“Covid-19” tek Infektivi, “Asgjë e re nga fronti i perëndimit”

 
Nga Leonard Veizi

“Asgjë e re nga fronti i perëndimit”. Më këtë shprehje, që më pas u bë tepër e famshme, Erih Maria Remark do të simbolizonte ditët e fundit të Luftës së Parë Botërore. Me këtë shprehje të një optimizmi të parakohshëm do të doja ta nisja këtë shkrim përshkrues në territorin rreth Spitalit Infektiv, aty ku duket se terrori nga armiku mikroskopik “Covid-19”, ka lënë një terren të zbrazët.

Ndoshta për faktin se në tre ditët e fundit, zbulimet e njerëzve që e mbartin virusin kanë pësuar një rënie, ia vlen të flasësh me më shumë entuziazëm, se sa ditën e 26 marsit, kur kurba u ngjit me 28-të raste pozitive.

Nuk di në mund të quhet sukses një gjë e tillë në këto kushte, por edhe sukses mund të quhet gjithsesi dhe nuk është gabim. Sa për meritat, ato po, mund të ndahen mes burrave të shtetit vendimmarrës dhe popullit të thjeshtë e stoik që ka ditur të qëndrojë brenda në transhe. “Urdhri zbatohet, nuk diskutohet” është një nga ligjet postulat të kohës së luftës. Dhe siç thotë kryeministri, ne sot jemi në luftë. Por trimat e kësaj lufte nuk duhet t’i vënë gjoksin topit, si Mic Sokoli një herë motit dhe as si Selam Salaria ca më këtej në kohë, por të rrasen në kolltuk me një xhin në dorë, të shohin filma në kokërr të qejfit, e të mos u ndihet zëri i gojës për be.

Fillimjava e fundmarsit nisi me një diell elektrizues, ndërsa në mesditë vapa mbërtheu, duke u bërë thuajse e padurueshme. Në 07.45 minuta i drejtova një kërkesë policisë që të më jepje mundësinë të lëvizja me makinë. Pak minuta më vonë përgjigja erdhi: “Kërkesa juaj për autorizim privat u miratua”. Nuk ishte dhe aq e vështirë sa e mendova në fillim. Një i afërmi im kishte nevojë për ndihmë. Në mungesë të taksisë i duhej një automjet për të shkuar në Spitalin Onkologjik ku kishte dhe seancën e radhës së kimioterapisë. Dola vullnetar, duke iu bashkangjitur thirrjes së kryeministrit për t’u qenë pranë moshave të treta dhe atyre në nevojë. Meqenëse nuk kam para mënjanë, sa të financoj në zbutjen e pasojave të tërmetit apo në blerjen e tamponëve labotarorikë, të paktën i dhashë iniciativë vetes të bëja ndonjë hamallëk, qoftë dhe duke ngjitur qeset me ushqime nëpër shkallë, në këto ditë lufte pa gjëmime topash e fluturime avionësh mbi qytet.

“Moshat e treta të mos dalin nga shtëpia” vulos fermanin e radhës kryeveziri. Po mirë o shef, po për të ngrënë si do ia bëjnë këta? Po për ndonjë urgjencë? Po ata që vijnë nga rrethet për trajtime ditore në spital dhe u duhet të kthehen sërish? Sikur ta liroje ca dorën...

Me zgjuarsinë e një të ngujuari, mendova se do të ishte më mirë të lëvizja në fashën orare 12.00-13.00 edhe për të mos rënë pre e patrullave të policisë, duke anashkaluar kështu “pyetësorin e Prustit”: Jo po me lejen e kujt ke dalë xhiro, jo po e ke marrë autorizimin, jo po detyrimet a i ke shlyer.... “Jo po ujku të të çajë”. Se kështu e kanë këto punë: Taksat i paguani kur të “çlirohet Shqipëria”. Por ja që të nesërmen vjen urdhri i dytë: Se mos nuk paguani taksat ose... Demek: hip se të vrava, zbrit se të vrava.

“I ziu ti!”

Tek dera e QSUT-së trau që të ndalonte vozitjen vazhdonte të ishte po aty ku e kisha lënë dhe më parë, ndërsa kioska e vjeljes së të ardhurave nga parkingu punonte pa u trembur nga alarmi “karantinë”. Mos u duket shaka. Me ato para kush e di sa ilaçe blihen. Në mos ilaçe të paktën detergjente për të larë pllakat dhe WC-të.

“Onkologjiku” dhe “Infektivi” janë thuajse në krah të njëri-tjetrit, veç me qëndrim më të kithët.

Zhurmën e zakonshme në territorin e spitalit “Nënë Tereza”, e kishte zënë një paqe oportuniste. Nuk ishte më qetësia vrastare e ditëve të para të karantinës. Pas më shumë se 20 ditësh, të gjithë duket se janë mësuar me këtë fakt.

Shoqëroj të afërmin tim deri te dera e spitalit ku nuk hynte as miza veç pacientëve që vërtetonin katërcipërisht që ishin kontingjenti i atij spitali me një dosje letrash, vula e firma mjekësh.

Ele, ele, - thashë me vete, - sikur të ishte gjithmonë kështu. Po ne shqiptarët e kemi zakon, një të sëmurë që nuk di ku ka kokën e shoqëron nga pas dhe një batalion këmbësorie me kushërinj të afërt dhe farefis. Dhe dera e spitalit duket si ajo e VEFA-s ku merreshin e jepeshin para fajdesh.

Pas këtij detyrimi, dola të bëja një xhiro për qejfin tim. Isha në epiqendrën shqiptare të Covidit. Por syri nuk më trembej. E ku kishte më bukur se të ishe ballë për ballë me armikun. O unë o ti, rrugë të mesme s’ka. Unë në anën e prapme të llogores ai diku aty vërdallë. Armik i rafinuar, demek.

Mjekët “heronj” ndodheshin brenda godinës, duke u përleshur trup më trup me armikun. Gazetarët “heronj” raportonin nga vendi i ngjarjes. Në fakt mjekët, janë heronj edhe pa praninë e Covidit, sepse ata janë të ekspozuar gjatë gjithë kohës nga gjithfarë virusesh të tjera. E pse u dashkërka të cilësohen heronj tani?! Ndërsa kolegët gazetarë, nëse nuk do të raportonin nga dera e Infektivit, me siguri do të raportonin nga ndonjë skenë krimi, të cilat këto ditë për shans i kemi harruar. Pra edhe ata, janë heronj, pa qenë të tillë. Dhe kështu as më pak e as më shumë secili kryen detyrën e vet. Unë gjithashtu isha “heroi” i radhës, por veç nga halli.

Nxjerr celularin dhe bëj fotografitë e rastit. Më maskë në kokë dhe doreza në duar vetja më dukej si agjent i fshehtë: Ja, me këto foto mund të bëhen kartolina shumë të mira, - më erdhi në mend shprehja e zotit Alberto te “Gjeneral Gramafoni”, të dërguarit të SIM-it që veç të tjerave raportonte dhe për pikat strategjike ku do të dislokohej ushtria e Fashos. Dhe qesha.

Pranë gardhit portativ prej metali, disa tabela të kuqe të paralajmëronin: “Zonë në karantinë – Hyrje me autorizim”.

-Bën vaki ta kaloj gardhin, e të shoh çfarë bëhet andej... – i kërkoj ndihmë një ndihmësmjeku që m’u duk si fytyrë e njohur.

-Je në vete, - ma ktheu ai, por ne nëntekst dukej sikur donte të thoshte: Je trap apo bën vetë.

Këtej gardhit veç operatorët dhe gazetarët që kanë instaluar kamerat prej ditësh vazhdonin të raportonin live për lajmet në TV. Nga krahu tjetër nja dy policë me maska në fytyrë bënin tutje-tu në formë patrullimi. Lëvizjet brenda territorit të Infektivit ishin të pakta dhe të motivuara, padyshim. Kë la njeri mendja, që në një situatë të tillë të dalë për një dorë muhabeti se u lodh nga puna, apo të tymosi një cigare se iu ça hunda?!

Përshëndetem me kolegët. Alma e “Top”-it raportin se janë 11 të prekur për ditën e sotme. Ja dhe informacionin e mora. E rëndësishme është që nuk ka shtim të rasteve. Nuk ka vend për optimizëm të theksuar, por gjithsesi frymë mund të marrësh lehtësisht.

O Zot, - them me vete, - kur do mbarojë ky ankth, të pimë një kafe rehat si në kohët e vjetra e pse jo dhe një gotë rakie nga pas.

I afërmi im mbaron punë në kohë rekord, me procedurë të përshpejtuar. Do edhe 10 minuta të mbarojë koha e shtetrrethimit. Tek hipi në makinë, shoh që aty pranë Onkologjikut,  një vend që nuk është as lulishte dhe as parking, kishin shpërthyer ujërat. Por punëtorët kishin ardhur e vrap dhe puna për “tharjen e kënetës” kishte nisën sakaq. Pagova për kohën e qëndrimit në parking dhe ia mbatha me të katërta. Në rrugë u dëgjuan sirenat e alarmeve të makinave të policisë që të kujtonin se koha e rregullt për të mbaruar detyrimet familjare kishte mbaruar. Urgjent në kazermë.

Kontrolli i mendimeve dhe emocioneve, apo “fundi i botës”

Leonard Veizi

Nga Leonard Veizi

Nuk ka nevojë të përplasen planetët që të vijë fundi i botës, ashtu siç ndodhi 4 miliard vjet më parë mes gjigantëve Nibiru dhe Tiamat, ku gjysma e këtij të fundit nisi të marrë një orbitë tjetër rreth Diellit dhe që sot e njohim me emrin Tokë. Ai mund të vijë më parë se një përplasje fizike titanësh. Mjaft që njeriun e vogël, mesatarisht 175 centimetra të gjatë, por me ndjenja, emocione dhe mendim ta zhveshësh nga të gjitha këto.

Në ditët e një karantine të fortë, prej frikës së virusit “Sars Cov -2”, ke dy mundësi: të shohësh filma te lehtë dhe erotik në televizor duke e kombinuar me gjumë të thellë dhe pa ëndrra, ose mungesën e gjumit ta kombinosh me kërkime e lexime, por jo nga ato që na mbushin jetën e përditshme, por duke kapërcyer diçka më tej për të krijuar një dimension të ri mes vetes dhe ngjarjeve që po përjetojmë.

Kështu në ditëtnetët e gjata të qëndrimit në apartamentin familjar, u ndesha dhe në disa shkrime të formatit “konspiracionist” që rëndom në raste të tilla zhurmojnë më shumë se në ditë të qeta. Hera-herës i hedh ndonjë sy dhe faqes së mikut tim të vjetër Alfred Cakos, sepse aty gjithmonë do të gjej një status të ri që do të më joshë e do të më çojë drejt një bote sa të panjohur aq edhe të frikshme. Kjo më bëri t’i rikthehem bibliotekës, por jo më për të rilexuar “Murtajën” e Kamysë, por për të marrë në konsideratë të paktën tre libra të tjerë ku flitet për gjëra të çuditshme dhe heretike deri në ekstrem.

I dituri Alfred Cako, që është i pajisur dhe me një memorie ekselente, thotë se pas projekt “Covid 19” fshihet lufta mes Iluminatit dhe grupimeve të tjera të përfshira kundër tij, e ku një prej aktorëve kryesorë është dhe presidenti Tramp i Amerikës. Dhe ai shkon më tej kur shton: Reptilianët kundër Andromedanëve. Thënë me fjalë të thjeshta: jashtë tokësorët në një lojë që luhet përmes aktorëve tokësorë. E gjitha kjo bëhet për të marrë nën kontroll botën dhe të mirat që prodhon ajo, se për të këqijat nuk ka nevojë kush.

A mos po ekzagjerojmë?!

