë për fëmijë në Shqipëri, “Albi dhe karikaturat”. Do të vazhdonte studimet në Liceun Artistik dhe Akademinë e Arteve. 17 vjeç interpretoi rolin e Zerlinës në operën “Don Giovanni” dhe Despinën tek “Così fan tutte”, të dyja vepra të Moxartit. Zëri i saj impresionoi dhe sopranon e famshme Katia Ricciarelli, e cila e zgjodhi atë për t’u formuar në Akademinë e Mantovës (Itali), mes shumë të tjerësh nga e gjithë bota. Pas Akademisë së Mantovës, do të vazhdonte studimet në Akademinë Zenobio në Treviso, Akademinë Moxart të Salzburgut e në Akademinë Richard Wagner në Venecia.

Botuar në gazetën SHEKULLI 16 shkurt 2013