Sunday, August 21, 2022

“Lulet e mollës” befasia e Xhon Golsuorthit me personazhin e Migenit

Ftesë për lexim
 

Nga 
Leonard Veizi
 
Shumëkush e mban mend portretin plot jetë të një vajze të bukur bionde, me kashtore mbi kokë dhe një tufë kallinjsh gruri në krah. Luajtur nga aktorja britanike Imoxhen Stabs, ajo do të mbetej si imazhi i Meginit, personazhit të jashtëzakonshëm të Xhon Golsuorthit, por stampuar në pelikulë si një realizim i regjisorit Piers Hagerd...
 
 ...Jo vetëm “Romeo e Zulieta”, por dhe “Lulet e mollës” është një histori tragjike e dashurisë
“The Apple Tree” cilësohet novela më e njohur e shkruar nga shkrimtar i shquar anglez, nobelisti, Xhon Gollsuorth.
Një përshkrim i jashtëzakonshëm dashurie, por që transmeton dhe ndryshimet jetësore të dy përfaqësuesve të klasave të ndryshme shoqërore. Në këtë vepër Gollsuorth na ka treguar me mjeshtëri të lartë artistike dhe me thellësi psikologjike historinë e dashurisë së Frenkut dhe Meginit. Frenk Eshton, është një djalë i ri i sapo diplomuar në një nga universitetet më të mira të Anglisë, në Oksford. Megin është një vajzë 17 vjeçare që jetonte në fshat dhe merrej me punët e thjeshta të shtëpisë.
Një histori që duket sa romantike e që përfundon tragjikisht. Dashuria mes tyre lindi poshtë një peme molle, ku aroma e luleve të saj ishte aq dehëse. Dhe mbyllet po me “lulet e mollës” mbi flokët e vajzës.
Romani hap siparin në një ditë të mrekullueshme pranvere, në përvjetorin e njëzet e pestë të martesës mes Frenk dhe Stela Eshton, të cilët për këtë rast kanë udhëtuar me makinë në drejtim të fshatit Devon, jo shumë larg vendit ku ishin takuar për herë të parë. Ata ndalojnë pranë një varri në një udhëkryq. Stela nxjerr ngjyrat e saj për të pikturuar, Frenk bie në kujtime. Mendja e kthen atë njëzet e gjashtë vjet pas, kur si një i ri që kishte përfunduar studimet, dhe bashkë me një mikun e tij, Robert Harton, kishin bërë një turne në këmbë në një fermë aty pranë. Atje, pas një aksidenti me këmbën e tij, kishte takuar Megin David, një vajzë me bukurinë e një luleje të egër. Stina dhe rinia e tij, bukuria e fshatit dhe vajza u bashkuan për të çliruar fantazinë e tij të ndjeshme. Aty në kopshtin e mollëve, ata ranë thellë në dashuri me njëri tjetrin. I magjepsur pothuajse po aq nga pafajësia e saj sa edhe nga një ndjenjë aventure e tij, Frenk i propozoi që të iknin së bashku, të jetonin dhe ndoshta së fundi të martoheshin në Londër. Megin pranoi dhe ai u nis për në qytetin turistik të afërt të Torkit, me fjalën e dhënë se do të vinte e ta merrte, sapo të përfundonte punë me një transfertë bankara ng aku duhej të tërrhiqte ca para.
Por gjërat ndryshuan papritur. Sepse atje Frenk u takua me njerëz të sërës së vet, mikun e tij të fëmijërisë Fill Hollidej dhe motrën e tij Stela. Ndaj Golsuorth shkruan: “S’kishte pse ta fshihte: që kur ishte takuar me Hollidejtë, e kishte ndjerë se nuk do të martohej kurrë me Megin. Martesa me të do të ishte thjesht një pasion i shfrenuar, emocionues, i fuqishëm, që do të linte gjurmë në ndërgjegje, kurse pastaj... pastaj do t’i mërzitej dashuria e saj e pakufi, di t’i neveriteshin besimi dhe thjeshtësia e saj, të freskëta si vesa e mëngjesit. Po vesa thahet”
Dhe kështu Frenk u martua me Stelën.
Por Megin priste.
Ky është një libër i shkruar shumë thjeshtë, por në të njëjtën kohë fsheh një pikë reflektimi mjaft befasuese. Në fund të fundit, na tregon për një romancë me të gjitha klishetë dhe vështirësitë e zakonshme dhe të parashikueshme, kur përballë vihen përfaqësues të shtresave të ndryshme shoqërore.
Megin vdiq në dëshpërim, duke pritur që dashuria e jetës së saj të vinte dhe ta merte një ditë.  Iku nga kjo jetë në një vetëvrasje të parathënë, me lulet e mollës mbi kokë. Ndërsa Frenk Eshton as që u diuk asaj rruge për 26 vite me rradhë.
“Ndoshta vetë dashuria kërkonte fli” - shkruan autori - “kjo do të thotë se ka të drejtë poeti grek – edhe sot tingëllon po aq e freskët ajo e vërtetë që kumbon në vargjet e tij”:
 
Marrëzia është zemra e dashurisë
Dhe i njomi krahëz i saj, praron.
I përulët, oh, sa thellë magjisë.
Gjithçka përreth në pranverë lulëzon,
Ku rinia veshur me të egrat lule,
Qesh, shkëlqen, rritet e bulon
Në pranverë nën të dashurisë
Diell, toka çel e lulëzon
Gëzo o njeri! Atje sipër mbi gjithçka
Kiprida, Kiprida, froni yt lartëson
 
Lexojeni këtë libër, që në 100 faqe të një formati të vogël, nuk do t’u kushtojë më shumë se një pasdite. Dhe do të befasoheni.


No comments:

Post a Comment