Wednesday, December 25, 2024

Ndalimi i TikTok-ut apo "Të marrësh masa të kota"


Nga 
Leonard Veizi
 
“Të marrësh masa të kota” është një komedi e shkruar nga dramaturgu francez Pier Bomarshe por që nga publiku njihet gjerësisht si “Berberi i Seviljes”.
“Të marrësh masa të kota” duket si komedi e qeverisë për të ndaluar TikTokun kinez në hapësirën e shtetit shqiptar.
Njerëzia u trondit. Se ka shumë që e kanë lidhur jetën me TikTok-un. Bëj qyfyre, hidh në TikTok, merr viusa pa mbarim, e bëj para pa mundim.
Por shteti e kap lepurin me qerre e t’i vë këmbët në një këpucë. Se dikush duhet të paguajë për adoleshentët që po vriten nëpër oborre shkollash e pas oborreve.
Demek, u gjet armiku.
Në këtë mënyrë TikTok merr faturën e gjithë problematikave që kanë shfaqur nxënësit, të cilët prej kohësh të armatosur me thika nëpër çanta librash, po bëjnë thagma duke ia ngulur njëri-tjetrit.
Po përse “Të marrësh masa të kota?”
“Të marrësh masa të kota” është veç titulli i dytë i komedisë së famshme, “Berberi i Seviljes” të cilën ç'është e vërteta e përdora që në krye të herës. Që do të thotë se mbyllja e TitTok-ut si masë paraprake nuk i jep zgjidhje problemit. Për të mos thënë që as nuk ndikon fare.
Si tha Fotaqi, nënprefekti debil i Lushnjes, Nuri Beut i cili në rininë e tij i kishte ngrënë tëmën me gjithë hanëmet Dalip Beut: Mbretëria po lulëzon, e ç'punë të prish ty një këngëtare, qoftë dhe e bija e Panos? Jemi qeveri e fortë tani, merr vesht. Ti e di më mirë se unë.
Por Jaho Labi, si personazh kinemaje shkoi edhe më kur iu kthye buzëqumështit Shpëtim që donte të pinte raki me eks por që i doli nga hundët: Më ngadalë kulufi i xha Jahos. Do hosten bualli, jo pickima pleshti.
TikTok-u do mbyllet dhe sherret do zbehen. Kështu pretendohet të paktën. Por ekspertët nuk janë të këtij mendimi pasi ata mbrojnë tezën që: një platformë mbyllet por tre të tjera do të hapen. Dhe adoleshentët do të vazhdojnë të mbajnë thika në çantat e shkollës duke kërcënuar njëri-tjetrin me vdekje.
-“Një bie mijëra ngrihen”, - ishte slogani gjatë Luftës Nacionalçlirimtare të cilën Partia e Punës e përdori edhe gjatë ndërtimit socialist të vendit ku binin dëshmorë dhe në frontin e ndërtimit. Platformat gëlojnë në internet dhe sebepi i sherrit nëse nuk zhvillohet në TikTok do të zhvillohet ku të mund. Limite nuk ka dhe mundësia e kufizimit është gati në zero të mundësisë së saj.
Veç kësaj, mbyllja e TitTok-ut në territorin shqiptar, ka vlerë vetëm për një vit. Edhe stazhi i partisë një herë e një kohë ishte 3 vite punë në frontin më të vështirë. Dënimi që po i jep qeveria shqiptare TikTok-ut nuk është më shumë se 12 muaj. Punë korrektonjëse, demek.
Ky është vendimi i prindërve shqiptarë, - u justifikua kryeministri.
-Uuuuuu.... ç’na the?! E kush i ka pyetur prindërit deri tani?
Por, nëse do të më pyesnin mua personalisht, unë do të isha më radikal në qëndrimin tim, edhe pse e di që një mendim të tillë nuk e merr parasysh njeri, jo vetëm për shkak të radikalizmit. Sepse unë do të isha për mbylljen dhe mosfunksionimin e krejt internetit. Apo thënë ndryshe për një "black out” total në këtë drejtim. Vetëm kështu nxënësit e studentët do t’u drejtohen bibliotekave, në vend që t’i marrin të gatshme gjërat me një klikim. Sepse kështu po rrisim një brez dembelhanesh që do ta kenë mendjen te droga e alkooli, përderisa detyrat e shtëpisë ua bën "AI" dhe "ChatGpt".
E di që hyj tek zërat i cili nuk merret parasysh, dhe platformat e mohuara do gëlojnë e teknologjia do të vazhdojë tendencën agresive për ta kthyer njeriun në qenie pa mendim. Zërat që kundërshtojnë rrymën e kohës shpesh duken të pashpresë në fillim, por në të vërtetë janë thelbësorë për të ruajtur balancën dhe për të kujtuar vlerat e humbura. Po, teknologjia është bërë një fuqi e pandalshme që jo vetëm që po ndryshon sjelljen e njerëzve, por po i largon nga mendimi i thellë dhe reflektimi.