Po dal jashtë vetes duke dashur të  bëj një përqasje që në fakt nuk shpresoj se do të më nxjerrë kund. Nisur nga ky material i sugjeruar nis të mendoj se në prapaskenën e skemën ku luftëtari kryesor është “Covid-19” janë dhe qenie inteligjente jo tokësore, por që kanë pasur dhe vazhdojnë të kenë ndikim në tokë, që prej kohës kur njeriu gjuante kafshë të egra me një gjethe përpara, e deri tani kur vetë ne, qenia njerëzore, veç sondave në hapësirë ka rritur të prodhojë në mënyrë laboratorike, me teknikën e klonimit, një dele që u pagëzua me emrin “Doll”. Pra ne arritëm të bëjmë një eksperiment që pretendohet se është bërë me ne, të paktën... 300 mijë vjet më parë.

Por sa është përqindja që një gjë e tillë të jetë e vërtetë?! Shfletoj literarurën.  

Më duhet të deklaroj se jam i prirë të marr informacion të kësaj kategorie, pasi në nënndërgjegjen time, nuk besoj në mënyrë të verbër teoritë e stampuara tashmë si të vërteta të pamohueshme. Por nuk marr për bazë tërësisht as teoritë e konspiracionit. Shkurt jam dyshues për gjithçka edhe pse këtë dyshim për fat të mirë nuk e kam agresiv. Në qoftë se ka një teori që vërteton një lëvizje të caktuar, më duhet të gërmoj për të gjetur dhe një që e kundërshton, sepse vetëm kështu do të ndihem më mirë me veten, jo se do më shuhen dyshimet plotësisht. 

Dhe le të vijmë tek tema e ditës: A është i aftë njeriu sa ta kontrollojë botën me anë të mjeteve inteligjente të elektronikës, internetit, celularëve apo çipave të injektuar nën lëkurë, nga ku merret gjithë informacioni i mundshëm?

Njeriu është prodhuar si një “punëtor krahu” me një ndërgjegje të ulët. Shkurt: një skllav. Ky është një nga pretendimet, të cilën konspiracionistët ia faturojnë qenies me ndërgjegje shumë më të lartë se homo sapiensi  tokësor, të cilët dhe na kanë krijuar sipas modelit që vazhdojmë të trashëgojmë sot e kësaj dite.

Në 5-6 mijë vitet e fundit njeriu ka pasur një evolucion të ngadaltë. Nga viti 1900 e këtej progresi ka qenë shumë i madh. Ndërsa pas vitit 2000, me ardhjen e mileniumit të ri, ai ka qenë i mahnitshëm. 

Viti 2020 nisi me dilemën e madhe: “Sars Cov 2” a është një virus natyral apo një prodhim laboratorik? A është i rastësishëm apo i projektuar? A e komandojmë ne tokësorët apo e përcaktojnë jashtëtokësorët?

Teoritë e konspiracionit marrin udhë.

Në mënyrë të detajuar dhe me një propagandë gjithëpërfshirëse, ne kemi dy versione që shpjegojnë njeriun në Tokë.  Librat e shenjtë që thonë se zanafilla ishte prej Evës dhe Adamit apo Havasë dhe Ademit. Pra, një qenie inteligjente që ne e quajmë Zot, i krijoi ata. Në të kundërt teoria evolucioniste e Çarl Darvinit, argumenton se njeriu është derivat i majmunit, në një kohështrirje prej disa miliona vitesh.

Ndërkohë, në tregun e fakteve të reja janë futur disa studiues të tjerë, që mbrojnë një tjetër tezë; atë të klonimit të njeriut, jo nga një Zot i gjithësishëm, por nga një tjetër qenie humane, por shumë më inteligjente, pasi ciklin e jetës e ka nisur shumë kohë para nesh.

Xhim Marrs, një gazetar amerikan i “Nju Jork Tajms”, rreket të na tregonte se “Kush e sundon botën?”, në librin e tij voluminoz me titullin në origjinal “Rule by secrecy”. Libri, i ardhur në shqip prej Alfred Cakos e Aurel Manushit, bëri jehonë të madhe kur u botua në Shqipëri në vitin 2008 edhe pse në perëndim kishte filluar të qarkullonte që prej vitit 2001. Pasi shtjellon në katër kapituj shoqëritë sekrete që kanë dominuar mbi zhvillimet shoqërore, kapitullin e fundit ai ia ka kushtuar “mistereve të lashta”. Në këtë kapitull Xhim Marrs shkruan se Toka është kolonizuar nga alienë me emrin Anunaki, zbritur nga planeti Nibiru përmes një sonde kozmike, ku udhëheqës i ekuipazhit ishte një mashkull me emrin Enki. Dhe fill pas tij me një tjetër ekip erdhi dhe vëllai i tij Enlil. Anunakëve u duhej një material për përdorim të brendshëm që në Tokë ishte me shumicë por në planetin e tyre kishte fare pak rezerva. Pra, hap galeri e nxirr mineral. Në rastin konkret: ar. Më pas akoma ekspeditat anunakiane sollën dhe një mjeke gjenetiste që ishte motra e dy vëllezërve dhe që quhej Ninhursag. Shkurt anunakët u shtruan këmbëkryq në Tokë, ku në atë kohë gjallonin ca specie primitive, të cilat më pas u emërtuan si njeriu i neandertalit dhe ai i kromanjonit, por që një ditë u zhdukën nga skena për shkak të ndryshimeve klimaterike të tokës e sidomos në periudhën e akullnajave. Për të gjitha këto Marrs ka një pikë reference. Dhe ai është studiuesi i jashtëzakonshëm Zeharia Sitçin, një hebre i lindur në Bakunë Sovjetike të Azerbajxhanit, diplomuar në Londër dhe me jetë aktive në Nju Jorkun amerikan.

Gjithsesi, dhe për t’u habitur ndaj asaj që shkruajnë, askush prej këtyre studiuesve nuk ka pasur për qëllim të mohojë ekzistencën e një force universale krijuese, madje, siç shkruan Xhimi Marrs: “Edhe vetë alienët janë të vetëdijshëm për ekzistencën e një Qenieje Supreme”. Pra, në këtë mënyrë marrim mesazhin se Zoti ekziston, dhe nuk varet nga inteligjenca e qenieve të tjera poshtë tij.

Por a mund të jenë të vërteta të gjitha këto?

Në fakt i pari që shkroi një libër me titullin “Karroca e Zotave”, duke tronditur opinionin publik por dhe vetë qarqet e shkencëtarëve, ishte autori zviceran Erik fon Daniken. Megjithëse ai u kritikua ashpër nga teologët dhe shkencëtarët tradicionalistë, librat e tij me teorinë “Astronautët e lashtësisë” u shitën në 65 milionë kopje në të gjithë botën.  

Natyrisht në një botë të hapur, ku nuk ka më inkuizicion dhe turra drush për të djegur heretikët, kemi dhe një teori të re, sa të besueshme aq edhe jo të tillë: Njeriu është prodhim i jashtëtokësorëve. Dhe këtë e mbron me fanatizëm studiuesi i thelluar, Zeharia Sitçin. Në fakt Sitçin është burimi fillestar i kësaj teorie mbështetur mbi zbërthimin e shenjave piktografike të pllakave të mbetura nga civilizimi i lashtë Sumer. Sipas tij, motra e Enlilit dhe Enkit, mjekja gjenetiste Ninhursag ishte ajo që pas disa përpjekjesh arriti të krijojë njeriun tokësor. Dhe zanafilla e të gjithës kësaj ishte se astronautëve anunakë u duheshin ca punëtorë krahu, por që të mos ishin në gjendje të mendonin shumë. Për këtë arsye u manipulua dhe kodi i tyre gjenetik.

Sot, 450 mijë vjet pasi një anije kozmike zbriti në tokë, diku në rrjedhën e sipërme të Gjirit Persik e njohur si Mesopotam e pikërisht në luginën mes lumenjve Tigër dhe Eufrat,  dhe 300 mijë vjet nga koha kur u krijua njeriu i parë Adama, njeriu tokësor i cili është përballur me gjithfarë fatkeqësish natyrore, ka mbijetuar dhe ka zhvilluar një inteligjencë për t’u pasur zili. Gjithsesi, ky njeri tokësor, ka qenë gjithmonë nën praninë e Zotave të tyre.

Sot, mendohet se të dërguarit e këtyre zotave, por dhe të tjerë që lëvizin poshtë e lart nëpër hapësirë, vazhdojnë të ndikojnë në vendimet e mëdha.

“Covid-19” është një projekt që po shfrytëzohet gjithashtu mes grupimeve më të forta të cilët duan të dominojnë mbi rruzull patjetër që është fantashkencë. Më pëlqen ta besoj, por dhe kam frikë ta besoj. Nëse jashtëtokësorët na kanë dhuruar teknologjinë e lartë, kanë ndërhyrë në kodin tonë gjenetik, na kanë bërë më të mençur sot se sa 200 vite më parë, kjo do të thotë që teoria e vaksinave dixhitale do të jetë një plan i afërt, dhe po aq i afërt sa kontrolli i emocioneve do të jetë dhe kontrolli i mendimeve. Nëse njeriu zhvishet nga këto, atëherë nuk ka më nevojë të trembemi nga kataklizmi e radhës, nga lëvizja e boshtit të tokës, e një epoke të re akullnajore apo e një përplasje apokaliptike, ku Tokës i duhet të marrë një orbitë të re.

Në ankthin e jetës së re që po na përgatisin

Leonard Veizi

Nga Leonard Veizi

Bota po përgatitet për ndryshime të mëdha, të frikshme.

Në fakt bota ka ndryshuar tashmë.

Nuk është më si në ditët e pas Luftës së Dytë Botërore. As si pas rënies së Murit të Berlinit. Zhvillimi i beftë i inxhinierisë kibernetike na ka vënë përballë kushteve të reja.

Me sa duket ka diçka të vërtetë në atë që thuhet lart e poshtë, por jo në portale ekstravagande thashethemesh, por nga media të njohura botërisht. Ajo që po mësojmë tanimë është ligjërimi i monitorimit të avancuar dixhital, i cili nuk ka lidhje me monitorimin e deritanishëm, përmes kamerave vrojtuese.

Me shumë gjasa jeta në planet do të shkojë drejt ekuilibrave të rinj. Atë që s'e bënë dot shpatat, s'e bënë pushkët, topat, as tanket dhe avionët, madje as bombat atomike në fakt, po e bën një virus mikroskopik.

Sot më shumë se kurrë po flitet për Rendin e Ri Botëror. Askush nuk e di a do të ndodhi vërtet apo është thjesht një legjendë urbane. Nëse Rendi i Ri do të jetë më i mirë apo më i keq se ky i vjetri që po vazhdojmë të jetojmë. Po flitet për kontroll të dixhitalizuar të të gjithë njerëzve që jetojnë në këtë planet, pothuaj 8 miliardë të tillë. Dhe që të arrihet kjo, nuk mjaftojnë më ekranet e televizorëve, të kompjuterëve dhe as telefonat e dorës që tanimë i kanë në përdorim nga fëmijët e moshës 5-së vjeçare, deri ata që janë gati ta lënë këtë botë, thjesht nga plakja.

Ka ardhur koha e po flitet më realisht për njeriun dixhital, si atë që Hollivudi na e ka servirur herë pas here përmes prodhimeve kinematografike, për të cilët miliona njerëz kanë prerë biletat e janë kënaqur nga efektet 3D. Dhe që ky dixhitalizim të bëhet duhet një formulë, diçka që ta justifikojë tërësinë e veprimit. Dhe zgjidhja erdhi... në emër të shëndetit.

...Që të jemi të saktë: Kështu thonë konspiracionistët. Dhe ata nuk janë të paktë në botë. Shkruajnë artikuj në gazeta prestigjioze dhe shesin pafund kopje librash me tema të tilla.

