Nga Leonard Veizi
Ai
mbërriti nga Prishtina në Tiranë pas një udhëtimi jo fort të gjatë, ndoshta vetëm
prej tri orësh, duke futur edhe një kafe të shkurtër diku pas kufirit të përbashkët
që ruhet me doganierë shqiptarë në të dyja anët. Shpura e tij shoqëruese përbëhej
vetëm nga familjarët, por në Tiranë e prisnin plot miq të tjerë. Dhe në orën 11:30
të paradites u paraqit me kartën e identitetit pranë punonjësve të Gardës së
Republikës, në hyrje anësore të godinës së Presidencës. I duhej të kalonte portën
prej hekuri të institucionit dhe pamja e tij, gati e çartur, me një gjatësi impozante,
mjekër të bardhë fisnikësh e flokë po aq të bardhë, si krifë luani që gati i
derdheshin supeve, nuk e ndihmuan dot për t’ia hedhur pa një kontroll fizik, se
mos ndoshta në çantë a në brez mbante ndonjë nagant pa leje, si Isa Boletini
një herë motit. Por jo, ai ishte i “armatosur” veç me një libër, që do t’ia
bënte dhuratë presidentit të Republikës, e ku në krye kishte emrin e tij si
autor i veprës. Gjithsesi, prezantimi si botuesi i “Buzukut” dhe me emrin në
kartën e identitetit, ku vërtetohej qenësia e tij bashkë me imazhin, i hapën
portat e njëpasnjëshme për të mbërritur në hollin ceremonial të institucionit
presidencial.
Abdullah
Zenelli kishte lënë kryeqendrën e Republikës së Kosovës, – një vend krejtësisht
shqiptarësh, – për të mbërritur në kryeqendrën e Republikës së Shqipërisë, – vetëm
me shqiptarë gjithashtu – pas një ftese që i kishte bërë Ilir Meta si president,
e ku stafi i shkëlqesisë së tij i pati komunikuar qysh më parë se duhej të tërhiqte
një titull nderi. “Buzuku” kishte 30 vjet jetë si shtëpi botuese. U kishte
ardhur në ndihmë shqiptarëve në ditët të vështira, duke u dhënë ushqimin e
përditshëm të mendjes, pak letërsi artistike, ca filozofi, por dukshëm dhe
histori. Në fund të ditës nuk ishte më pak. Ndërsa në krye të punëve Abdullah
Zeneli kishte një kontribut të pamatë që nga dita e themelimit të saj. Letërsi
shqipe dhe jo pak, por dhe letërsi të huaj, ardhur në shqipe, gjithashtu jo
pak. Iniciuar në ditët e vështira kur Millosheviqi vringëllinte shpatat në Kosovë,
me dëshirën e zjarrtë për t’i grirë vendasit me mortaja e zinxhirë tankesh,
Abdullah Zeneli nisi të mendojë se këtij populli, veç armëve, municioneve dhe
heronjve të domosdoshëm të një patriotizmi po aq të domosdoshëm, i duheshin dhe
libra të mençur për t’i ndriçuar rrugën.
Dhe
pas kësaj rruge të gjatë e plot pengesa, një ditë vjen dhe vlerësimi. Sepse
diçka duhet marrë pas si kompensim. Aspak në vlerë monetare, por mirënjohje,
sigurisht që po.
Propozimi
për këtë dekorim vinte nga Qendra Kombëtare e Librit dhe e Leximit.
Presidenti
Meta i dorëzoi botuesit të “Buzukut” urdhrin “Naim Frashëri” bashkë me
moivacionin përkatës: “Në vlerësim të kontributit të çmuar si shtëpia
botuese e parë dhe e pavarur me përmasa mbarëkombëtare e letërsisë bashkëkohore
shqiptare. Botuese e shumë veprave artistike, historike të elitës intelektuale,
duke paraqitur identitetin, kulturën, shpirtin krijues të kombit dhe vlerave të
qytetërimit shqiptar”.