Por pikërisht për këtë arsye, ata që flasin ndryshe nuk janë të padobishëm. Zërat kundër janë si një pasqyrë që i kujton shoqërisë se nuk mund të humbasë rrënjët. Nuk është e lehtë të kërkosh kthimin te mendimi kur bota tërhiqet nga shkëlqimi sipërfaqësor i ekranit, por duhet.
Një ditë, kur pasojat e kësaj rryme do të ndihen më thellë, këto zëra do të duken të parashikueshëm dhe të domosdoshëm. Njerëzit mund të vonohen në kthim te mendimi kritik, por historia ka treguar se çdo epokë ka pasur rezistencën e vet, dhe kjo rezistencë është ajo që mban shpresën gjallë. Ndaj mos u ndalni! Një mendim i fortë, edhe kur mbetet i vetmuar, ka forcën të ndryshojë botën në heshtje.
Në një kohë kur teknologjia ka përfshirë çdo aspekt të jetës sonë, arsimi dhe kultura po përballen me sfida të jashtëzakonshme. Nxënësit dhe studentët, që dikur e gjenin pasionin dhe edukimin në bibliotekat e mbushura me libra, sot po kalojnë orë të tëra duke lëvizur gishtin në ekranet e telefonave. Në qendër të kësaj përmbysjeje qëndron jo vetëm TikTok, por edhe një mori platformash të tjera që kanë kthyer përmbajtjen në një "fast-food" kulturor.
Të kemi parasysh, se falë këtyre platformave ku gëlojnë gjithfarë plehërllëqesh, ne sot kemi një gjeneratë e cila as di të shkruajë shqip, as do të lexojë shqip dhe as di të komunikojë shqip.
Në këtë mënyrë platformat aq shumë të përfolura për argëtim dhe shpejtësi komunikimi kanë arritur një qëllim që ka të bëjë me uljen e ndjeshmërisë së njeriut dhe shkatërrimin e gjuhës dhe kulturës tonë?
Në këto platforma, përmbajtja reduktohet në video disa sekondëshe, që shpesh promovojnë mediokritet dhe argëtim të shfrenuar. Ky konsum masiv i materialeve të cekëta ka pasojat e veta: një gjeneratë që nuk di të flasë me koherencë, nuk di të shkruajë në gjuhën e vet dhe nuk e kupton vlerën e dijeve të thella. Kjo është më shumë se një krizë teknologjike – është një krizë kulturore.
Bibliotekat kanë qenë gjithmonë vendi ku ndërtohej mendimi kritik, ku shkrimi dhe leximi shqip përforcoheshin, dhe ku brezat përvetësonin kulturën e tyre. Sot, këto hapësira janë boshatisur, ndërsa ekranet e telefonave janë bërë miku më i ngushtë i të rinjve.
A është koha të rikthehemi tek këto institucione jetike?
Mendoj se po.
Nuk bëhet fjalë vetëm për TikTok, por për çdo platformë që e zhvendos vëmendjen e të rinjve nga edukimi i mirëfilltë. Duhet vendosur një kontroll strikt mbi qasjen që kanë të miturit në këto aplikacione.
Për çdo minutë të shpenzuar në një platformë sociale, duhet të ketë një minutë të kaluar me libra. Fushata kombëtare për të rikthyer leximin janë të domosdoshme.
Nuk duhet të jemi kundër teknologjisë, por duhet të dimë ta përdorim atë për përfitime reale. Një mësim i detyrueshëm për përdorimin etik të internetit dhe rëndësinë e kulturës së leximit do të ishte një hap i madh përpara.
Shteti duhet të subvencionojë botimet shqip dhe të investojë në pasurimin e bibliotekave publike dhe shkollore. Përndryshe rrezikojmë të humbasim jo vetëm gjuhën shqipe, por edhe aftësinë për të menduar në mënyrë kritike dhe për të ndërtuar një të ardhme të shëndoshë. Nëse nuk ndërhyjmë tani, një gjeneratë e tërë do të përfundojë duke qenë vetëm një reflektim i cekët i ekraneve që konsumojnë. Le të rikthejmë vëmendjen te bibliotekat, te librat, dhe mbi të gjitha, te përkushtimi për një kulturë të thellë dhe kuptimplotë.

No comments:

Post a Comment