“Sars Cov 2” apo “Covid-19”, pjesë përbërëse e familjes së viruseve “Coronë”, nisi rrugëtimin e tij nga Wuhani, një prej qyteteve të mëdha e të industrializuara të Kinës por dhe me një Laborator Kombëtar të Biosigurisë.

Askush nuk e pa virusin e familjes “Corona” të dilte nga dera kryesore, por lajmi konspirativ që “u arratis” nga një laborator biologjik dominonte mbi lajmet e tjera me baza më shkencore ku flitej për mutacione natyrore derivat i të cilave ishte virusi që u pagëzua me emrin “Sars Cov 2” e që shkakton sëmundjen “Covid-19”. Faktet që dolën në dritë flasin se Instituti i Virologjisë në Wuhan ka në përbërje laboratorin e mikrobiologjisë që merret me viruse të avancuara. Por laboratori bashkëvepronte mes specialistësh kinezë dhe francezë, të financuara nga OBSH-së dhe disa organizma të tjerë, si dhe të dhe observuara po prej tyre.

Më parë se kaq, në media u fol shumë për një ngarkesë virulente, që disa specialistë kinezë po e kontrabandonin përmes kufirit kanadez.

Më pas, një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme të Kinës aludoi për një pacient zero, ushtarak amerikan, pjesëmarrës në Lojërat Olimpike që u zhvilluan në Kinë nëntorin e vitit 2019. Pra kinezët hodhën në skenë idenë, se në fakt virusi nuk ishte një gabim i tyre. Ai u erdhi nga jashtë.

Deri këtu kemi disa pista, dhe asnjëra me siguri të plotë matematikore.

Po marrim rastin më tipik, ai i cili është në pikun e vëzhgimit dhe ku kambanat e alarmit kanë rënë më shumë: laboratori i biosigurisë në Wuhan.

A u arratis “Sars Cov 2” me forcat e veta apo e lanë të arratisej?! Këtë me gjasa nuk kemi për ta marrë vesh kurrë. Veç tani ndodhemi para një fakti të kryer. Virusi është agresiv, na kërcënon dhe njerëzimit i duhet të marrë masa të menjëhershme. Një vaksinë është shpëtimi i situatës. Ajo po kërkohet me forcë. Laboratorët po punojnë me intensitet. Të shohim kur do të hidhet në treg...

Në faqet e përditësuara të internetit ka plot dizinformacion të qëllimshëm. Ashtu siç ka dhe trajtime nga emrat më në zë të shkencës e të mjekësisë. Dhe vështirë se ndahet e vërteta nga fake news-i.

Po të ndjekësh vijën e teorive konspiracioniste do të mësosh që tanimë tërmetet nuk i komandon Zoti, por sistemi “HARP” i vënë në punë nga njeriu, i cili mund të krijojë tronditje artificiale sa të shuajë me themel qytete të tëra. Dhe kjo është një armë, më e fuqishme se një divizion tankesh. Po të thellohesh në to do të mësosh se edhe viruset tanimë nuk i ka Zoti në dorë, por ato modifikohen nga njeriu. Kjo është një tjetër armë. Kjo e nxjerr jashtë loje një flotë të tërë; aeroplanmbajtësen me gjithë avionë.

Pra shkurt, njeriu tanimë po përpiqet të zërë vendin e Krijuesit. Ka dashur ta bëjë dhe herë të tjera, por pa shumë sukses. Dhe nuk e dimë në do t’ia arrijë kësaj radhe, në Zoti thjesht e ka toleruar në rivalitet, apo ka një pakt mes dy palëve. Dhe nëse ai si krijuesi ynë ka të gjithë arsyen të na monitorojë, tanimë do të kemi edhe një dublant, i cili do të futet në skutat më të errëta të trurit tonë, gjëra të cilat marrin dritë pikërisht nga veprimet tona. Analiza që vjen përmes tyre do të na zbërthejë emocionalisht përpara një ekrani dhe një harddisc-u ku do të vendosen të dhënat e çdonjërit prej nesh. Tanimë të gjithë jemi nën monitorim. Baza e të dhënave tona ndodhet në një database e cila e njeh gjendjen tonë më mirë se sa njohim ne vetveten.
A është ky një sistem i ri skllavërie, pa hekura në duar por me një çip të papërfillshëm brenda trupit tonë i cili do të na mbajë nën kontroll? Sepse ajo që vjen më pas ka të bëjë me një vaksinë dixhitale drejt së cilës njerëzit të tmerruar nga karantina e gjatë do të zënë radhë kush e kush ta bëjë më parë. Fitimi i parave në disa trilionë dollarë është një prej objektivave, por jo domosdoshmërisht themelori.

A jemi përpara Rendit të Ri Botëror?

Ç’kuptim ka kjo, dhe pse u vjetrua kaq shumë i vjetri sa nuk mban më?

A jemi vërtet përballë një lufte e cila kërkon të sheshojë një sistem për të ngritur një tjetër? Dhe çështja e virusit “Sars Cov-2” mos erdhi pikërisht në kohën e duhur?

Le të marrim dhe ca hamendësime të tjera: A nuk bën përshtypje fakti se Amerika, e cila për shumë e shumë vite ka luajtur rolin e liderit botëror në rast krizash, tanimë është tërhequr mënjanë dhe po mendon vetëm brenda kufijve të vet?! Po Gjermania, lokomotiva e Evropës, që nuk i përgjigjej dot thirrjeve për ndihmë të Italisë, në sigurimin e ca maskave mbrojtëse për fytyrën?! Imagjinoni dot Gjermaninë, e cila në Luftën e Dytë Botërore prodhonte makina lufte pafund, e ku në betejën e famshme të Kurksit iu shkatërruan 4600 tanke, sot nuk arrin të prodhojë me shumicë maska koke me vlerë shitjeje fare pak cent?! Italisë i mohohet ndihma nga Evropa dhe në aeroportet e saj në mënyrë të çuditshme zbarkojnë avionë me ndihma nga Rusia, Kina dhe... Kuba.

Kjo nuk është më teori konspirative. Kjo është e dukshme tashmë.

Në këto ditë krize, Shqipëria merr lajmin e lumtur për hapjen e negociatave me BE-në, pikërisht tanimë kur ekzistenca e këtij Bashkimi është në pikëpyetje të thellë. Do t’i rezistojë ai krizës së virusit? Po këtu a kemi të bëjmë me një teori konspiracioni që nuk dihet se ku do t’i dalë koka?

Mbase Rendi i Ri Botëror nuk është një fantashkencë. Mbase ideatorët e tij kanë arritur ta vënë në funksionin mekanizmin global. Ata një herë për një herë kanë arritur të neutralizojnë Evropën. Çdo ditë harta e vendeve të prekura nga Coronavisusi zgjerohet. Çdo ditë përditësohen urdhrat e rinj se si duhet të veprojmë në këtë situatë ankthi e stresi. Njerëzit nuk dalin nga shtëpitë. Janë ngujuar përpara ekraneve. U duhet vetëm internet. Ekonomia po lëviz me hapat e breshkës. Likuiditetet kanë mbetur pezull. Turizmi ka marrë fund. Askënd nuk la mendja të shkojë e të shohë pikturat e famshme të Rilindjes. Dhe nëse ka ndonjë të marrë, nuk e le kush. Nuk ka as avionë, as trena, madje dhe me makinë personale nuk të lënë të dalësh përtej qytetit ku jeton. Dhe gjithçka nën të njëjtën moto: kujdesi për shëndetin nga frika e një virusi.

Po jetojmë kohën e ndryshimeve të thella.

Coronavirusi po shkatërron shoqërinë. Jeta nuk është më ajo që kishim deri pak ditë më parë. Planet për të ardhmen duhet të rishikohen. Nëse do të vazhdojë me të njëjtin ritëm, i cili na frenon të bëjmë jetë sociale në prani të njëri-tjetrit, kjo do të thotë që njerëzve u duhet të ndryshojnë zakonet e deritanishme: pra nuk do të ulen në një kafe mes shumë të tjerësh, as në restorante, nuk mund të shohin sport në stadiumin me 50 mijë spektatorë, as teatër dhe as kinema me salla 800 vendëshe. Një pjesë e mirë e ngrehinave të botës, kryevepra të artit e të arkitekturës, do të dalin tepër sepse ato do të mbeten pa funksion. Në to nuk do të luhet më “Romeo e Zhulieta”, as do të interpretohet “Rigoleto”, sepse spektatorët do të jenë të ngujuar me ekranet para syve, të tmerruar nga frika e prekjes dhe e shpërndarjes së një virusi të ri, që nesër do të ketë një emër tjetër. 

Paralelet mes “Murtajës” Alberiane nga Orani dhe “Covidit” të lëshuar nga Wuhani

Nga Leonard Veizi

“Minjtë”, shqiptonte copra-copra, Misheli, një i moshuar të cilin Albert Kamy e sakrifikoi si personazh që në faqet e para të librit të tij të jashtëzakonshëm. Dhe me këtë fjalë, portieri plak i një pallati gjatë agonisë me një temperaturë të lartë, donte të thoshte se ishin pikërisht ata, minjtë, që i morën jetën.

Qyteti ishte në prag të epidemisë së murtajës. Pasi ishin mbledhur 8 mijë minj të ngordhur, dhe ishin djegur natyrisht, makthi ishte futur thellë në Oran, qytetin e rëndomtë, madje të shëmtuar bregdetar, që gjithsesi ishte një provincë franceze brenda Algjerisë, e të cilin Kamy e ka përdorur si arenën e ngjarjeve të tij. Bëhej thirrje për masa rrënjësore. Njëlloj si në ditët e sotme, për higjienë shembullore, larje duarsh, dezinfektim ambientesh, e të tjera si këto. 
Banorët e Oranit, edhe ata që kishin vila në bregdet thoshin se do ta braktisnin qytetin. Në ditët e sotme, gjithashtu kemi të njëjtën pasqyrë ngjarjesh, njerëzit duan të ikin, veç nuk kanë se ku. Por një ditë Oran u fut në karantinë. Wuhani, gjithashtu...

Është njëlloj si të ndodhte në vitin 2020. Edhe pse në fakt romani është shkruar më shumë se 70 vite më parë. Veç sot në karantinë nuk është vetëm Wuhani...

Njerëzit kanë rendur të lexojnë “Murtajën” e Kamysë. Rrjetet sociale e kanë rekomanduar gjerësisht, dukë bërë me dije se romani në fjalë lidhet fort me situatë që po kalon Shqipëria, Evropa, dhe një pjesë jo e vogël e botës përtej kufijve të BE-së. Dhe njerëzit rrëmbyer nga ideja se në libër do të gjejnë diçka ngushëlluese, pikërisht nga një shkrimtar i cili njihet si themeluesi i rrymës filozofike të absurdit dhe korpusi e tij letrar bazohet më së shumti në idenë e ekzistencës së njeriut, janë ulur të lexojnë “Murtajën”.

Në këto ditë “pushimi” të detyruar, i drejtohem bibliotekës. “Murtaja” ime është një ekzemplar i botuar në vitin 1994. Botimi i parë në shqip nga shtëpia botuese “Tirana” e shqipërim të Vladimir Bakos. I hedh një sy për ta rifreskuar. U çudita me veten. Thuajse e kisha harruar. Në fakt, leximi vertikal, më kthjelloi gjithçka.

“Murtaja” e Kamysë, një thikë me dy presa.

Në fakt a mund të cilësohet “Murtaja” si një sintezë e qëndresës njerëzore ndaj të gjitha formave të dhunës e tiranisë? Këtu kritikët kanë ndarë opinione të ndryshme, ku një grup këmbëngul se romani është reflektim mbi shpërfilljen metafizike të njeriut në botë, të tjerë mbështesin idenë se romani përcjell histori të një murtaje tjetër: ajo e një kapitalizmi destruktiv dhe hipermaterialist. Ndërkohë, duke qenë se romani u botua në vitin 1947, fill pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, duket se me murtajën e minjve Kamy ka dashur të paralelizojë dhe çizmen naziste.

