Lufta shtazore, nga armët në pandemi bota nuk gjen dot qetësi

Nga 

Leonard Veizi

 

Armiku është tek dera. Herë me armë zjarri e herë me një shiringë mjekësore, por ne nuk duam ta besojmë. Për më tepër nuk duam as ta kujtojmë. Dhe nëse ai na zë përsëri në befasi, atëherë nisim t’i biem kokës me grushte.

Në planetin Tokë, njeriu me ndërgjegje jo fort të lartë, është ambientuar të jetojë me shpendë e kafshë, gjithashtu banorë të kësaj toke, por me nivel të papërfillshëm intelekti. Për këtë arsye, një “kafshë” e mbiquajtur njeri, që ka ca më tepër mend se të tjerët, vë në përdorim për punë angari e ngarkesa gjithfarësh, kafshët e fuqishme. Në klasifikim, disa prej kafshëve përdoren për punë e ca të tjera mbarështrohen që në fund të ditës të bëhen ushqim, po për njeriun, pasi janë therur e kanë derdhur gjak nëpër dhe. Këtu nis problemi.

Epidemiologët thonë se të gjitha viruset, të cilat kanë shkaktuar sëmundje vdekjeprurëse, epidemi e pandemi, janë përhapur ose nga shpendët, ose nga kafshët.

Xhon Vidal, një gazetar që është marrë gjatë me çështjet e mjedisit, tregon se Pandemia e Gripit e vitit 1918, që mori disa miliona jetë njerëzore, nisi nga një e kafshuar që miu i fushës i bëri gishtit të një vajze 6-vjeçare. Dhe miu pretendohej se ishte i kontrolluar pasi ishte blerë në një dyqan kafshësh. Kjo pandemi bëri që 300 njerëz të infektoheshin brenda një jave, 300,000 të tjerë brenda një muaji, dhe pas 8 muajsh ndër 1 miliard të infektuar, kishin vdekur të paktën 20 milionë prej tyre. Shifra të tmerrshme. Shifra që vazhdojnë të kryesojnë klasifikimin si për t’i thënë botës se gjithçka është në mundësitë e përsëritjes. Ndoshta këtë herë shumë më tepër se kaq.

Njerëzit duken të ç’mësuar tanimë nga Covid-19 edhe pse pasojat e tij i kemi në përditshmërinë tonë dhe në të shumtën e rasteve nuk i kuptojmë. Të lodhur nga Covid, njerëzit janë në dremitje. Për më tepër kur u është thënë se të tilla pandemi përsëriten një herë në 100 vjet. Pra sipas logjikës së thjeshtë, pandemia e radhës pritet në vitin 2120

Dhe duket se më shumë po i japin rëndësi luftës së llojit tjetër, asaj me armë zjarri, që gjithsesi vazhdon në Ukrainë, dhe supozohet se mund të plasë edhe në ndonjë vend tjetër më afër qendrës së Evropës. Megjithatë aty-këtu, ka zëra që flasin se pandemia e rradhës do të jetë e afërt. Dhe këtu nuk flitet për zëra anonim, dhe as konspiracionistësh që shohin ëndrra me sy hapur, por shkencëtarë të vërtetë. Dhe nëse shpërthen një tjetër pandemi, ajo do të jetë po aq e rrezikshme sa dhe shpërthimi i një bombe bërthamore.

Prerjet masive të pemëve, urbanizimi i skajshëm dhe shtimi i popullsisë në kufijtë e 8 miliard banorëve, pra të gjitha ekosistemet e fragmentuara kanë ndihmuar në krijimin e kushteve për shfaqjen dhe përhapjen e sëmundjeve vdekjeprurëse. Ndërkohë që sipas statistikave, mbi 70 miliardë kafshë theren për mish çdo vit. Dhe kjo është një shifër vërtet e frikshme.

Aktualisht njerëzit, duket sikur po flenë mbi dafina. Në mënyrën më meskine të mundshme ata bëjnë llogari se ku do të fitojë më shumë, si do të aplikojë diku për një punë me rrogë më të mirë..., e të tjera si këto. Ndërkohë që  frymëmarrja e kafshëve, jashtëqitjet e shpendëve, - që ne i rrisim për të kënaqur shijet tona të barkut dhe për të shtuar brezat e dhjamit, - mund të jetë rreziku më i madh për të ardhmen e njerëzimit.