Urdhri
"Naim Frashëri" është një dekoratë nderi e Republikës së Shqipërisë
që jepet me dekret nga presidenti dhe që u akordohet qytetarëve shqiptarë e të
huaj, punonjësve të shkencës, artit, kulturës dhe arsimit për vepra dhe
veprimtari të çmuara.
Abdullai
mori dekoratën, njëkohësisht dhe fjalën. Emocioni i ndihej. Falënderoi
presidentin dhe rrëfeu një detaj kuptimplotë nga jeta e shqiptarëve nën
sundimin serb. Në Kosovën e dikurshme, jo të lirë, 25 maji festohej sepse në një
ditë të tilla na paskësh pasur datëlindjen marrshalli Tito. Strukturat e Partisë
Komuniste Jugosllave, të përbëra nga serbë e shqiptarë dogmatikë ngrinin
flamujt në nderim të kësaj dite. Edhe shqiptarët e tjerë e përkujtonin 25
majin, madje me shumë zell. Veç jo si datëlindjen e druzhe Titos të
popujve sllavë, por si ditën e lindjes së Naim Frashërit të madh të shqiptarëve.
Sepse paskësh qëlluar të lindnin të dy në një njëjtën ditë, por në vite të
ndryshme, edhe pse njëri shqiptar e tjetri kroat. Dhe me siguri UDB-ja që futej
të nuhaste ngado nacionalizmin e pashprehur të shqiptarëve, këtu e humbiste erën
dhe raportonte në Beograd se tek e fundit shqiptarët e respektuan mareshallin,
ca duke ngritur ndonjë gotë vere për shëndet të tij, e ca të tjerë duke shkundur
ndonjë shishe me raki Rahoveci.
Në
sallën e ftohtë ceremoniale duartrokitjet ishin të ngrohta. U dalluan mes të
ftuarve plot njerëz të letrave: Besnik Mustafaj, Flutura Açka, Bujar Hudhri,
Alda Bardhyli, Majlinda Rama, Behar Gjoka, Marjana Ymeri, Dan Ibrahimi, Anila
Xhekalia, Mehmet Gëzhilli e Rexhep Hida, por dhe Nait Hasani, i cili është dhe ambasadori
i Republikës së Kosovës në Tiranë.
“Buzuku”
ka mbushur 30 vjet! Në këto 30 vite Abdullah Zeneli ka kaluar plot situata
paradoksale, por punën për librin shqip nuk e ka ndalur asnjëherë. E, megjithatë,
asnjë përvjetor nuk është shënuar si në vitin 2020. Kohë Covid-i e maskash. Por
Abdullah Zeneli thotë se përvjetorët në vend të ceremonive festohen me punë,
prezantime në panaire kombëtare e ndërkombëtare, por edhe me vizion e plane
konkrete. Madje, për t’i dhënë një shtysë më të madhe letërsisë shqiptare në këto
kushte, ai ka projektuar një konkurs për një roman të pabotuar në gjuhën
shqipe, e ku çmimet në vlerë monetare marrin vërtet vlerë.
“Përkrahje
e plotë e krijuesve shqiptarë kudo që ndodhen, jetojnë e krijojnë: në Kosovë,
Shqipëri, Maqedoni, Mal të Zi, Luginë të Preshevës, Greqi, Itali, Turqi dhe
diasporë”, është motoja e kësaj shtëpie botuese mbarëshqiptare.
Ceremonia
mbaron. Nis turi i fotografive ku në sfond fokusohen situata njerëzore mbi
flamujt kombëtarë. Në mes tyre bust i heroit tonë, Gjergj Kastriotit. I vetmi që
mbetet aty dhe është i pranishëm në çdo shkrepje aparati. Fotografia me
simbolin e shqiponjës mbi gjoks, merr më shumë vlera.