Sot romanin mund ta lexojmë me një regjistër tjetër.

Dhe mund ta lexojmë si të duam, përderisa autori na e ka lënë këtë shteg.

Me këtë regjistër, - që nuk e sugjeroj vetëm unë, - duket sikur romani të jetë shkruar enkas për këto ditë. Në rastin konkret, gjatë rileximit gjithë kohës emrin “Murtaja” e kam zëvendësuar me emrin “Covid” dhe qytetin “Oran” në Algjeri me atë “Wuhan” në Kinë.

Vijat e paraleleve, në 70 vite diferencë mbeten në kufij matematikor të saktë. Rrotulloje nga të duash romanin dhe ngjarjet bashkë me të.

Teksa kufomat nga murtaja shtohen në Oran, klima e mungesës së shpresës dhe fataliteti ndihet kudo në qytet. Dhe ky qytet, të cilin Kamy e ka përshkuar si të rëndomtë, pa pëllumba, pa pemë, pa kopshte, madje neutral, sipas këndvështrimit të tij, kthehet në një qytet fantazmë, ku fillon të mos funksionojë asgjë. Ashtu si dhe Tirana në ditët e sotme, ku mbahen hapur vetëm furrat e bukës, farmacitë e ca markata ushqimesh. Kemi të bëjmë me një shoqëri të mbyllur që lufton kundër murtajës, e ku Bernar Rië, protagonisti i romanit, e kryen me përkushtim detyrën e tij të mjekut, por duket se realiteti i përditshëm krijon gjithmonë dhe më shumë një distancim emocional dhe fizik mes tij dhe pacientëve për të cilët duhet të kujdeset. Në natyrën e Kamysë, kjo qëndron tërësisht, dhe personazhi është një nga emblemat e rrymës së tij filozofike.

Sot, vizat paralele, nga Orani algjerian tek Wuhani kinez, përkojnë edhe me Lombardinë italiane, ndoshta me Bergamon më së shumti.

Romani “Murtaja” kërkon të ekspozojë reagimin kolektiv njerëzor ndaj një situate pabesueshmërisht pesimiste. Në këtë mënyrë “Murtaja” ishte një shkas më shumë që shkrimtarit francez në vitin 1957 t’i akordohej çmimi Nobel në Letërsi pasi ishte nominuar dhe dy herë të tjera më parë, në vitin 1949 dhe në 1950. Sipas Akademisë Suedeze, Kamy shpërblehet për veprat të cilat me zell ndriçojnë sadopak problemet e ndërgjegjes njerëzore. 

Por për çfarë na siguron Kamy në fundin e romanit të tij:  “...bacili i murtajës as nuk vdes, as nuk mund të zhduket; ai për dhjetëra vite me radhë  mund të fshihet i përgjumur nëpër orenditë dhe ndërresat tona, ai pret me durim nëpër dhoma, bodrume, sepete, shami dhe shkresa, do të vijë pastaj ndoshta një ditë kur, ai pësim dhe mësim për njerëzit, murtaja, do të çojë nga gjumi minjtë e saj dhe do t’i nisë  ata të ngordhnin në ndonjë qytet të lumtur”.

Por a nuk thuhet sot e gjithë ditën se pas një vale të parë sulmi nga “Covid-19” do të kemi dhe një të dytë e me gjasa dhe një të tretë, pikërisht “në ndonjë qytet të lumtur”. Dhe veç kësaj, frika nga një diktaturë e re apo nga një Rend i Ri Botëror, është po aq në sfond sa dhe ajo për sëmundjet virusale që shkaktojnë pafund viktima të pafajshme...

“Murtaja” mund të ishte një testament i tij, por Albert Kamy u nda nga jeta nga një aksident automobilistik, në moshën 47 vjeçare, pikërisht atëherë kur mendonte se ishte në gjendje të shkruante veprën e pavdekësisë.

Sot, “Murtajën” mund ta lexojmë me regjistrin tonë më të përshtatshëm, dhe sërish në imagjinatë mund të heqim vijat paralele që i shohim domosdoshmërish të lidhura më një situatë ku jetojmë.

Avioni u rrëzua në Karbunarë, pilotët e morën me vete sekretin

Historia e Mig-15 dy vendesh i cili u rrëzua në rajonin Stan-Karbunarës të Lushnjes. Ekspertiza e paqartë: Avioni humbi lartësi, por mund të ketë pasur dhe një defekt të rëndë. Flet Qirjako babai i pilotit Eduard Kostëdhima: Kishte vetëm 4 muaj që ishte titulluar pilot. Në fluturimin e fundit ishte në kabinë me instruktorin e talentuar Fluturim Molla  

 Leonard Veizi

Avioni ishte sulur me një shpejtësi të pakthyeshme drejt tokës. Askush nuk e ndalonte dot, as leva dhe as butonat. Udhëheqësi i fluturimit mundohej me tërë forcën t’u jepte pilotëve një udhëzim nga ku shpresonte se ata të mund të dilnin nga spiralja ku kishin rënë. Por ishte e kotë. Komunikimi me radio ishte ndërprerë. Pilotët e tjerë, që ndiqnin fluturimin me ankth, ishin shtangur me sytë e mbërthyer në një pikë të papërcaktuar, nga ku mendohej se avioni me kolegët e tyre brenda tij, do të shfaqej nga çasti në çast. Ndërsa ata, të dy pilotë në të njëjtin avion luftarak, nuk do të arrinin dot të uleshin mbi pistën e shtruar me beton...

...Ai ruan si gjënë më të shtrenjtë një copë llamarinë të avionit Utimig-15 me të cilin djali i tij bëri fluturimin e fundit. Ceremonia mortore kishte mbaruar, por ai si baba e si një ish-ushtarak këmbësorie, që mund të kuptonte diçka më shumë se një civil, nuk e ka mbajtur vendi. Ka kërkuar të inspektojë vendin ku kishte rënë avioni Utimig-15, në bordin e të cilit ndodheshin dy pilotë, njëri prej të cilëve ishte  djali i tij 23 vjeçar. Komanda e Bazës Ajrore të Kuçovës nuk ka nguruar t’i vejë në dispozicion një makinë me dy diferencialë që mund të hante çdo lloj rruge, si dhe dy oficerë shoqërues, për ta çuar në vendngjarje, atje ku kishte mbetur një tokë e shkretë. Qiriako Kostëdhima, 22 vite pas  katastrofës ajrore, ku djali i tij pilot humbi jetën, rrëfen detajet që ka mundur të mbledhë nga tragjedia, e cila në një term të ftohtë e teknik cilësohet si: katastrofë ajrore.

Eduard Kostëdhima

Si do të shkonte Eduardi në shkollën e aviacionit?

Unë vetë për shumë vite kam qenë oficer këmbësorie, por edhe Eduardi u arsimua në shkollë ushtarake. Pasi përfundoi shkollën 8 vjeçare me nota shumë të mira, në vitin 1983 Eduardi iu dha e drejta e studimit në shkollën e mesme ushtarake “Skënderbej” të  cilën e mbaroi po me rezultate shumë të mira në vitin 1987. Po këtë vit falë pasionit për armën e aviacionit dha provimet dhe fitoi të drejtën për të vazhduar studimet në Akademinë e Forcave Ajrore në Vlorë të cilën e mbaroi në 25 nëntor 1990 me specialitetin pilot. Po këtë vit u titullua oficer me detyrën e Komandantit të Ekuipazhit të Aviacionit, gjuajtës-bombardues në bazën ushtarake ajrore të Kuçovës. Në dhjetort 1990 ai është paraqitur në repart për të marrë detyrën.

Si do të ishin muajt e parë të tij në detyrë?

Nga kolegët e tij kam dëgjuar se për nga aftësitë e marra dhe aftësitë tekniko profesionale, ai u bë një nga pilotët e rinj më të talentuar që njihte dhe përdorte avionin me profesionalizëm. Ishte ushtarak i rregullt, shumë i disiplinuar, korrekt dhe i kompletuar me të gjitha të dhënat fluturuese. Mendoj se premtonte për t’u bërë një kuadër shumë i aftë i aviacionit ushtarak. Me këto cilësi e virtyte, punoi e luftoi deri në fund të jetës së tij. Megjithëse karriera e tij në armën që donte më shumë, ishte e shkurtër.

Në çfarë rrethanash do të humbte jetën ky pilot i talentuar?

Më 22 mars 1992 ai mori detyrën për të kryer fluturimin në zonën e përcaktuar nga Komanda, në ushtrim kontroll tregues për përpunim e pilotazh të thjeshtë e të ndërlikuar me avionin Utimig-15. Fluturimi do të bëhej në në rajonin e Fierit e Lushnjes. Pas kryerjes së detyrës Eduardi kërkoi humbjen e lartësisë që të ulej në aerodrom. Por në çastet e fundit ka pasur dhe një humbje të kontaktit me radio mes avionit në ajër dhe komandës ku ishte udhëheqësi i fluturimit. Me humbjen e lartësisë avioni ka rënë në një spirale të thellë, me shpejtësi të madhe, duke u përplasur me tokën. Këto të dhënë e termat teknikë të aviacionit unë i kam të dëgjuara nga kolegët e tij. Në çastin e përplasjes avioni është përfshi rënga flakët duke u shkatërruar plotësisht. Kështu djali im, Eduardi, mbeti pa jetë në krye të detyrës, për të mos u ngritur më.

Fluturim Molla

Si e kujtoni çastin kur moret vesh lajmin për tragjedinë?

Ishte një çast shumë tronditës, për nënën e tij, për mua, dhe të vëllanë. Eduardi ra në lulen e rinisë. Ishte vetëm 23 vjeç. Ai nuk arriti të na gëzonte ne si prindër dhe as të afërmit e tij. Ai nuk la prapa grua e fëmijë. Por gjithsesi la veprën e tij, për të cilën e respektojnë të gjithë ata që e njihnin. Akti i tij tragjik na hidhëroi pa masë, ne familjarëve të tij në radhë të parë, por kjo ishte tronditëse dhe për shokët, kolegët, miqtë e të afërmit e tjerë. Ishte piloti i 32 që iu shtua shqiponjave të ajrit në Aviacionit Ushtarak që ra në gjirin e tokës mëmë dhe në emër të Atdheut. Unë jetoj me kujtimin e tij. Eshtrat e tij prehen në varrezat e Durrësit, vend ku me mund të shkojmë e ta vizitojmë gjithmonë.

Sa u vlerësua ku akt nga ana e institucioneve shtetërore?

Për aktin e lartë të treguar prej tij, Ministria e Mbrojtjes, Komanda e Aviacionit, Këshilli i Rrethit të Durrësit, atje ku unë banoj prej vitesh, me vendim nr. 49 të datës 23.12.1994, e shpalli Eduard Kostëdhimën “Dëshmor i Kombit”. Ndërsa me vendimin nr .32 të datës 1.12.2000 nga Bashkia e Durrësit, pllaka përkujtimore me emrin e tij u vendos në Muzeun e qytetit të Durrësit, me nderime të mëdha. Dua të them se shteti e na nderuar dhe respektuar deri në fund aktin e djalit tim, si dhe të kolegut tjetër me të cilin fluturonin së bashku Fluturim Mollës, që ranë në krye të detyrës. Me këtë rast du atë përmend se një ndihmë të madhe na kanë dhënë ish komandanti i Aviacionit të atyre viteve Kelement Aliko, si dhe ministri i mëpasëm i Mbrojtjes, Safet Zhulali.

