Vlasov Sulaj, talenti i një fotografi

Nga Leonard Veizi

 

Tek një sekondë të vetme, a më pak se aq, mund të varet e ardhmja jote. Nuk ka nevojë t’i thërrasësh nënndërgjejes për të gjetur shtigje e rrugëzgjidhje dhe as të bësh veprime të ndërlikuara me kalkulator. Sepse pas atij sekondi të pakapur, asgjë s’ka më vlerë. Ndaj në lidhjen universale me botën përtej, atje ku vështrimi nuk arrin e asgjë nuk shquhet më, një objektiv me xhama shumëfish të sjell fare pranë jetën e padukshme, atë që ti më pas e ngjiz... në celuloid...

 

...Ai është fotograf plot talent. Dhe po aq thotë se është dhe një historian çastesh. Sepse sipas tij historia s’do të ishte kjo që është, nëse në fushën e betejës nuk do të ishin dhe ata... fotografët. Në shkrepje aparati, kur nuk ke kohë të mendohesh gjatë e as të zgjedhësh këndin më të mirë e me më shumë dritë, po aq sa talenti brenda teje të hyn në punë instinkti dhe përvoja. Sepse në një fragment sekonde, që është më e vogël se vetë sekonda, të duhet të fiksosh të papërsëritshmen. Atë që nuk ka shanse të vijë për herë të dytë por që padyshim mund të kthehet në shansin tënd më të madh. Dhe vetëm kjo do të të japë mundësinë e madhe që në përballje me kolegë profesionistë e amatorë që i gjen kudo me celularë në dorë, të kesh sjellë në tavolinën e punës, ku bëhen bilancet e mëdha, shkrepjen më të mirë të mundshme. Dhe kjo është shkrepja jote e jetës. Nuk ka nevojë për flokë të krehura, botoks e rimel për të llangosur sytë, me qëllim të mbushësh kuadratin me bukuri artificiale. Është ajo që në gjuhën e ndërlikuar tregon një veprim të thjeshtë e… por që cilësohet si çast fluid.

Vlasov Sulaj, me një diplomë "Pikturë, Tekstil dhe Modë" nga Universiteti i Arteve, dhe Master në Fotografi, por i magjepsur më së shumti pas fotos bardh e zi, në një intervistë ekskluzive për gazetën “Fjala”, rrëfen për sirtarin e mbushur me çmime ndërkombëtare dhe ndjeshmërinë e tij si fotograf i shumfishtë; i reporterit në terren dhe detajistit në studion artistike.

 

Sapo jeni vlerësuar me një çmim ndërkombëtar. Me çfarë u paraqitët?

Kur u paraqita për çmimin ndërkombëtar, e përqendrova vëmendjen në një projekt të veçantë. Jo pa qëllim përzgjodha një imazh të shkrepur gjatë ciklit të pas-tërmetit në Shqipëri, në vitin 2019, që ka një ngjyrë të thellë emocionale. Grumbullimi i rrënojave dhe gjetja e një fotoje personale nën to tregon historinë e një individi, ndërsa komunikimi në what'sapp dhe dhembja për traumën e kaluar shprehin ndjenjat e një shoqërie të prekur nga fatkeqësia. Rrezatimi i shpresës që shfaqet në këtë imazh është një simbol i fuqishëm i rezistencës dhe ndërtimit të kujtimeve, edhe nën kushte të vështira.

 

Çfarë është fotografia për ju?

PASION dhe një fat shumë i rrallë, si dhe profesion. Fotografia është një mënyrë për të shprehur veten, për të kapur momente të veçanta dhe për të ndarë histori. Për mua, ajo është një mënyrë për të komunikuar/kontribuar pa fjalë. Fotografia është një gjuhë universale që lidh njerëzit nëpër kohë dhe hapësirë.

 

Cili është raporti i fotografit me aparatin, një foto e mirë bëhet për shkak të këndvështrimit apo luan rol dhe aparati?

Raporti i fotografit me aparatin është i rëndësishem por jo thelbësor. Aparati i mirë është lehtësi në punën time, por në fund jam unë ai që fitoj.

 

Cilën nga fotografitë vlerësoni më shumë atë artistike apo atë të çastit që hyn tek fotoreporteri?

Vlerësoj të dy zhanret, janë esencialë për mua si profesionist dhe prandaj i vendos gjithmonë të harmonizohen bashkë!

Mendoj që unë i kombinoj disa zhanre dhe më efikasi që më del është pyetja juaj!!!! Në foto gazetari ndihmohet nga koncepti artistik dhe e kundërta në projekte artistike kam një ndihmesë shumë të madhe nga shkathtësia dhe intuita që më jep fotogazetaria.

 

A keni marrë pjesë në kompeticione të tjera ndërkombëtare dhe sa jeni vlerësuar?

Kam marrë pjesë në disa kompeticione të fotografisë. Në 2013 fitoj vendin e 1-rë në konkursin që organizon Photo-si, Riccione. "Fokus 13" përzgjidhem fitues me vendin e 1-rë në kategoria Press-News. "Fokus 14" fitues me vendin e 1-rë në kategorinë Land.

 

Kevin Carter, fitoi çmimin Pulitzer me fotografinë "Vajza që lufton", por që kjo i kushtoi shumë. Si do vepronit në një rast të tillë, ose të ngjashëm: do vinit profesionin para humanizmit?

Sot gjërat kanë ndryshuar shumë për mirë dhe nuk do të qe nevoja që atë fëmijë ta lija aty, sepse file-t sot aplodohen me shumë lehtësi dhe nuk duhet të fitosh kohë të vyer për të zhvilluar filmin! Në rastin e Kevin Carter është një dilemë e vështirë. Si fotoreporter, detyra jonë është të dokumentojmë ngjarjet, por gjithashtu duhet të kemi ndjenjën e humanizmit. Personalisht, unë punën e fotogazetarit e bëj për t’i ardhur në ndihmë më të dobëtit, normalisht që do ta ndihmoja atë fëmijë! Por është një balancë shumë e vështirë dhe ndoshta boshllëku momental që Carter tregoj në atë çast hipotekoi edhe fundin!

 

Kam parasysh që shqiptarët kanë ecur në gjurmët e një shkolle mjaft interesante të fotografisë që fillon me Marubin, për të vazhduar me Sotirin e deri tek Gjon Mili... A janë të talentuar dhe brezi më i ri?

Shqiptarët kanë një trashëgimi të pasur në fushën e fotografisë. Marubi, Sotiri dhe Gjon Mili janë vetëm disa prej emrave të njohur. Brezi i ri ka talent, potencial, por bota nuk është më njëlloj si dikur dhe perceptimi mbi artin ka ndryshim rrënjësor në tërësi jo vetëm mbi artin e fotografisë, ka zhvillim shumë intesiv dhe padiskutim që edhe fotografët e rinj do të stilizojnë këtë periudhë.

 

A keni një plan për një ekspozitë personale?

Jo vetëm ekspozitë por edhe një libër fotografik. Shumë shpejt kam një plan për një ekspozitë personale. Është një mundësi për të ndarë historitë e mia përmes fotove dhe për të komunikuar me publikun. Në fund, fotografët janë historianë të momenteve, artistë të dritës dhe ndjeshmërisë, pa ta Historia s’do të qe kjo që është!