Friday, August 11, 2023

Skëllevërit e rinj të një rendi të vjetër


Nga 
Leonard Veizi
 
 Sapo Ti lind dhe qan për herë të parë në këtë botë të panjohur për ty, më përpara se nëna jote të vjen Shteti dhe të vendos nën kokë në vend të jastëkut një çek letër me një shifër modeste. Dhe ky është hapi i parë për të të krijuar një ide të rreme se ato pak qindarka një ditë do të bëhen sa një mal e Ti do jetosh si milioner në jetë të jetëve. Ndërsa vetë ai, Shteti, do jetë pas teje e do kujdeset për ty deri në vdekje, madje më shumë se vetë nëna, e cila lehonë mezi pret radhën të të takojë. Se ti para se të jesh bir i nënës tënde, je matrikulluar si punëtor i rradhës dhe si ushtar fronti, gjithmonë për interesat e Shtetit.
Askush nuk e njeh, por të gjithë e kanë frikë, prandaj kanë nxjerrë dhe shprehjen e famshme: Shteti (qeveria) e kap lepurin me qerre.
Ti kujton se Shteti vërtet po kujdeset për ty, se të jep falas ujë, sapun dhe brisk për t’u rrojtur. Por ç’është e vërteta, kur Ti vdes Shteti nuk është se të hedh ndonjë lopatë dhe. Vetëm arshivon numrin tënd të matrikullës dhe fërkon duart që pikërisht Ti, zevzek dhe i letuar, muajin pasardhës nuk do të kërkosh më ilaçe të rimbursueshme dhe nuk do të marrësh më pensionin. Kështu që shteti që të premtoi aq shumë në fillim të lë në mes të rrugës sepse më parë se kaq të ka hedhur në mes të rrugës. Por ty do të të mbulojnë përsëri. Sepse edhe po të mos kesh njeri të afërt, do gjenden ca fqinjë që do mundohen të bëjnë kuotën për një varrim modest me një gur mbi kokë. Ndërkohë Ti gjithë jetën tënde ke punuar më shumë për Shtetin se sa për veten tënde.
Ti je nënshtetas, ke një emër, por për Shtetin je veç një numër – të cilin e ke në matrikull – dhe një krah pune, sigurisht.
Ti je i lumtur se të kanë mbushur mendjen se të është dhënë dhurata e jetës. Ndërkohë që Shteti, të merr frymën pak nga pak duke të përmendur orë e çast se dhurata vërtet është falas, por Ti duhet ta meritosh atë. Ndaj duhet të punosh dhe të prodhosh sa më shumë për të mirën e…Shtetit. Mundësisht edhe ditën e pushimit, si punë vullnetare. Se zëri i taksave në faturë rritet gjithmonë.
Pra jeta nuk ëshët aq e lehtë sa duket në fillim.
Ndaj Ti punon tëre jetën për diçka abstrakte që quhet: Shtet. Që kërkon para prej teje të mbajë administratën, ushtrinë, policinë… Ti je i taksuar në çdo hap që hedh. Dhe kur refuzon se të ka ardhur shpirti në majë të hundës, policia e paguar prej teje të vë prangat. Drejtësia e paguar po prej teje të dënon me heqje të lirisë. Ndaj Ti duhet vazhdimisht të paguash, qoftë dhe duke qëndruar në një qeli burgu me krevat marinarësh. Sepse shteti abstrakt nuk ngopet asnjëherë. Madje të thotë pa pikën e turpit: këto para po i përdor për të mirën tënde.
Kjo moto përsëritet edhe kur Ti shkollohesh me paratë e tua se shteti nuk të ofron atë që duhet, mjekohesh duke paguar një mjek privat që punon dhe në shtet, edhe pse Ai rrogën e merr prej teje.
E për çfarë të duhet Shteti, atëherë??? Që deputetë e zyrtarë të lartë që marrin rroga të majme dhe shëtisin me makina që kanë motor sa një lokomotivë, me paratë e taksave të cilës paguan Ti?! Se po si pagove përsëri, institucione ligjzbatuese të tregojnë qelinë e burgut, gavetën e supës dhe… sapunin.
Hëm… të keqen e Shtetit.
Shteti, ky term abstrakt na ka hipur mbi shpinë.  Dhe pse me gojën plot përditë na thotë atë që nuk duhet ta harrojmë: Ne për Ju mendojmë!
Kohët e fundit në një shtet si Italia, shteti vendosi një taksë prej 40% mbi fitimet e marra nga normat e interesit. Në një shtet si Shqipëria, shteti po orvartet të bëjë ligj e të të detyrojë të sigurosh shtëpinë nga tërmeti. Kjo do të thotë më shumë para për shtetin dhe më pak për Ty. A nuk të duket se je veç një skllav që paguan veç detyrimet?
-Po si pak o zoti Lam. A e di sa jam lodhur?
-Hë, ju brekgrisurit vlerësoni më shumë një grusht mistër se sa kokën.
Në shtete të tjera, shtetet mundohen të gjejnë hapësira për të të shtuar ndonjë taksë. Sepse gjobat janë risku i përditshëm i çdonjërit prej nesh.
Dhe ti vazhdimisht paguan.
Thuhet se vetëm ajri ka mbetur pa u taksuar. Sepse uji si domosdoshmëri jetësore, që dikur pihej në çezmat e lagjeve, tani është konservuar nëpër bidona e blihet në dyqan. Dhe për ujin paguan sa frëngu pulën. Do pish kafen me një bidon uji. Do hash drekën me një shishe uji. Dhe llogaria në fund të muajit të bie që ke paguar për ujin po aq sa për ushqimin.
Po ajri? Vërtet ka mbetur i pataksuar dhe shteti mendon aq shumë për ne sa atë na e ka lënë falas, si bonus?
Ky është një gabim shumë i madh. Dhe këtu duhet vënë në punë truri, për të gjetur kleçkën. Pikërisht ajri, oksigjeni jetik është më i taksuari. Sepse Ti nuk thith dot oksigjen të pastër. Do ta thithësh të ndotur e të mbushur me gazra sulfurikë. Dhe mushkëritë e tua do dalin jashtë funksionit më shpejt nga sa i kanë orët e punës. Pastaj do bëhesh një pacient i poliklinikës së lagjes dhe më pas i spitalit onkologjik. Dhe do paguash aq shumë para sa s’ta merr mendja që të mund të thithësh pak oksigjen të pastër përmes aparaturës.
Dhe kështu Ti mbetesh një skllav i ri në Shtetin që je munduar aq shumë ta ngresh vetë. Por që ai të është kthyer kundër e nuk pyet më për Ty. Nuk pyet as për atë mundim të madh derisa Ti e ngrite dhe e vure në lëvizje me qëllimin e mirë që të të shërbente. Ai tani nuk njeh më Zot, dhe flirton vetëm më atë që hipën në pushtet dhe merr timonin. Flirton me atë që është kryekuzhinier dhe ka në dorë tepsinë.
Sepse ai tanimë ka marrë superxhiro dhe askush nuk mund ta ndalë më. Ai mund të të shtypë nëse Ti padashur i del përpara, dhe të shtyp pa mëshirë nëse Ti i del vetë përpara duke bërë përpjekjen e radhës t’i prishësh ndonjë ingranazh me qëllim që ta ndalësh. Por në këtë dyluftim ai do të dalë triumfues, si gjithmonë.

No comments:

Post a Comment