Fjalët e fundit të pilotëve, të regjistruara në shiritin manjetik

Në 22 mars 1991 Fluturim Molla me detyrën e zv.komandantit të skuadriljes mori në kontroll piloti e ri të kësaj skuadrilje, Eduard Kostëdhimën, me ushtrimin e pilotazhit të lartë, ushtrime këto që veç forcës duan dhe një përgatitje të lartë profesionale gjë që nuk u mungonte dy pilotëve. Koha ishte e kthjellët dhe me një shikim gati dhjetë të dhjetat, siç quhet në terminologjinë e armës së aviacionit, kur qielli ka shikim të plotë, të qartë si në atë horizontal ashtu edhe në atë vertikal. Ja dialogjet e atij fluturimi tragjik të nxjerrë nga shiriti i komunikimit midis dy pilotëve dhe udhëheqësit e fluturimit.

-Piloti Eduart Kostëdhima: - Ngritje mua...

-Udhëheqësi i fluturimit: - Ngritje juve... zona juaj... zona Fier-Shegan-Çermë-Ura Vajgurore...

Mbasi merr lejen për zhvillimin e ushtrimeve të pilotazhit të lartë, në shiritin e incizimit dëgjohen dhe ruhen në ky dialog ku dallohen fjalët si psh: “po marr lartësi”..., “zbatoj detyrën luftarake”..., “më lejoni”..., “zbatoni urdhrin”..., “ujin mua”..., “po humb lartësi”..., “hap flatrat”...,

Pastaj vijmë në dialogun fatal

-Piloti Eduard Kostëdhima: - Humbjen e lartësisë mua

-Udhëheqësi i fluturimit: - Humbni lartësi dhe kaloni në tranvers

- Piloti Eduard Kostëdhima: - Po vij me ulje

Vetëm kaq është regjistruar në shirit dhe më pas dëgjohen vetëm thirrjet e udhëheqësit të fluturimit. Por më kot. Avioni tashmë ndodhej i shkatërruar plotësisht. Ai ra në rajonin Stan-Karbunarës në Lushnje.

Eduard Qirjako Kostëdhima

U lind me 10.11. 1968 në Piqeras të Sarandës. Mbaroi Akademinë e Forcave Ajrore për pilot reaktivi dhe kryente detyrën e komandantit të ekuipazhit. Ra në krye të detyrës me 22.03.1991, së bashku me pilotin Fluturim Molla, ndërsa fluturonte me avionin reaktiv dy vendesh MIG-15, afër rajonit të Stan-Karbunarës në Lushnje. Një pllakë memoriale me emrin e tij ndodhet në varrezat e Dëshmorëve të Kombit në Durrës.

Fluturim Qani Molla

U lind me 17.08.1958 në Torovec të Korçës. Ka kryer Akademinë e Forcave Ajrore për pilot reaktivi. Ka pasur disa detyra komanduese por në çastin e rënies ka qenë në postin e zëvendëskomandantit të skuadriljes. Ra në krye të detyrës së bashku me pilotin Eduart Kostëdhima, ndërsa fluturonin me avionin reaktiv dy vendesh MIG-15. Prehet në Varrezat e Dëshmorëve të Kombit në Korçë.

Konkluzionet

Avioni humbi lartësi, dhe u shpërtheu nga përplasja

Një nga shprehjet më të njohura që thuhet në armën e aviacionit, kur ndodhin aktet tragjike është: “Të vërtetët e rënies së avionit e di vetëm piloti dhe Zoti”. E megjithatë për çdo aksident të ngrihet një grup ekspertësh, të cilët mundohen të gjejnë shkakun. Nga konkluzionet e grupit të ekspertëve, për rastin e rrëzimit të avionit Utimig-15 me dy pilotët, Fluturim Mollën dhe Eduard Kostëdhimën, thuhet që pilotët gjatë humbjes së lartësisë kanë rënë në pozicionin shtopor. Por ekspertët mendojnë gjithashtu se një gabim të tillë mund ta bënin studentët nën nivelin mesatar të një fluturuesi fillestar. Siç thonë dhe mendimet e pavarura të pilotëve që ishin prezent në ngjarje, shtopori mund të ketë ndodhur për arsye të ndonjë thyerje disiplinore të pilotëve, si fjala vjen, ulje apo rrafshim gati me tokën e avionit nga ana e pilotëve të rënë. E dyta, ekspertiza thotë që një mundësi e madhe qështë që avioni të ketë pasur një defekt të rëndë në sistemin e drejtimit e të komandave. E treta: mundët që piloti të ketë humbur kontrollin duke humbur lartësinë me shpejtësi të madhe dhe me figura të ndryshme pilotazhit të lartë. Gjithsesi në konkluzionet që vijnë nëpërmjet të tretëve, mendohet se vërteta duhet kërkuar tek mendimet e pavarura të pilotëve të vjetër, pjesëmarrës në atë tragjedi, si dhe të konkluzionit të zyrtar të grupit të ekspertëve. Ajo ditë për pilotët e Kuçovës ishte vërtetë e dhimbshme. Ranë në krye të detyrës dy pilotë, për të cilët thuhej se ishin njëri më i guximshëm se tjetri. Të dy ranë dhe humbën jetën në lulen e rinisë, në fillimet e udhës së jetëve të tyre. Fluturim Molla u varros në vendlindje, por një vendim i Qeverisë së vitit 1994 e shpalli atë “Dëshmoi i Atdheut” dhe eshtrat e tij tanimë prehen në varrezat e “Dëshmorëve të Kombit” në qytetin e Korçës. Ndërsa Eduard Kostëdhima ndodhet në varrezat e qytetit të Durrësit.

Fluturim Molla, piloti që dinte të fluturonte

Siç thotë një pilot i vjetër: “Qielli të edukon dhe të zbukuron”. Kështu ka ndodhur dhe me pilotin Fluturim Molla. Ai kishte një karrierë fluturimi prej 11 vitesh. Dhe ndoshta emri “Fluturim” kishte paracaktuar rrugën e tij të mëpasme në jetë; të fluturonte. Pas përfundimit të shkollës së mesme ushtarake “Skënderbej”, që ishte dhe baza për të vazhduar më pas të gjitha profilet ushtarake, ai vendosi të futet në më të vështirën e specialiteteve, të vazhdojë studimet në shkollën e Forcave Ushtarake-Ajrore për pilot. Në 1979 i përfundon studimet dhe emërohet pilot në regjimentin luftarak gjuajtës-bombardues të Kuçovës. I kalon të gjitha detyrat  në mënyrë të shpejtë dhe hierarkinë: nga komandant ekuipazhi, komandant çifti, komandant katërshe. Ai trajnohet për avionë reaktivë Mig-15 Bis, dhe Mig 17-Aiben për të kaluar më pas në trajnimin për avionë superzanorë Mig-19-Es. Shokët e afërt të tij tregojnë se Fluturimi ishte njeri shumë i rregullt si ushtarak, si  prind, si epror si koleg e si vartës. Ishte 29 vjeç kur mori detyrën e zëvendëskomandantit të skuadriljes dhe nëse jeta e tij nuk do të ndërpritej në kulmin e aktivitetit, kolegët e tij thonë se ai do të ishte një ndër figurat kryesore të armës së aviacionit shqiptar. Ishte një pilot plot vitalitet, i aftë profesionalisht me një kulturë të përgjithshme e me perspektivë përpara. Por data 22 mars e vitit 1991 do ta shkëpuste nga të gjitha ëndrrat.

Kujtim Seranaj: 

Dy pilotët u vlerësuan si “Qytetarë Nderi”

Kujtim Seranaj, kryetari i shoqatës së Familjeve të Aviatorëve të rënë në krye të detyrës, në të cilën janë të anëtarësuar të paktën 37 mbiemra e firma, thotë se me rastin e 22 vjetorit të rënies të 2 pilotëve, u zhvillua një ceremoni ku ata u shpallën “Qytetarë Nderi”, pikërisht nga zonat ku kishin vendlindjen. “Për aktin e tyre, me rastin e përvjetorit të rënies në krye të detyrës, shoqata jonë në bashkëpunim me Komandën e Forcave Ajrore, e cila për çdo aktivitet ka qenë e gatshme të na ndihmojë, si dhe në bashkëpunim me komunën e Lukovës me kryetar Vladimir Kumin dhe komunën e Moglicë në Korçë, u bë e mundur shpallja “Qytetar Nderi” i dy pilotëve, respektivisht Eduard Kostëdhima dhe Fluturim Molla. Ne si shoqatë e kemi si detyrë që të mbajmë gjallë kujtimin e dëshmorëve të ajrit. Kështu që në vazhdën e veprimtarive tona do të lartësojmë më shumë emrin dhe punën e të gjithë pilotëve që kanë rënë në krye të detyrës”, thotë Kujtim Seranaj, kryetari i shoqatës së Familjeve të Aviatorëve të Rënë.

  

Aviatorët Dëshmorë të Kuçovës

Me rritjen dhe zhvillimin e shpejtë të aviacionit në Shqipërinë e pas Luftës së Dytë Botërore, erdhi duke u rritur edhe kërkesa për plotësimin detyrave të reja operative. Për këtë u mendua krijimi i një baze ajrore të madhe në jug të vendit, dhe si pozicioni më i përshtatshëm nga pozitat gjeografike u caktua vendndodhja në jug të qytetit naftëmbajtës të Kuçovës. Punimet për ndërtimin e bazës filluan në vitin 1952. Pas tre vjetësh dhe me saktë në 15 Maj 1955 u përurua Aerodromi i ri. Menjëherë pas krijimit Regjimenti filloi plotësimin e detyrave operative, fillimisht me organiken e asaj kohe që përbëhej nga gjuajtës MiG-15Bis dhe versioni stërvitor dyvendësh MiG-15UTI. Baza ajrore e Kuçovës ka kryer një volum të madh stërvitje e gatishmërie në mbrojtje të kufijve tanë ajrorë, dhe gjatë kësaj punë i dha vendit 8 dëshmorë. Ata janë:

1-Vasil Nikolla Trasha

2-Hektor Eftim Lako

3-Stilian Vani Tanku

4-Hazbi Ramadan Serani

5-Veiz Halil Kovaçi

6-Haki Abaz Skuqi

7-Eduard Qirjako Kostëdhima

8-Fluturim Qani Molla

Në anën e mirëmbajtjes në vitin 1968 në Kuçovë u ndërtua dhe uzina e Riparimit të Avionëve, e cila u bë edhe shtylla kryesore e shërbimit të avionëve që ishin në pronësi të shtetit shqiptar. Uzina arriti e prodhoje me sukses pjesë këmbimi sikundër edhe të bënte revizion komplet të avionëve luftarak shqiptare të tipave: Mig 15, Mig 17, Mig 19, Mig 21.

