Pagesat e frikës së një jete të frikshme!

Nga Leonard Veizi
 
Jetojmë në grackën e jetës së vdekshme. Nuk është zbulim, por përforcim i dialektikës minore të sanksionuar që në kohën kur njerëzimi u bë i arsyeshëm.
Njeriu është i projektuar për të qenë pjesë e një rrethi vicioz nga i cili nuk është i aftë të dalë dot. Ai mbetet rob i saj. Më saktë, çmimin e lirisë e ka të barabartë me vdekjen e tij.
Ai duhet të jetë një skllav në ngrehinën që vetë e ka ngritur. Dhe për t’i mbijetuar kaosit ka vënë në funksion një skemë marramendëse pagese e taksimi.
“Pagesa e frikës” është një roman me titullin origjinal "Le salaire de la peur", i shkruar nga shkrimtari francez Zhorzh Arnaud, i cili më pas u prodhua dhe si film nga regjisori Henri-Zhorzh Kluzo. Është një thriller klasik plot tension ku flitet për burrat që nuk kanë asgjë për të humbur në një vend shumë të vështirë për të jetuar. Zgjedhja e tyre është e thjeshtë: të largohen nga ai vend ose të vdesin. Ata marrin një pagesë për të transportuar një ngarkesë të frikshme në një udhëtim të frikshëm. Por ata duhet të jenë gjallë për aq kohë sa zgjat dhe udhëtimi. Dhe nëse ngarkesa shkon në destinacionin e kërkuar, jeta e tyre nuk ka më asnjë vlerë. Pagesa, e cila gjithashtu është një “pagesë frike”, sërish është pa vlerë. Sepse në fund të gjithë vdesin edhe pse detyrimet janë shlyer.
Qenia njerëzore është e brishtë, dhe në një planet të egër me gjithfarë qeniesh të tjera të gjalla vështirë të kishte mbijetuar nëse nuk do të kishte të zhvilluar trurin, për aq sa fillimisht të shpikte rrotën. Dhe rrota është si rrethi, ai viciozi nga i cili nuk del dot.
E dini cili është kuptimi i togfjalëshit “rreth vicioz”: Një rreth vicioz është një problem ose situatë e vështirë që ka efektin e krijimit të problemeve të reja, të cilat më pas bëjnë që problemi ose situata origjinale të përsëritet.
Populli ynë e ka shprehur me një filozofi më të thjeshtë të gjithë këtë, kur ai thotë: jep 1 lek e hyn në valle, jep 100 e nuk del dot.
Ne jemi në grackën e jetës së vdekshme. Dhe shpejtojmë të shkojmë drejt vdekjes me gëzim të madh. Sepse kërkojmë të shpëtojmë nga tërësia e problematikës së jetës. Por, dhe që të shkosh deri tek vdekja, ka një kosto shumë të madhe. Dhe mbi të gjitha, nuk është kaq e lehtë, sepse ti nuk mund të vdesësh asnjëherë pa shlyer të gjitha detyrimet që të tjerët të kanë ngarkuar mbi shpinë.
A mos duket si tepër fataliste?
Është vërtetë një pesimizëm i shëmtuar, por po të bësh një bilanc të vogël arrin ta kuptosh, - edhe atëherë kur nuk do, - se gjithë jeta jote në mos ka shkuar për dhjamë qeni, do të shkojë me siguri. Sepse fuqia jote punëtore ka shkuar në dobi të dikujt tjetri. Dhe në fund fare, të gjitha të ardhurat që ke marrë nga djersa që të ka kulluar, i ke lënë sërish një e më një, ose të kanë detyruar t’i lësh një e më një. Jemi si në një fushë bixhozi, ku nuk fiton askush veç atij që drejton lojën. Dhe kur vjen dita, ti shkon drejt banesës së fundit krejt lakuriq, ashtu siç duhet në fakt.
Por nuk është këtu thelbi i çështjes.
Sot hapësirat janë të gjitha të zëna, ndërsa ti si krah i thjeshtë pune je veç një pagues i rregullt i faturave të tua. Ti duhet të jetosh vetëm sepse duhet të paguash. Dhe për këtë merr gjithmonë një “pagesë frike”. Për asgjë tjetër nuk vlen. Sepse pjesa tjetër jotja, vetëm ndot planetin. Dhe si ndotës i pariparueshëm t’i përsëri dhe në mënyrë të vazhdueshme duhet të paguash dhe për ato që nuk ke përse..., dhe për ato që nuk të nevojiten, dhe për ato që t’i stimulojnë.