Xhon Vidal në shkrimin e tij të publikuar në “The Guardian”, ngre shqetësimin duke thënë se pandemia e re është vdekjepururëse dhe e pashmangshme, por që gjithsesi ka një mënyrë për ta shmangur atë. Që do të thotë se vërtet qenia njerëzore nuk mund të ndalojë evolucionin e mikrobeve apo të shpëtojë prej tyre. Megjithatë, ekzistojnë disa mundësi që pandemia e ardhshme të jetë në kufijtë minimalë të saj, ku qenia njerëzore, si qenia më inteligjente në glob, mund të ndërmarrë disa masa jo vetëm për të zvogëluar rrezikun e shfaqjes së pandemive, por edhe për të zvogëluar ashpërsinë e tyre. Mënyra e vetme për të siguruar një shëndet të mirë afatgjatë të njeriut dhe planetit është të minimizojmë shqetësimet e natyrës. Dhe kjo është vendosja e një marrëdhënie të re me natyrën, që në fakt është vendosja e marrëdhënieve të dikurshme, por që për shkak të teknologjisë dhe industrializimit ka zbritur disa shkallë më poshtë.

Por duket se kjo nuk merret seriozisht nga askush. Pritet të bjerë këmbana e fundit që autoritetet të kthejnë kokën. Ndaj prerja e druve do vazhdojë me të njëjtin ritëm, po ashtu si dhe therja e kafshëve dhe shtimi i racës njerëzore në kufijtë ekstrem.

Nga lufta në pandemi duket se bota nuk arrin të gjejë qetësi. Edhe çmimet e ushqimeve. Ndaj dhe njerëzit janë të fokusuar më shumë te përditshmëria, harrojnë se çfarë do të ndodhë në të ardhmen disi më të largët, por që afrohet në mënyrë të pabesueshme, deri në faktin e kryer.

Sipas Xhon Vidal: pandemitë vrasin shumë më tepër njerëz dhe u kushtojnë ekonomive më shumë se lufta, por asnjë qeveri apo organizëm global aktualisht nuk ka në plan të adresojë shkakun themelor të Covid-19 ose pyetjen pse shpërthimet e sëmundjeve të reja infektive të mëdha si HIV/Aids, Ebola, Marburg, Gripi i shpendëve, Sars, sindroma e frymëmarrjes në Lindjen e Mesme (Mers), Mpox dhe Nipah janë shfaqur të gjitha në 50 vitet e fundit. Prioriteti i qeverisë dhe industrisë është të gjejnë mënyra më të mira për të trajtuar simptomat me vaksina dhe teknologji më të mira, në vend që të adresojnë shkaqet e sëmundjes.

Pandemia Covid-19 bëri atë që nuk ishte eksperimentuar asnjëherë në botë: ngujoi në muret e shtëpisë një popullsi 8 miliardëshe. Dhe kjo padyshim u dha udhë të gjitha teorive konspirative, ku ajo që u ngrit në kult ishte se kjo ka të bëjë me luftën e njeriut ndaj njeriut. Pra, një luftë jo më bërthamore, por biologjike.

Tani gogoli Covid po mbahet si ata zagarët e ngrehur: këtu është, rrini urtë se ua lëshuam.

Aferim u qoftë! Tani filloi lufta!

Padyshim bota nuk mund të ketë qetësi absolute. Ç'kuptim do të kishte. Por luftrat për çudi nisin e përfundojnë në Europë. Se në kontinentin Australian nuk ka luftë. As në atë Amerikan. As në shumë vende të tjera që nuk e njohin luftën.

Kështu vazhdon e u jepet rrugë konspiracionistëve të cilët thonë se gjithçka është e programuar dhe s’ka asgjë rastësore në këtë jetë.

Jemi në prag të një lufte të pamëshirshme, por që gjithsesi është në dorën e qënies njerëzore për ta frenuar atë apo për ta kufizuar në mundësitë më të mëdha.