Publikuar në gazetën SHEKULLI më 14.04.2013

Leonard Veizi: Jam i gatshëm ta braktis letërsinë

Bashkëbisedimi me gazetaren Rezarta Reçi, në emisionin radiofonik “Shtëpia e Miqve të Librit”

Rezarta Reçi dhe Leonard Veizi në studion e Radio Tirana

Hyrje

Në vitin e mbrapshtë 1997, nga shkurti apo marsi, nuk jam fort i qartë në kujtesë, veç di që ishte kohë trazirash e kallashi kërciste për qejf, shtëpia botuese “Toena” më lajmëroi që libri im me 5-së novela “Grahma e shpirtit të mjegullt” i futur ne proces që nga nëntori apo dhjetori i vitit 1996, ishte botuar. Në shtatorin e vitit 1997, pasi e kishte lexuar libri në fjalë, gazetarja fort e njohur në ato vite e Radio Tiranës, më ftoi në emisionin e saj. Realisht, duke mos pasur mundësi të tjera, Radio Tirana merrte të gjithë vëmendjen e mundshme të atyre që kërkonin informacion. Ndaj dhe ftesa për të qenë pjesë e një emision tepër të lakuar ishte suksesi im i dytë pas botimit të librit. Di që u futa serbes në studion e madhe të emisionit, dhe pas pyetjes së parë ku më duhej të flisja, më zyri paniku. Nuk dija çfarë të thosha. Shenjës së gazetares për të reaguar iu përgjigja me 2-3 sekonda vonesë. Nga mesi i emisionit u çlirova dhe në fundin e tij, 30 minuta më pas, kur emisioni u mbyll, përveç besimit që kisha fituar isha gati ti thosha moderatores: Kaq shpejt. Në daljen e librit të dytë Rezarta Reçi sërish më bëri surprizë një ftesë për intervistë në Radio Tirana. Dhe kaq përsa i takon mikrofonit të radios, sepse më pas do të isha pjesë e intervistave të vazhdueshme që gazetarja Reçi bënte çdo vit në Panairin e Librit. Por kulmi i suksesit të këtij bashkëpunimi erdhi në vitin 2015, ku pas daljes së romanit Lora, u bëra pjesë e emisionit fort të njohur kulturor, “Arratia e peshkut të kuq”. Më pas Rezarta Reçi u kthye sërish në Radio Tirana, duke marrë pas vetes dhe një potencial të madh personazhesh, që kanë qenë në vazhdimësi pjesë e emisioneve të saj radiofonike dhe televizive. Intervistën e parë, natyrisht e kam të regjistruar në një kasetë audio, por ende të pazbardhur. Për intervistën e fundit me Rezarta Reçin, në emisionin radiofonik “Shtëpia e Miqve të Librit”, vendosa kufjet në kokë dhe vendosa ta zbardh:

Nga emisioni "Arratia e peshkut të kuq"

Rezarta Reçi: - Në rubrikën profil kam zgjedhur shkrimtarin dhe gazetarin Leonard Veizi.

Mirë se erdhe në studio dhe faleminderit që je pjesë e Shtëpia e Miqve të Librit. Dhe në fakt nuk kishte si të mos ishe pjesë, sepse ne jemi njohur nëpërmjet dorëshkrimeve të librave. Është një kohë e gjatë. Është radioja që na ka bashkuar fillimisht dhe më pas dhe rrugëtimi i përbashkët në gazetari, por jo në shkrimtari. Kjo na ka bërë miq e kolegë. Kemi ndarë mendime, emocione, ankthin tënd të krijimit, ankthin tënd të promovimit, ankthin e botimeve e të tjera, e të tjera.

Leonard Veizi: - Domethënë daton 23 vite më parë, kemi bërë intervistën e parë bashkë, të parën interviste radiofonike, që ishte dhe e para elektronike do të thosha.

Rezarta Reçi: - Pas gjithë këtyre viteve të rrugëtimit tënd profesional në fushën e të shkruarit, - por si shkrimtar, jo në fushën e të shkruarit gazetarisë pasi publicistika është një fushë tjetër të cilën ti vazhdon ta lëvrosh me shumë profesionalizëm por dhe me shumë realizëm dhe optimizëm do të thosha njëkohësisht, - si ndihet shkrimtari Leonard Veizi?

Leonard Veizi: -Duke iu përgjigjur pyetjes suaj në mënyrë të drejtpërdrejtë, do të thosha se pikërisht tani, pas shumë vitesh që jam ushtruar në krijimtari si shkrimtar dhe duke e pasur një ëndërr të madhe shkrimtarinë, pikërisht tani ndihem më bosh se kurrë dhe jam gati “ta braktis”.

Rezarta Reçi: - Pse kjo gjendje?

Leonard Veizi: -Krijimtaria ime ka ardhur vit pas viti duke u ngritur. Këtë nuk e them vetëm unë. Natyrisht edhe unë mund ta them, edhe e them madje, por e thotë dhe kritika. Pra kohë pas kohe dhe libër pas libri kam ngjitur shkallët. Nuk është se kam pasur zbritje. Ndoshta dhe hapa të vegjël por gjithsesi në ngjitje. Pikërisht kur mendova se kisha arritur pjekurinë time më të madhe, kuptova që tirazhet e librave kishin rënë në mënyrë të ndjeshme. Nuk kisha menduar ndonjëherë se do të bëhesha milioner duke shitur libra, por ëndrra ime ka qenë gjithmonë që libri të shkojë te lexuesi. Prej disa vitesh, - sot akoma më e thellë është kriza, - libri nuk shkon tek lexuesi. Madje libri nuk shkon as në librari. Kjo jo vetëm që është e çuditshme por është dhe një paradoks i tmerrshëm.

Rezarta Reçi: - Në panaire shkon veç...

Leonard Veizi: - A, në panair? Po ç’është panairi?! Panairi është një treg. Por nëse libri nuk është në librari nuk ka më kuptim. Për kë shkruan? Mund të shkruash dhe për veten. Deri dje unë kam shkruar për veten. Sot nuk shkruaj më për vete.

Rezarta Reçi: - Dua ta hap këtë parantezë. Faktikisht i mbushur me emicione, me ndjesi, me ato planet krijuese, me ato skemat e krijimit në kokë, nuk e ndjen të nevojshme që ti duhet të shkruash, pavarësisht nëse botohet apo nuk botohet, nëse shitet apo nuk shitet libri?

Leonard Veizi: - E kam kanalizuar të gjithë energjinë time në gazetari. Edhe gazetarinë tanimë po bëhen 30 vite që po e lëvroj. Por duke qenë se i kam ngrënë kohë, duke u marrë me letërsisë, - apo kohën që ia hanin njëra-tjetrës, - shoh se kam një prodhimtari të suksesshme dhe shumë të lartë, aq sa po habitem me veten. Pra atë ndjesi që nuk e shkarkoj më në letërsi, - për momentin po them se braktisja nuk është krejtësore, pasi unë sërish do rikthehem, sepse dashuria ime për letërsinë do të iki vetëm me vdekjen them unë, - pra të gjithë energjinë e kam kaluar në gazetari dhe e ndjej veten në një formë shumë të mirë. Shkarkohem, të gjitha energjitë e mija i hedh aty dhe jam sërish “Ok”.

Rezarta Reçi: - Çfarë raporti ke me librat e tu kur i shikon të vendosur në bibliotekën tënde?

Leonard Veizi: - Më pëlqen fakti, që sidomos librat e fundit, - kjo që do them është idiotësi, - por dhe nga ana vizuale janë libra me nga 300 faqe. Pra duken libra voluminoze, libra që diçka thonë, edhe pse kjo mund të mos jetë e vërtetë. Megjithatë e ndjej veten mirë kur shoh që kam një “korpus”. Pra në “korpusin” tim letrar, tanimë janë dhjetë vepra, një pjesë e tyre janë romane dhe është një letërsi mjaft solide. Ndihem mirë kur i shikoj në bibliotekë. Ndihem mirë dhe kur i shikoj në librari, por kjo ndodh gjithmonë e më rrallë. Sepse librat e mi në të gjithë Shqipërinë mund të jetë në 2 – 3 librari nuk besojmë shumë.

Rezarta Reçi: - Dhe kjo të ka ligështuar dhe shqetësuar më shumë?

Leonard Veizi: - Në fillim shumë më shqetësoi dhe më ligështoi. Por kohë pas kohe, duke e pranuar pak nga pak, kam thënë: tek e fundit kjo është jeta. Njerëzit janë bërë rob të smartfonit. Në qoftë se unë edhe sot si gazetar, për t’iu referuar diçkaje hap Fjalorin Enciklopedik që kam në shtëpi, – sepse janë disa studiues me tituj Profesorë-Doktorë qe kanë hartues të tij dhe unë u besoj, – hap fjalorin për të marrë qoftë edhe një fjali të vetme. Nuk e ballafaqoj vetëm me google-n. Mirëpo njerëzit e kanë shumë më të thjeshtë sa të hapin fjalorin, apo sa të shkojnë të marr një libër në librari, e kanë shumë të thjeshtë të gugëllojnë, celularin e kanë gjithmonë me vete, dhe ,… mori fund. Vdiq kjo punë duam apo nuk duam ne.

Rezarta Reçi: - Me këtë situatë… faleminderit që ke pranuar të vish në emisionin Shtëpia e Miqve të Librit

Leonard Veizi: - Ne vazhdojmë të jemi miqtë e librit edhe në boshllëk.

Rezarta Reçi: - Unë po duke iu referuar google-s në celular, ju them të nderuar dëgjues se Leonard Veizi u lind në 29 gusht 1968 në Tiranë. Ka punuar dhe vazhdon të punojë si gazetar në mediat e shkruara dhe elektronike që nga viti 1991. Të parin vëllim me novela, titulluar "Grahma e shpirtit të mjegullt", Veizi e ka botuar në vitin 1997, për të vijuar me përmbledhjet me tregime "Ngrehina e përhumbjes", "Treni i fundit i metrosë", "I dënuar me vdekjen" si dhe romanet "Surpriza e natës së fundit", "Rrëfimi", "I çmenduri i pavijonit 3", "Orgji në famullinë e at Ludovikut", "Lora" e "Rrënimi". Duhet thënë se krijimtaria e Leonard Veizit është pasqyruar edhe në shtypin e përditshëm, edhe në ekranet televizive dhe në intervista radiofonike  por është vlerësuar nga kritika.

Tani, kur ti përmend të gjithë këto tituj, pavarësisht se të shfaqen kopertinat e tyre..., në lidhje me mundimin krijues çfarë të vjen në mendje?

Leonard Veizi: - Më vjen në mend vetëm një fakt, që krijimtaria ime me e mirë, më begatë, ka shkuar në shumë pak duar lexuesish. Krijimtaria e para 20 viteve apo e para 15 viteve, – edhe ajo shumë e mirë dhe e begatë ka qenë pa dyshim, por nuk e ndjeja veten ende unë të paktën, të konsoliduar, - është shitur 3-4 herë më shumë se librat e fundit. Këtu ku kam pretenduar që: tani po, tani e meritoj suksesin, rashë në boshllëk. Domethënë nuk rashë unë, ra letërsia.

Rezarta Reçi: - Ra leximi...

Leonard Veizi: - Ra leximi në Shqipëri, duhet theksuar. Sepse në Itali nuk është kjo gjendje, në Gjermani jo e jo, sidomos në vendet e ulëta apo të beneluksit siç quhen ndryshe, ku edhe politikat shtetërore janë të tilla që e çojnë lexuesin tek libri.

Rezarta Reçi: - Ti vetë nuk ke ndërmarrë iniciativa të tuat vetjake, për ta çuar librin tek lexuesi në formën e promovimeve individuale, me rrethe të ngushta miqsh, me rrethe të ngushta lexuesish në gjimnaze?

Leonard Veizi: - Në fakt kjo është fantastike. Por unë kam pritur të ma bëjnë të tjetër dhe nuk jam angazhuar vetë, Është në psikikën time që nëse më ftojnë shkoj, por nëse nuk më ftojnë nuk është se bëj tentativa. Realisht kështu duhet të funksionojë. Ato grupimet e vogla janë mbresëlënëse dhe po të bëhen disa takime të tilla pastaj nuk janë më të vogla. Dhe shkon libri pastaj, sepse dikush i thotë dikujt tjetri dhe në këtë mënyrë, - amatore po e quaj unë, - libri shkon, ose fjala të paktën që ka dalë një libër që mund të lexohet.

Rezarta Reçi: - Pra lexohet, diskutohet...

Leonard Veizi: - Ekzakt. Nuk e kam bërë dhe vazhdoj të mos e bëj dhe nuk besoj se do ta bëj sepse nuk është në karakterin tim për t’u promovuar në këtë mënyrë.