Ti sot nuk ke emër, por vetëm një numër shasie në databazën themeltare. Për ty thonë se je një taksapagues, dhe si i tillë të japin mundësi për të marrë kredi në bankë. Dhe që këtu ta kanë zënë kokën me derë, e ti nuk mund të lëvizësh më. Me këto para kredie duhet të blesh një shtëpi dhe automobil. Por mund të blesh dhe gjithfarë sendesh personale, varet nga shuma që ke kërkuar në aplikacion. Do të të duhen 20-30 vjet për t’i shlyer bashkë me interesat. Që nga ky çast askush nuk është i interesuar që t’i të vdesësh. Sepse t’i duhet të shlyhesh borxhet duke u futur në borxhe të tjera. Ti duhet të jetosh me pikatore, të punosh fort, të bësh çdo ditë shpenzimet e radhës dhe të shlyesh faturat çdo fund muaji. Ky është rrethi vicioz nga i cili as që ke shans të dalësh. Dhe ke mbetur gjithë jetën një skllav, ose një rob... ose... Mund t’i vendosësh çfarëdolloj emri të duash sepse përmbajtja është e njëjtë.
Sepse nuk ka për të t’u dhënë mundësia që t’i ta kapësh veten aq shumë sa t’i hedhësh hallet tutje. Me punë të ndershme jo e jo një herë. Me punë të pista ta bëjnë gropën shpejt e shpejt dhe ti futesh në një tjetër burg, ku faturat nuk do të të ndahen dhe ti je i detyruar t’i paguash një më një dhe pa bërë zë. Por nuk ka shans të hedhësh zaret dhe të të bjerë fati nga qielli. Sepse e gjitha është një algoritëm i programua i cili të ka krijuar idenë se tek makineta e fatit ku ti ke futur paratë, ke humbur për fare pak dhe në mos këtë herë, radhën tjetër me siguri do të fitosh.
Por ti nuk fiton asnjëherë.
Ti nuk ia del dot as me jetën në komunitet, madje as me pushtetin lokal dhe as atë me qendror, as me sistemin e taksave dhe as me atë të gjobave. Nuk ia del dot as me drejtësinë, por nuk ia del dot as me shëndetësinë!
Ti ke për të qenë gjithmonë një pacient që do marrësh medikamente edhe kur nuk i ke të nevojshëm, sepse je pjesë e sistemit që duhet të paraqitesh me se s’bën sa në klinikë për ekzaminim, aq dhe në një farmaci. Ti ke 36 dhëmbë dhe do të shkosh te stomatologu yt shumë herë më tepër se kaq. Por ti je bërë po aq rob i dhjetëra ilaçeve të cilat në përmbajtjen e tyre të qartësojnë për të mirat dhe efektet anësore: se të qetësojnë dhimbjen e kokës, stimulojnë zemrën, hollojnë gjakun, ulin tensionin, rregullojnë diabetin, normalizojnë reumatizmën...
Ti do të jesh një klient i përhershëm, sepse je i detyruar të blesh cigare e alkool me akcizë të rritur dhe pije të sheqerosura. Nuk ke mundësi të bësh ndryshe, sepse tregu këtë të afron. Ti do marrësh drogë, - nëse je përdorues i saj, sigurisht, - te shitësi ambulant me çmim të pareduktuar, sepse edhe pse gjithkund bëhet një luftë e madhe kundër trafikut të narkotikëve, droga shitet kudo... por me çmimin që duhet.
Energjia që t’i shpenzon ka një sahat matës që të taton, edhe pse në fakt dielli të jep një sasi jashtëzakonisht të madhe energjie free. Por jo, ti do ta marrësh energjinë ose nga një hidrocentral, ose nga një central bërthamor, me një kosto shumë më të lartë.
Ti duhet të paguash për oksigjenin që thith, dhe për këtë arsye të detyrojnë të mbash një maskë të thjeshtë – duke të bombarduar me informacion se ajri është i ndotur, - që me gjasa nesër do të jetë një më e sofistikuar dhe shumë më e shtrenjtë natyrisht.
Ti duhet të bësh një dozë vaksine,... dy doza, edhe të tretën, sepse po të mos jesh i vaksinuar nuk të ngrihet trau i doganës dhe ti do të mbetesh edhe më i izoluar brenda rrethit vicioz.
Ti nuk ia del dot se nëse tokën ta kanë zënë dhe kërkon dëmshpërblim, do të zvarritesh në vite në dyert e gjykatave, do të lësh shumë më tepër para se sa ka vlerën prona jote dhe sërish nuk do ta përfitosh atë. Këto gjithashtu janë “pagesa frike”.
Ti nuk ia del dot po re në dorë të prokurorit se ai do të të mbërthejë prej fyti, jo për të të mbytur, por për të bërë biznes me jetën tënde, nëpërmjet një tjetër “pagese frike”.
Të gjithë elementët që na i ka falur natyra ti duhet të paguash për t’i pasur. Edhe ujin, edhe oksigjenin... edhe varrin në fund të fundit.
Ne jetojmë në rrethin vicioz e të padepërtueshëm, nga ku edhe nëse nuk do të shtyjnë të hysh. Edhe nëse do të dalësh nuk të lë kush. Ti del prej aty vetëm me vdekjen tënde. Prandaj shpejtojmë aq shumë për të shkuar drejt saj.
Është një disfatizëm ekstrem. E di.
Por gjithsesi, edhe me optimizmin më të lartë nuk ke për t’ia dalë dot kurrë...