Sunday, July 16, 2023

Protesta e Pink Floyd: “Nuk duam edukim”

Nga Leonard Veizi

Në fillim të viteve ‘80 sentenca “Ne nuk duam edukim”, ishte përqafuar fort nga një pjesë e rinisë së Tiranës.
Grupi i famshëm britanik i rokut progresiv “Pink Floyd” që prej vitit 1979 kishte hedhur në treg trilogjinë e famshme “The Wall” pjesë e së cilës ishte dhe "Another Brick in the Wall" që në shqip vjen "Një tjetër tullë në mur”.
Kënga në vetvete ishte një herezi për regjimin komunist, por ajo dëgjohej rregullisht nëpërmjet hit paradeve të stacioneve të huaja, e më pas, në vitin 1982 kur kënga u montua si videoklip edhe nga stacionet që arrinit të interferonin dhe të kalonin postbllokun e zhurmuesve që ishin montuar në majën e Dajtit.
Ndërsa jeta jashtë klonit bëhej më intriguese, platforma ruse e metodologjisë së mësimdhënies ishte një diktat që i shkonte fort për shtat dhe vetë sistemit. Ndërsa Pink Floyd, nëpërmjet këngës "Another Brick in the Wall" provokoi një protestë të hapur kundër ndëshkimit trupor dhe shkollimit të ngurtë dhe abuziv që ndodhte në shkollat e Mbretërisë së Bashkuar.
 
Përmbajtja
“Another Brick in the Wall " të Pink Floyd është një nga tre pjesët e operës rok të quajtur “The Wall”, kompozuar nga basisti i grupit Roger Waters i cili ishte gjithashtu dhe tekstshkrues.
Fillimisht kjo opera rok mori komente të përziera nga kritikët, shumë prej të cilëve e konsideruan atë si pretencioze, por më vonë mori vlerësime si një nga albumet më të mëdhenj të të gjitha kohërave dhe një nga veprat më të mira të grupit. Kritika botërore shkruan se “The Wall” është ndoshta një nga albumet më intriguese dhe më imagjinative në historinë e muzikës.
“The Wall”  ka një personazh protagonist që quhet Pink. Në të vërtetë ky album monumental bazohet në jetën e dy anëtarëve të Pink Floyd. Fëmijëria e personazhit Pink është shumë e ngjashme me atë të Roger Waters, kompozitorit e tekstshkruesit kryesor të “The Wall”. Jeta e Pink-ut për të rritur bazohet në atë të këngëtarit kryesor të grupit “Pink Floyd” Roger Keith por që njihet më së shumti me emrin e skenës Syd Barret.
Duke kombinuar këto histori jetësore, Roger Waters, David Gilmour, Nick Mason dhe Richard Wright krijojnë një aventurë mistike dhe shqetësuese në thellësitë e psikikës së njeriut.
 
3 pjesët e një opere rok
Gjatë "Pjesës 1", protagonisti, nis të ndërtojë një mur metaforik rreth vetes pas vdekjes së babait të tij.
Në "Pjesa 2", traumat që përfshijnë nënën e tij tepër protektive dhe mësuesit abuzues të shkollës bëhen tulla në mur. Në këtë pjesë fëmijët hyjnë në një shkollë dhe marshojnë në unison pasi kalojnë përmes një makinerie për grirje mishi, duke u bërë klone me fytyrë të maskuar, përpara se të shpërthejnë në trazira dhe të djegin shkollën.
Në "Pjesa 3", protagonisti hedh poshtë të gjithë ata që njeh si "vetëm tulla në mur".
 
Ne nuk kemi nevojë për arsim
Nuk kemi nevojë për kontroll të mendimit
Asnjë sarkazëm e errët në klasë
Mësues, lërini fëmijët vetëm...
 
Këto janë disa nga vargjet e këngës. E gjithë kënga dhe videoklipi është në kufijtë e 11 minutave. Ndërsa koleksioni i këngëtarëve të rinj që u përzgjodhën për videoklip përbëhet nga 23 fëmijë të cilët ishin pjesë e shkollës“Islington Green” në Londrën Veriore.
 
Kulminacioni
"Part 2" u publikua si një këngë e shkëputur. Ajo shiti mbi katër milionë kopje në mbarë botën dhe kryesoi listat e këngëve në 14 vende, duke përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara. Kënga u nominua për një çmim Grammy dhe u rendit në vendin e 384 në listën e Rolling Stone të "500 këngëve më të mëdha të të gjitha kohërave". Kënga i dha kompozitorit Waters çmimin e Akademisë Britanike të vitit 1983 për këngën më të mirë origjinale për paraqitjen e saj në filmin Wall. "Pjesa 2" u nominua për një çmim Grammy për performancën më të mirë nga një duo ose grup rock.
Por tekstet e tre pjesëve të këngës tërhoqën polemika. “Inner London Education Authority” ose “Autoriteti lokal arsimor për Londrën” e përshkroi këngën si "skandaloze". Media shkruante se edhe kryeministrja Margaret Thatcher "e urrente atë".
Protagonisti i këngës, Roger Waters shpjegoi se nuk kishte pasur si qëllim të godiste sistemin arsimor, por i gjithë kompozimi ishte më tepër një deklaratë e frymëzuar nga një ndjenjë individualiteti. Shkurt ishte reflektimi mbi jetën e tij dhe sesi shkollimi i tij ishte pjesë e kësaj.
 
Ndikimi
Pavarësish të gjitha këtyre, në Tiranën e viteve ‘80 të shekullit të kaluar gjithçka që aludonte mbi regjimin gjente mënyrën për t’u futur e për t’u trajtuar qoftë dhe me nuanca hiperbolizuese. Dhe në planet e shumëkujt ishte vënia e zjarrit të ndonjë shkolle.
Ndoshta për këtë shkak albumi “The Wall”, u ndalua në Afrikën e Jugut në vitin 1980 pasi u miratua nga mbështetësit e një bojkoti mbarëkombëtar të shkollave duke protestuar kundër pabarazive racore në arsim nën aparteid.
Megjithatë në Tiranë sa herë jepej mundësia, dhe për të shprehur pakënaqësinë dhe një revoltë të heshtur, këndohej herë nën zë e herë me zë të lartë “Another Brick in the Wall” të Pink Floyd.


 
 
 

No comments:

Post a Comment