Rezarta Reçi: - Këtu në shtëpia e Miqve të Librit, krahas gjithë ftesave për shkrimtarë e për përkthyes, unë kam hapur një mini rubrikë të vogël që një lexues i çfarëdoshëm mund të vijë e të komentojë një libër që i ka bërë përshtypje, sepse të ndryshme janë impresionet e secilit përkundruall një libri që sapo e ka lexuar. Kështu që unë nisur dhe nga kjo them që ndoshta duhet folur dhe në rrethe të ngushta për librin. E rëndësishme është të flitet për librin.

Leonard Veizi: - Do të më pëlqente shumë që të më ftonin me një ambient me 10 veta. Por me sa duket ky lloj karremi nuk funksionon. Sepse edhe nëse më ka thënë dikush një fjalë unë nuk e kam shtyrë për ta pyetur që: Çfarë u bë me atë që më the, se do të ftojë në “X” gjimnaz. Është një gabim, edhe mospërfillje, ndonjëherë më shumë se sa duhet, por kështu jam i ndërtuar si natyrë.

Rezarta Reçi: - “Lora” apo “Rrënimi”, për ty?

Leonard Veizi: - Nuk e bëj dot fare diferencën. Ka më shumë anë shpirtërore “Lora”. Por ndërtimi i fabulës, fuqia, mekanizmi... sepse “Rrënimi” është një vepër komplekse që ka 9 linja, me të paktën 80 personazhe të cilat i kam cilësuar si: 40 në hije dhe 40 krejtësisht aktivë. Në krijimtarinë time 80 personazhe nuk kishin vepruar kurrë. Te “Lora” janë shumë më pak, madje unë kam roman me 2 dhe me 4 personazhe. Tek Rrënimi, mundësi që të lëvizja në të gjithë hapësirën ishte shumë e madhe dhe mbi të gjitha më duhet të mbaja mend personazhet, linjat. Më duhet t’i rikthehesha herë pas here... Sepse qëllon shpesh që shkrimtari e humbet linjën, e humbet personazhin, nuk e kupton që e ka lënë në hije dhe personazhi është i gjallë është konkret...

Rezarta Reçi: - Është fshehur diku...

Leonard Veizi: - Padyshim. Pra ky personazh duhet të dali diku, duhet të iki ai, jo ta heqësh ti.

Rezarta Reçi: - Atëherë po qëndrojë te “Rrënimi” për t’u shpjeguar lexuesve procesin tënd të krijimit, nëse mund të shpjegohet. Laboratori juaj krijues...

Leonard Veizi: - Kam dëgjuar plot shkrimtarë që japin përvojën e tyre; njëri thotë mbaj shënime, tjetri thotë diçka tjetër... Unë jam munduar ta disiplinoj veten dhe nuk e kam disiplinuar dot kurrë dhe e kam lënë veten të shkruaj ashtu siç më vjen. Edhe te “Rrënimi” me 80 personazhe, nuk i mbajta dot shënim, nuk e dija se ku ishin, vetëm thjesht u rikthehesha. E shikoja që një personazh më mungonte, e shtoja nëpër rreshta, e nxirrja diku, e humbisja në një vend tjetër, derisa romani mori formë. Nuk i kam mbajtur dot kurrë në një mënyrë planimetrike personazhet dhe linjat. Siç më kanë ardhur. Linja kam futur deri në fundi. Unë e kisha të mbyllur romanin dhe papritur më erdhi një linjë tjetër në kokë dhe u detyrova të kthehesha nga fillimi që linjën ta kristalizoja dhe ta çoja deri në fund.

Rezarta Reçi: - Ideja se për çfarë ke vendosur të rrëfesh është e qartë që në fillim?

Leonard Veizi: - Ideja është e qartë në fillim dhe në fund ose në dy tre pika kryesore, por se çfarë bëhet më pas është krejtësisht ajo që të vjen në moment. Vetëm një model është që ta filloj këtu dhe të mbaroj këtu, pra kuadratimin, ndërsa pjesa e mesit e gjitha është një krijimtari improvizuese, e momentit – padyshim e momentit sepse çdo shkrimtar kështu mendoj se krijon, - por nuk është e kalkuluar.

Rezarta Reçi: - Pak më parë the se të ka ndodhur që të kanë ikur personazhet. Por fati i personazheve të të iki nga dora dhe të të dalë ndoshta atje nuk t’i nuk e ke parashikuar...

Leonard Veizi: - Më ka ndodhur dhe e kam thyer me vështirësi aty ku doja unë të dilte. Sepse është e vërtetë që personazhi të del nga kontrolli. Bën një rrugë të vetën që ... është e çuditshme, dhe e kë të vështirë ti thuash që kthehu këtej se nuk është kjo rruga jote, rrugën tënde e përcaktoj unë. Mirëpo jemi dy. Rruga duhet të përcaktohet me marrëveshje, ndryshe personazhi ikën dhe ti nuk e kthen dot në rrugë të mbarë, ose në atë rrugë që ti dëshiron ta çosh.

Rezarta Reçi: - Çfarë ndodh me Leonardin shkrimtar dhe Leonardin njeri ndërsa merret, skalit e qëmton botën e brendshme, psikologjinë e personazheve, sepse për mua ajo është karakteristikë e rrëfimeve qoftë të tregimeve e novelave por dhe të romaneve. Pra ka shumë elementë psikologjik, ka shumë përshkrime të karakterit psikologjik, përveç pamjes së jashtme etj, Pra luajnë ndjesitë, bota e brendshme, ka triller. Kështu që një Leonard i zakonshëm që duhet të ngrihet dhe të çojë fëmijët në shkollë dhe një Leonard që duhet të luajë dhe të shpjegojë fatin e personazheve.

Leonard Veizi: - Ana psikologjike e të rrëfyerit është pika ime e fortë. E them me bindje këtë. Kur futem tek personazhet me ngarkesë psikologjike para njëherë e përjetoj sikur jam vetë. D.m.th unë bëhem çdo lloj personazhi sepse e ndjej atë që shkruaj dhe më motivon jashtëzakonisht. Në pjesën e psikikës, - edhe po të kisha mbaruar për psikologji mendoj, madje po të kisha mbaruar për psikologji do të isha shkrimtar shumë herë më i dobët – është diçka që vjen nga brenda. Është ekzaktësisht që vjen nga brenda dhe nuk ka të bëjë farë sa me leximin e Frojdit dhe as me të Fromit. Të gjithë librat psikologjik që kam kaluar në duar nuk është se më kanë ndihmuar. Më ka ndihmua vetvetja qëmtimi i brendshëm i personazheve?

Ju e thatë, - sepse jeni lexuese e gjithë veprës time dhe e njihnim mirë atë - pra është diçka që vjen nga brenda dhe unë e kontrolloj atë. Natyrisht njoh dhe limitet e mija dhe mundohem të jap maksimumin, sepse rrëfimi psikologjik, aty nis gjithçka them unë, sepse çdo lloj veprimi, ka një paraveprim psikologjik në fillim para se të bëhej veprim fizik. Prandaj po zbërtheve personazhin nga ana emocionale dhe nga ana psikike ke arritur veprën. Nuk është vetëm aksioni, trilleri, vrasja, ka gjithmonë një prapavijë psikike në të gjithë veprimtarinë.

Rezarta Reçi: - Pse ndodh?

Leonard Veizi: - Pikërisht: pse ndodh. Dhe këtë jam munduar të jap

Rezarta Reçi: - E ke pasur të vështirë të shkëputesh nga personazhet e tu?

Leonard Veizi: - Jo unë kam pasur një marrëdhënie të shkëlqyer në këtë drejtim. Jam futur brenda personazhit shumë shpejt dhe kam dalë prej tij shumë shpejt. Thjesht e kam përjetuar vetëm në segmentin që kemi udhëtuar të dy, atëherë kur jam i lidhur me të. Unë nuk kam pasur ndonjë herë probleme, fjala vjen të mendohem 30 minuta para se të më vijë muza. Unë dhe kur kap punuar në gazetë, kam mbaruar shkrimin e radhës i kam thënë faqosësit: të lutem faqose vetë se unë po shkruaj diçka tjetër dhe kam hapur faqen e letërsinë.

Rezarta Reçi: - Këtë e keni bërë gjithmonë apo ka një lloj evoluimi të shkrimtarit?

Leonard Veizi: - Jo këtë e kam bërë gjithmonë nuk kam pasur kurrë vështirësi. Të paktën deri librin e fundit. Madje kur hapja faqen, - jo ku e kisha lënë në fund, - por ne atë faqe që më dilte përpara, lexoja dy rreshta dhe orientohesha direkt se ku duhej të filloja të shkruaja. E kam pasur këtë dhunti. Nuk kam pasur asnjë lloj vështirësie të shkruaja, për të menaxhuar veten, për të krijuar ngrohtësinë e duhur, si ta shpjegoj: për t’i futur një dopjo raki se nuk po më vijnë mend.

Rezarta Reçi: - Çfarë ndjen kur e mbaron një libër së shkruari?

Leonard Veizi: - Nuk është se ndjen boshllëk. Ajo ndjesia që kam pasi mbaroj së shkruari një libër është e tmerrshme sepse them: e mbarova por si do ta botoj, si do pritet nga lexuesi... pra futem në një mekanizëm tjetër. Sepse mekanizmi i krijimtarisë është tjetër dhe post krijimtaria është një tjetër mekanizëm. Ajo më shumë është ankth. Se unë letërsinë e përballoj me sukses, nuk kam ankth në të shkruar.

Rezarta Reçi: - A shkon fjala i lumtur. Pra ndihesh i lutur kur mbyll një vepër?

Leonard Veizi: - Jo, unë ndihem shumë i kënaqur me veprën. Mekanizmi që vepra të shkojë deri në dorën e lexuesit është shumë herë më torturuese. Më ka ndodhur që dhe një roman me 300 faqe e kam shkruar për një kohë rekord dhe për ta botuar sërish rekord ka qenë sepse kalon në një proces shumë të gjatë dhe të ngadaltë.

Rezarta Reçi: - Dhe botimi të ka zmbrapsur?

Leonard Veizi: - Unë kam për momentin në dorë një libër me më shumë se 100 tituj ese, refleksion e përsiatje, që i përkasin periudhës së gazetarisë. Janë shkrime të shkurtra që lexohen këndshëm dhe nuk të lodhin e të bëjnë të mendohesh thellësisht se këtu ka analizë. I kam mbledhur dhe kur i lexoj them me vete: Sa mirë paska shkruar. Mirëpo u bë kaq kohë, dhe për ta thënë shqip: kush ta fërshëllen se ti kë bërë një libër me përsiatje. Se me botuesin e gjen gjuhën e përbashkët për një roman, sepse të gjithë mendojnë se tek e fundit 5 veta do shkojnë e ta blejnë një libër për të kaluar dy orë. Ndërsa sot, kur t’i gazetarinë e ke online të gjithën, - edhe shkrimet e mija të gjitha online janë, - përse, duhet të shkoj e të bej një libër të Leonard Veizit, të lexoj çfarë ka shkruar ky, kur hap google-in e kontrollon me emrin Leonard Veizi, - nëse dikujt i shkon në mendje një gjë e tillë, - dhe i gjen aty.

Por unë nuk di pse sistemit online nuk i besoj. Dua letrën. Është ajo që mbetet. Nuk mbetet sistemi online. Ka me qindra shkrime të mija, që si janë mbyllur gazetat, kanë fshirë serverat dhe nuk ekzistojnë më. Nëse unë nuk do t’i kisha të ruajtur në formatin elektronik në kompjuterin tim nuk do t’i gjeja dot.

Sepse mendoj që nesër kalon një furtunë kozmiken dhe fluturon sistemi me gjithë çka. Por nëse libri është 100 kopje është vështirë të zhduket i gjithi. Nëse është 1000 kopje edhe më vështirë. Por nëse është 10 mijë kopje, edhe përmbytja e tokës si në kohë në e Noes të ndodhi, do vendosen ekuilibrat dhe një kopje do gjendet gjithsesi.