Abdullah
Zeneli është njeri me humor e hedh vazhdimisht batuta. E, megjithatë, emocioni
vazhdoi t’i ndihej edhe pasi presidenti kishte lënë sallën dhe ishte ngjitur në
katin e dytë për në zyrën e tij. Një “Naim Frashër” për të nuk është pak. Tek e
fundit, e gjithë puna 50-vjeçare, nga të cilat 30 te “Buzuku” dhe ca më herët 20
vite të tjera te “Rilindja” si shtëpi botuese, është koncentruar te një
dekoratë me emër të shenjtë. Dhe Besnik Mustafaj, tek dalim në oborrin e pasmë
nga dhe hymë, na thotë se tek e fundit, nuk janë të shumtë burrat që e kanë
marrë një dekoratë të tillë. Pra gjithsesi, nderi vlen.
Edhe
pse jemi në epilog, asgjë nuk mbaron me kaq, sepse shefi i “Buzukut”, pasi kemi
shijuar nga një gotë “shampanjë presidenciale”, – apo verë të gazuar ndoshta, –
na fton për një kafe “Blloku” në një nga lokalet rreth Presidencës, ku në të vërtetë
vetëm për pak metra gjë mbetëm në periferi pas vijës që dikur ndante vilat e
Byrosë nga apartamentet modeste të kryeqytetasve. Por, gjithsesi, iu gëzuam
faktit që kafen e pimë, tek “Tirana e Re” dhe folëm lirshëm mbi “news”-et më të
fundit.
Fjala e presidentit Ilir Meta
Duke
iu drejtuar të pranishmëve në ceremoninë solemne të dekorimit, mes të cilëve
ishte edhe ambasadori i Republikës së Kosovës në Tiranë, z. Nait Hasani,
botuesi nga Prishtina Abdullah Zeneli, publicistë dhe shkrimtarë, kreu i shtetit
u shpreh:
Tri dekada më parë, në kushtet tejet të rënda të
aparteidit serb, lindi në Prishtinë, Shtëpia Botuese ‘Buzuku’, e para e pavarur
në krejt hapësirën ku flitet shqip.
Kjo nismë sa e dobishme, aq edhe e guximshme për
kohën, lidhet me emrin e Abdullah Zenelit, i cili vinte nga shkolla e të
mirënjohurës “Rilindja”.
“Buzuku” po hynte në jetën shpirtërore të shqiptarëve
për të bërë histori me botimin e shumë veprave artistike e historike të elitës
intelektuale, duke paraqitur identitetin, kulturën, shpirtin krijues të kombit
dhe vlerave të qytetërimit shqiptar.
Është fakt se ne kemi sot në bibliotekat tona
kontributin e çmuar të “Buzukut” për promovimin e shumë thesarëve të letërsisë sonë
të traditës dhe asaj bashkëkohore.
Një faqe veçanërisht e merituar në veprimtarinë
botuese të ‘Buzukut’ shënohet me gjurmimin dhe nxjerrjen në dritë të
shkrimtarëve shqiptarë, si në Prishtinë, edhe në Tiranë, të mohuar me dekada
nga censura politike, për shkak të ideve të tyre.
Kjo punë e madhe dhe në kushte shumë të vështira në
shërbim të kulturës shqiptare si një e tërë, përtej dasisë së kufijve
shtetërorë, e vendos z. Abdullah Zeneli dhe ekipin e ‘Buzukut’ në trashëgiminë
frymëzuese të Rilindjes sonë Kombëtare.
I lumtur që në vlerësim të këtij kontributi të vyer të
çmoja sot Shtëpinë Botuese ‘Buzuku’ me Titullin “Naim Frashëri”.
Së fundi, më lejoni t’i uroj Shtëpisë Botuese
‘Buzuku’, dhe themeluesit të saj, Abdullah Zeneli, jetë të gjatë dhe suksese në
misionin e tij. 
No comments:
Post a Comment