Rezarta Reçi: - Përse shkruan Leonard Veizi?

Leonard Veizi: - Po kur kam shkruar poezitë e para, që duhet të kem qenë 10-11 vjeç, me erdhi si ndjesi. Kur u futa në adoleshencë i jepja rëndësi vetes si për të thënë që; unë bëj diçka që ju të tjerët se bëni. Pastaj kjo ide më ngacmonte, për të qenë në qendër të vëmendjes, për të krijuar një efekt. Por e kisha si talent. Nuk është se po punoja kaq fort për t’u bërë poet. Nëse e bëja e hidhja se e kisha timen. Pastaj ua shpërndaja shokëve shoqeve, dhe kur merrja komplimentet e para ishte orgazëm. Ishte qejf i madh shumë kur dëgjoja të më thoshin: O sa bukur. Por po të thoshin që: nuk është gjë, trishtimi ishte shumë më i madh se kënaqësia që kishe marrë. Por edhe kjo puna e qendrës së vëmendjes shpejt kaloi si stad, sepse e kuptova që mund të ishte e ardhmja ime. Tani në një farë mënyrë kjo punë nuk u bë kurrë e ardhme, pavarësisht punës si me të madhe 40 vjeçare. Por unë nuk do të hiqja dorë edhe sikur të rikthehesha prapë. Po të rikthehem e të bëhem 16 vjeç serish do filloja të shkruaja sepse e kam të brendshme dhe dua ta nxjerr. Nuk do bëhesha dot kurrë biznesmen. Nuk është se mund të bëhem. Nuk është se jam njeri që rend pas parasë dhe më duhet të bëj një milion dollarë. Dhe po i bëra çfarë i dua. Se nuk prishen dot një milion dollarë. Puna është edhe t’i prishësh. Më habisin njerëzit që rendin pas parasë në mënyrë të verbër. Se ja pata para, bleva një makinë të mirë dhe një shtëpi të mirë, po pastaj...

Rezarta Reçi: - Me siguri këto do t’i trajtosh në romanin e ri?

Leonard Veizi: - Ndoshta. Të shkruarit e shikoja si një mundësi të madhe. Sepse njeriu dhe fillon ëndërron. Çfarë nuk ëndërron. Tani duhet të kthehem pas në kohë, se mbase dhe gaboj, po me siguri kam ëndërruar të bëhesha si shkrimtar si Kadare, pastaj kur fillova të kuptoja shkrimtarët e mëdhenj të botës mendoja të bëhesha si Balzaku, por pastaj u fut në mes Kafka. Po prit se qenka dhe një tjetër që ma çoroditi mendjen.

Rezarta Reçi: - Por ti ndërkohë u bëre Leonard Veizi?

Leonard Veizi: - Kjo ka qenë e mira ime, se nuk arrita të ndikohesha nga stili i ndonjërit prej tyre. Tani, ndikimi gjithmonë vjen sepse ti e merr atë. Por nuk është se përfitova nga stili i Balzakut për t’u bërë një Balzak i vogël, apo stilin e Kadaresë për t’u bërë një Kadare i vogël. Mora këta dy shembuj por në fakt ka shembuj të tjerë plot. Sepse kur lexova Servantesin u shokova fare pastaj. Dhe kështu letërsie e lexuar kalonte nga stadi në stad. Pastaj erdhi momenti që doja vërtet të bëhesha i rëndësishëm. Thjesht mendova që të bëhesha i rëndësishëm.

Rezarta Reçi: - Mendon që je bërë?

Leonard Veizi: - Jo. Vepra mund të jetë e rëndësishme por jo unë si personazhi kryesor.

Ju thatë dhe pak më parë se kritika ka shkruar për mua, e ka pritur mirë veprën time, dhe unë mund të them që jam i përkëdhelur nga kritika. Nuk ka shkrimtar që te jetë shkruar nga kritika aq sa është shkruar për mua. Por unë vetë nuk jam mediatik. Kjo do të thotë që unë humbas 80 përqind të lexuesve nga mënyra jo mediatike e menaxhimit të vetes dhe menaxhimit nga të tjerët. Unë nuk kam as mundësinë financiare të bëj një spot televiziv, siç e bën ndokush, që vërtitet ai spoti në një televizion kombëtar mëngjes, drekë, darkë dhe ai merr lexuesi edhe pse në letërsi është poshtë 4-ës.

Rezarta Reçi: - Ju mendoni që duhet ky lloj menaxhimi në këtë kohe?

Leonard Veizi: - Në këtë kohë po e po, por edhe përpara viteve ‘90 ka funksionuar me ato mundësi që ishin dhe jo më sot që steka është ngritur shumë lart. Unë nuk e kam menaxhuar dot veten në këtë mënyrë. Unë i kam të gjitha shkrimet që janë shkruar për letërsinë time dhe kam ndërmend t’i botoj të gjitha këto. Unë them se pas Kadaresë nuk ka shkrimtar tjetër ku kritika të jetë marrë aq gjatë sa me mua. Sepse është dhe humbje kohe, apo do kohë të madhe që të bësh një kritikë letrare. Nuk është se është si një lajm që bëhet për 10 minuta, zakonisht këta lloj kritikësh burra por ka dhe gra, sepse për mua ka shkruar dhe Mimoiza Erebara, e cila është shkrimtare por ka bërë një shkrim të gjatë, gati studimor. Pra kritikët ulen të shkruajnë për Leonard Veizin. Dhe më ka ndodhur që ata që kanë shkruar për herën e parë, janë afruar për të shkruar edhe një herë tjetër, sepse u ka interesuar letërsia ime. Pra janë thelluar, e njohin krijimtarinë time dhe unë mund të them se kjo më ka bërë të përkëdhelur. Sepse të njëjtët kritikë nuk kanë shkruar kurrë për një “X” shkrimtar që pompohet mëngjes, drekë, darkë dhe as për “Y”-psilonin që pompohet darkë, drekë, mëngjes.

Rezarta Reçi: - Kthehemi tek biblioteka. Dikur ke pasur ëndërr të kishe një bibliotekë të madhe. Tani e ke të pasur ku në një vend janë dhe librat e tu. Si ka evoluar dhe si ka ndryshuar raporti yt me bibliotekën?

Leonard Veizi: - Një bibliotekë, të madhe, për shans, për shans të madh madje unë e gjeta të ngritur në shtëpi. Im atë bashkë me nënën time kishin një bibliotekë goxha voluminoze. Por besoj im atë kishte vënë më shumë dorë pasi biblioteka kishte shumë libra te tematikë politike dhe ekonomike, gjëra të cilat ishin në fokusin e tij. Natyrisht kishte dhe plot letërsi artistike. Kësaj biblioteke fillova t’i drejtohesha të paktën prej moshës 12 vjeçe pasi kisha mbaruar së lexuari letërsinë për fëmijë dhe ato që na kërkonin në shkollë. Dhe kur e përfundova së lexuari çfarë kishte në të ishte problem se duhej pasuruar. Megjithatë e kam pasur si ëndërr që të kisha një studio, një dhomë të mbushur plot me libra. Por ka shumë vite që kam hequr dorë. Më ka qëlluar që më shumë se 10 vjet më parë, në një takim letrar në Shkup, organizatorët kishin si temë: “Bibliotekën dixhitale”. Kur më erdhi radha për diskutim u ngrita dhe me megalomani u thashë: Çfarë janë këto diskutime, bibliotekë dixhitale! Unë në qoftë se nuk e prek librin nuk ka kuptim.

Mirëpo në takim merrte pjesë dhe miku im, shkrimtari Pandeli Koçi. Pandi u ngrit, me thjeshtësinë e tij nxori një usb nga xhepi e tha: Nardi ka mendimin e vete, por unë do të doja që bibliotekën time ta kisha të futur në këtë USB. Mbeta i shokuar. Thashë me vete: Nardi je më i ri në moshë por koha të paska lënë mbrapa. Që nga ajo kohë, e para ekspansioni për të pasur një bibliotekë edhe më të pa dhe u rrudh. E dyta nuk di ku ti vë edhe ato libra që kam. Mundohem t’i menaxhoj brenda bibliotekës që kam. Një shtesë që doja t’ia bëja bibliotekës aktuale e cila realisht do na merrte frymën, nuk e bëra dhe që atëherë fillova t’i vendos librat njëri mbi tjetrin, dhe ashtu janë gjysmë rrëmujë në bibliotekën time. Tanimë dhe shtesa është minimale, po themi: blija katër libra në muaj, tani blej një në dy muaj.

Rezarta Reçi: - Po me leximin si jeni?

Leonard Veizi: - Në po të njëjtat kuota. Një libër në dy muaj ndërkohë që kam hequr dorë nga leximi i katër librave në muaj, dhe ca vite më parë shumë më tepër se kaq. Se dikur kam lexuar dhe 20-30 romane në muaj.

Leonard Veizi

Rezarta Reçi: - Megjithatë futeni tek miqtë e librit?

Leonard Veizi: - Absolutisht po. Njeriu ka një procedurë me veten. Se ja do lexosh një mijë libra ja dy mijë, po themi dhe tre mijë, në fakt tre mijë janë shumë, - mbaron procesi dhe ti fillon e ngadalësohesh. Fillon e përtyp më ngadalë. Bëhesh më tekanjoz dhe fillon të zgjedhësh shumë se çfarë duhet të lexosh sepse mbi të gjitha nuk ke kohë. Realisht nuk kam kohë, me gjithë dëshirën e madhe që kam për të lexuar. Dhe kur arrij ta përfundoj një roman së lexuari, tanimë e quaj si sukses. Sepse dikur kam lexuar edhe 3 romanë në harkun kohor të 20 orëve. Domethënë vetëm kam lexuar aq shumë jam magjepsur pas leximit.

Rezarta Reçi: - Fëmijët i këshilloni të lexojnë?

Leonard Veizi: - Në fillim jo vetëm që i këshilloja, por në një farë mënyrë dhe i detyroja. Vajza që është më e madhe e mori një status duke bërë një korpus të leximeve të saj. Djali që është më i vogli nuk më pyet fare, përfundimisht është të celulari dhe unë jam i pafuqishëm që t’ia heq nga duart. Ai lexon vetëm letërsinë që i kërkojnë në shkollë. Atë është i detyruar e më thotë: Bab më duhet një libër. Shyqyr, – i them, - që erdhi dita të më thuash të të blej një libër. Dhe turrem me vrap për te libraria vetëm që ai të lexojë.

Rezarta Reçi: - Pa dyshim kohët kanë ndryshuar shumë?

Leonard Veizi: - Natyrisht. Sot nuk duhet as një kompjuter, madje dhe një lap-top është i madh shumë. Një celular të mbaron të gjitha punët. Këtë punë e shoh te vajza ime, e cila nuk e hap kurrë kompjuterin pasi ka një marrëdhënie të shkëlqyer me celularin dhe shkruan më një mënyrë shumë të shpejt. Unë se përballoj dot. Ajo mund të shkruajë dhe një roman në celular. Ajo është bota e vet. Hidhu përpjetë ti për të thënë se bota ime është biblioteka. As që dëgjon fare nga ai vesh. Sepse gati nuk ekziston ajo pjesë e bibliotekës përderisa ato që pëlqen për të lexuar i shkarkon dhe i lexon nga origjinali.

Rezarta Reçi: - Leonard Veizi të falënderoj shumë që ishte pjesë e Shtëpisë së Miqve të Librit dhe të falënderoj edhe për sinqeritetin me të cilin hodhe ndjesitë e tua aktuale në këtë moment të kësaj bisede.

Leonard Veizi: - Unë them që dhe po të mos jesh i sinqertë çfarë do fitosh. Kështu që ju falënderoj unë ju për ftesën.